Aurrekaririk gabeko muturreko beroak eta lehorte orokorrak markatu zuten Europako klima 2022an
Mundu osoan, azken zortzi urteak beroenak izan dira erregistroak daudenetik. Copernicuseko Klima Aldaketaren Zerbitzuak gaur argitaratu duen Europako Klimaren Egoerari buruzko urteroko txostenaren arabera, munduko karbono dioxidoaren eta metanoaren urteko batez besteko kontzentrazioak satelite bidez inoiz neurtu diren mailarik altuenetara iritsi ziren iaz.
Txostenak ondorioztatzen duenez, gainera, Europak udarik beroena izan zuen erregistroak daudenetik, eta muturreko hainbat fenomenok larriagotu egin zuten, hala nola bero bolada gogorrek, lehorteek eta baso sute handiek. Europako kontinenteko tenperaturak munduko batez besteko tenperaturen bikoitza igotzen ari dira, besteetan baino azkarrago.
Tenperaturak Europan: errekorrak eta eragina osasunean
Tenperaturaren igoera adierazle klimatiko garrantzitsua da, eta agerian uzten du klima-aldaketa Europan. Datuek erakusten dutenez, azken bost urteotan Europako batez besteko tenperatura industriaurreko arokoa (1850-1900) baino 2,2 ºC altuagoa izan da; hala, 2022a Kontinente Zaharreko bigarren urterik beroena izan zen.
Gainera, iazko uda Europan inoiz izan den beroena izan zen, batezbestekoa baino 1,4 °C beroagoa. Txostenak ohartarazi duenez, udaberriaren eta udaren amaierako muturreko beroak baldintza arriskutsuak eragin zituen gizakien osasunerako, eta, udako hilabeteetako bero boladen ondorioz, Europako hegoaldean "estres termiko oso gogorra" izan zuten egunen kopuruaren marka hautsi zen.
Lehortea: euririk eta elurrik eza
Europan 2022an izan zen gertaera klimatiko esanguratsuenetako bat lehorte orokortua izan zen. 2021-2022ko neguan, Europako zati handi batek ohikoa baino elur egun gutxiago izan zituen; eremu askotan, 30 egun gutxiago.
Udaberrian, prezipitazioak batezbestekotik beherakoak izan ziren kontinentearen zati handi batean, eta maiatzean prezipitaziorik txikienak erregistratu ziren hilabete horretarako erregistroak daudenetik. Uda osoan zehar izan ziren prezipitazio urriek, aparteko bero boladekin batera, lehorte orokor eta luzea eragin zuten, eta hainbat sektoreri eragin zien, hala nola nekazaritzari, ibaiko garraioari eta energiari.
Ezohiko tenperaturak Artikoan
Artikoan aldaketa zorrotzak izaten ari dira. Artikoko tenperaturak planetako gainerako leku gehienetan baino askoz azkarrago egin du gora. 2022a Artikoan erregistraturiko seigarren urterik beroena izan zen, eta laugarren urterik beroena izan zen Artikoko eremu lehorretan.
Albiste gehiago gizartea
Karabela portugesa gorabeherak eragiten ari da Euskal Herriko hondartzetan
Donostiako Zurriolan eta Kontxan, eta Bizkaian Bakioko hondartzan atzeman dituzte. Itsas korronteen eta haizearen ondorioz iritsi ohi dira bizidun horiek itsasertzera, eta zenbaitetan horien ziztadak arriskutsuak izan daitezke.
Albiste izango dira: Andre Maria Zuriaren jaiak, abisu horia beroagatik eta enpleguari buruzko datuak
Gaurkoan albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Jaialdiak amaiera borobila eman dio Boisen, sei egun zirraragarriren ostean
Ekitaldiak zortzigarren edizioa itxi du, 1987an sortu zenetik izandako arrakastatsuenetako eta jendetsuenetako bat bezala.
Palestinarekin Elkartasuna plataformak euskal hiriburuetako jaietan mobilizatzeko deia egin du
Plataformak "hipokrisia" leporatu die gobernuei eta hedabideei, eta manifestazioak deitu ditu Gasteizen (abuztuaren 6an), Donostian (abuztuaren 10ean), Bilbon (abuztuaren 15ean) eta manifestazio nazionala Iruñean (urriaren 4an).
Bilboko kale-saltzaileen aurkako sarekadak areagotu direla salatu dute
Udaltzainenganako errespetua eskatu du Bilboko Udalak. Manteroek diote euren egoera legeztatzea ezinbestekoa da bestelako lanetarako aukera izateko. Sarekadak salatzeko protesta deitu du biharko Bizkaiko Manteroen Elkarteak.
Bi atxilotu Gasteizen, gizon bati indarkeriaz lapurtzea leporatuta
04:15 aldera jazo da lapurreta, hiriburuko parke baten inguruan. 31 eta 29 urteko atxilotuak epailearen esku utziko dituzte, beharrezko izapideak amaitutakoan.
Atxilotu bat Ordizian kokaina, 10.000 euro eta kontrabandoko tabakoa zeramala
Gidaria atxilotu dute substantzia estupefazienteen trafikoko ustezko delitua egotzita, eta deklaratu gabeko tabakoa edukitzeagatik.
Tigre-eltxoaren kontrako fumigazio lanak egin dituzte bart Hendaian
Lapurdin chikungunya gaitzaren lehen kasua agertu ondoren egin dituzte desinfekzio lanak, Hendaiako igerilekutik, tren geltokiraino. 22:00etatik 07:00ak arte kaleak erabat itxita egon dira, eta bizilagunek agintarien aginduak errespetatu behar izan dituzte. Herritarrak kezkatuta agertu dira, ez dakitelako zer-nolako eragina izan dezakeen erabilitako produktuak haien egunerokotasunean. Fumigazioaz arduratutako enpresak dio erabilitako produktua ez dela kaltegarria, eta tigre-eltxoen % 80 bat hiltzea lortzen dutela.
20.000 sinadura, txosnak Euskal Herriko ondare inmaterial izendatzeko
Bizkaiko, Gipuzkoako eta Arabako txosnen batzordeek adierazi dute jaigune horiek "arriskuan" daudela, eta ondare inmaterial izendatzeko eskaera sinatzen eta zabaltzen jarraitzeko deia egin dute.
Zeledonek prest ditu aterkia eta ardo-zahatoa, kanpandorretik jaitsi eta Andre Maria Zuriaren jaiei hasiera emateko
Zuzeneko musikak, kalejirek, ekintza herrikoiek eta familia guztientzako proposamenek beteko dituzte Gasteizko kaleak abuztuaren 4tik 9ra, sei eguneko jai giroan.