Sexu-erasoak % 29 igo dira Euskadin 2024an, eta kasuen % 85 argitu dira
2024an Euskadin erregistratutako sexu-erasoak % 29 igo dira aurreko urtearekin alderatuta, Eusko Legebiltzarrean segurtasun publikoari buruz aurkeztutako txostenaren datuen arabera. Gora egin duen arren, kasuen % 85 konpondu dira, Bingen Zupiria Segurtasun sailburuak azpimarratu duenez.
Esan bezala, sexu-erasoak % 29 gehiago izan dira. 2023 urtean % 128 handitu ondoren nabarmen txikitu da. Hiru lurraldeetan antzeko joera dago eta azpimarratu behar da Araban % 42 handitu dela, Bizkaian % 28 eta Gipuzkoan %26. Euskadiko hiru hiriburuetan, horietan gertatzen baitira sexu-erasoen % 50, handitu dira: Gasteizen % 59, Bilbon %48 eta Donostian %4.
Gorakada hori kopuru beltzaren (salatzen ez direnen kopurua) beherakadaren ondorioa izan daiteke, 2022an egindako lege aldaketen ondorioz eta sentsibilizazio-kanpainen ondorioz gizarte kontzientziazioa handiagoa delako.
Guztira, 141.190 arau-hauste penal zenbatu ziren 2024an hau da, % 2ko igoera txiki bat. Erregistratutako delitu gehienak ( % 69) ondarearen eta ordena sozioekonomikoaren aurkako arau-hausteak dira. Delitu presentzialak % 3 igo ziren, eta ziberdelituak, berriz, % 3 jaitsi ziren. Delitu guztien ia bostena dira.
Bide-segurtasunaren arloan, 7.655 zirkulazio-istripu erregistratu ziren, 2023an baino % 2 gutxiago. 2.484 ezbehar izan ziren biktimekin eta 5.171 biktimarik gabe. Errepideko heriotzak % 16 gutxiago izan ziren, baina larri zauritutako pertsonen kopurua apur bat igo zen, % 1.
Ertzaintzaren baliabideen % 80 prebentzio-lanetan erabili ziren, txostenaren arabera. Esparru horretan, 940 dibulgazio-jarduera baino gehiago antolatu ziren ikastetxetan eta beste gune batzuetan, 30.000 pertsona baino gehiagok parte hartu dutelarik, batez ere gazteak eta kolektibo kaltetuak.
Bestalde, Larrialdiak Koordinatzeko Zentroak 816.975 dei erantzun zituen 112aren bidez, eta 250.000 gorabehera baino gehiago kudeatu zituen. Txostenak Ertzaintzaren, udaltzaingoen, larrialdi-sistemaren, Zibersegurtasunaren Euskal Agentziaren eta Emakunde edo Gurutze Gorria bezalako erakundeen arteko lankidetza ere nabarmentzen du.
Zupiriak azpimarratu duenez, Euskadik segurtasun publikoaren eredu "hurbil, moderno eta integrala" finkatzen jarraitzen du, polizia-eremutik haratago doana eta eguneroko bizitzako espazio guztietara hedatzen dena. "Etengabeko arreta eta erantzun koordinatuak eskatzen ditu", esan du.
Zure interesekoa izan daiteke
Eskola jazarpenagatik iaz aztertutako 2.263 kasuetatik 522 baieztatu ditu Hezkuntza Sailak
2024-25 ikasturtean eskola jazarpen kasu gehiago ikertu dira (aurreko ikasturtean baino 364 gehiago) eta baieztatutakoak ere igo egin dira (522). Begoña Pedrosa Hezkuntza sailburuak azaldu duenez, datuek erakusten dute "sentsibilizazio handiagoa, detekzio goiztiarra eta prozeduretan konfiantza handiagoa" dagoela.
San Juan ontziaren uretaratzea, zuzenean
Jarraitu zuzenean Albaolatik Itsas Kultur Faktoria (Pasai San Pedro), San Juan ontziaren uretaratzea, munduko itsas ondarearen historian mugarri izango den gertaera.
Gazteek inoiz baino gutxiago edaten eta erretzen dute, baina Euskal Herrikoak cannabisaren kontsumoaren buruan daude
ESTUDES txostenak egiaztatu duenez, alkoholaren, tabakoaren eta cannabisaren kontsumoak behera egin du Euskadiko nerabeen artean, azken 25 urteetako mailarik baxuenetara. Hala ere, Euskadi kalamuaren kontsumoaren buruan dago 14-18 urte bitarteko adingabeen artean, eta Estatuko mozkorraldien tasarik handiena ere badu.
Albiste izango dira: Eskola jazarpenaren aurkako eguna, klima aldaketari buruzko goi bilera eta abisu horia itsasaldeko arriskuagatik
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Adimen Artifiziala, bullyinga egiteko tresna berria: “Hezkuntza digitalean hezi behar ditugu haurrak”
Azken urtean, ziberjazarpena gauzatzeko adimen artifizialaren erabilerak nabarmen egin du gora, hainbat ikerketaren arabera. Gelakideren baten argazki, bideo edo audio bat manipulatuz bideo faltsuak sortzeko erabiltzen da AA, eta sare sozialen bidez zabaltzen dira. Mikel Cerezo gizarte hezitzaile eta adikzioetan adituak adierazi du orain "duela urte batzuk baino askoz bizkorrago" hedatzen direla edukiak, eta ondorioak suntsitzaileak izan daitezkeela.
Dani Alvarezek Euskal Kazetariak Saria jaso du
Dani Alvarez EITB taldeko kazetariarentzat izan da Kazetarien Euskal Elkargoaren aurtengo Euskal Kazetariak Saria. Bilboko BBK aretoan egindako sari-banaketa ekitaldian, pozik agertu da Alvarez, eta esan du "ohore" bat dela aitortza hau jasotzea. EITBren parte-hartzea duen "Natur Bizia" ikus-entzunezko lana ere nabarmendu dute Ingurumen Kazetaritza atalean.
Hiru adingaberi sexu-erasoak egin zizkien masajistari 26 urteko kartzela-zigorra ezarri diote
Gipuzkoako Auzitegiak jada agindu du gizona espetxeratzea. 14 urteko kartzela-zigorra ezarri dio 16 urtetik beherako adingabeei egindako bi sexu-eraso delituengatik (zazpi urte, biktima bakoitzeko), 10 urtekoa, 16 urtetik beherakoari egindako sexu-eraso jarraituagatik, eta, bi urtekoa, haurren sexu-ziberjazarpenagatik. Gainera, beste neurri batzuen artean, espetxetik ateratzen denean 17 urte egin beharko ditu zaintzapeko askatasunean, eta, orotara 40.000 euroko kalte-ordaina eman beharko die hiru biktimei.
Euskalmeten arabera, urria "oso lehorra" izan da: ohiko prezipitazioen erdia egin du
Arabako zenbait eremutan, mende honetan izan den "urririk beroena eta lehorrena" izan dute, eta batez besteko tenperatura ohi baino 1,2 ºC gorago egon da.
NEIKERrek animalia-osasunaren inguruko ikerketa indartu du, segurtasun handiko laborategia berrituta
Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia handitu dute, eta laborategi eta gela espezializatu berriak jarri dira. Horrek arrisku handiko patogenoak aztertzeko eta biosegurtasunean aurrera egiteko gaitasuna optimizatzen du, animalien ongizatearen nazioarteko estandarrak errespetatuz.
Horrelakoa da NEIKERren Euspen Biologikoko 3. mailako laborategia (NCB3)
NEIKER Nekazaritza Ikerketa eta Garapenerako Euskal Erakundeak erabat berritu du Euste Biologikoko 3. Mailako Laborategia (NCB3), P3 laborategi gisa ere ezaguna, Derioko egoitzan. Aurrerapen hori funtsezkoa da tuberkulosia eta hegazti gripea eragiten dituzten arrisku handiko agente patogenoen azterketan, besteak beste.