Enpresari bat atxilotu dute Idiazabalen, langile atzerritarrak esplotatzeagatik zuntz optikoa instalatzeko

Logroñoko 38 urteko enpresari bat atxilotu du Ertzaintzak Idiazabalen, lan-esplotaziorako gizakien salerosketa delitu bat egotzita, hainbat atzerritar esplotatzeko baldintza gogorrak agerian utzi zituen salaketa baten ondorioz. Maiatzaren 8an atxilotu duten. 

Ikerketa 2025eko urtarrilean hasi zen, gizarte-zerbitzuen alerta bat jaso ostean. Pertsona bat etsi-etsian joan zen laguntza eskatzera; izan ere, nahiz eta egunean 10 ordu baino gehiago lan egin, asteburuak barne, ez zuen nahikoa baliabiderik, ezta jateko ere, Segurtasun Sailak jakitera eman duenez.

Espainian erregularizatzeko promesa faltsuak egin zizkiotela salatu zuen biktimak, eta hilean 4.000 eurorainoko soldatak izango zituztela etxeetan eta enpresetan zuntz optikoa instalatzeagatik.

Ertzaintzak ikertutako gizona, aurrekari penalik ez zuen Logroñoko enpresaburu bat, bi enpresaren administratzaile bakarra zen. Enpresa horien bidez, Espainiako nahiz atzerriko langileak erakartzen zituen, eta telekomunikazio-operadoreentzat lan egiten zuten konpainia instalatzaileek azpikontratatzen zituzten.

Poliziaren ikerketek baieztatu dutenez, egoera administratibo irregularrean zeuden biktimei ez zieten alta ematen Gizarte Segurantzan, eta faltsututako txartelak ematen zizkieten afiliatu gisa agertzen ziren pertsonen izenean. Horri esker, hainbat pertsona aldi berean enplegatzen zituen enpresaburuak, altan pertsona bakarra izan arren.

Segurtasun Sailak zabaldutako oharraren arabera, antza denez, instalazio bakoitzarengatik jasotako zenbatekoaren % 75 beretzat hartzen zuen enpresaburuak. Gainerako % 25etik, gasolina, ostatua, ustezko zorra eta paperik gabe lan egiteagatik ustez sortutako gastuak ordaintzeko % 8 deskontatzen zizkien langileei, eta, ondorioz, egoera ekonomiko oso ahulean uzten zituen.

Lehen salaketa jaso ostean, beste lau lagunek ere jarri dute salaketa, eta biktima kopuruak gora egingo du, aurreikuspenen arabera. 

Atxiloketa egin ondoren, Durangoko 3 zenbakiko Instrukzio Epaitegiak Miranda de Ebron eta Logroñon etxebizitza pare batera sartzeko eta miatzeko baimena lortu, eta, Polizia Nazionalaren laguntzarekin, 32 urteko emakume bat atxilotu zuten, kasuarekin zerikusia duelakoan. 

Ikertu nagusia epailearen esku utzi dute. Lan-esplotaziorako gizakien salerosketa delitua egozteaz gain, langileen eskubideen aurkako delituak, pertsonen legez kanpoko trafikoa, dokumentuak faltsutzea eta beste delitu batzuk egozten dizkiote.

Ikerketak zabalik jarraitzen du, eta ez dute baztertzen atxiloketa gehiago egitea, ezta beste autonomia-erkidego batzuetan biktima gehiago aurkitzea ere; izan ere, Ertzaintzaren ustez, pertsona batzuk oraindik salatzeko beldur izango dira, errepresalien beldur.