Mexikok barkamena eskatu dio maia herriari egindako "abusu izugarriengatik"
Andres Manuel Lopez Obrador Mexikoko presidenteak barkamena eskatu dio maia herriari, "partikularrek eta agintari nazional eta atzerritarrek konkistan egindako abusu izugarriengatik".
Lopez Obrador izan da Yucatango penintsulako jatorrizko herriari bost mendetan zehar egindako gehiegikeriengatik barkamena eskatzeko egin duten ekitaldian buru, ia 300 urte egin baitzituzten Espainiako kolonia gisa eta aurten 200 beteko dira Mexiko independente egin zela.
Tenochtitlan (azteken antzinako inperioaren hiriburua, herrialdearen erdialdeko goi ordokian zegoena) sortu zela 700 urte, europarrek inbaditu zutela 500 urte eta independentzia nazionala aldarrikatu zutela 200 urte bete direla ospatzeko ekitaldian egin du eskaria.
Alejandro Giammattei Guatemalako presidentea eta Estatuko agintariak ondoan zituela eskatu die maiei barkamena Mexikoko presidenteak.
"Hemen, gobernatzeko etikak eskatuta baina geuk ere sinetsita, zintzotasunez, barkamena eskatzen diogu maia harriari", adierazi du Mexikoko presidenteak, Milenio Mexikoko hedabidearen arabera.
Lopez Obradorrek azaldu duenez, "Mexikoko jatorrizko herriek gaur egun arte jasan dituzte esplotazioa, lapurretak, errepresioa, arrazakeria, bazterketa eta sarraskiak". "Herri guztiek jasan dituzte, baina, guztion lotsarako, jakiak eta maiak izan dira tratu okerrenen biktimak", gaineratu du.
Olga Sanchez Gobernazio idazkariak ere barkamena eskatu du eta Mexiko inklusibo bat elkarrekin eraikitzeko konpromisoa hartu du. Halaber, Kasten Gerran Estatuaren botereak maiekin anker jokatu zuela onartu du.
Ana Karen Dzib Poot maia herriaren ordezkariak hitzetatik ekintzetara pasatzeko eskatu du, memoria eta aitortza lantzeko batzorde bat sortuz edo garapen planekin herriaren beharrak konponduz, esate baterako.
Kasten Gerra
Kasten Gerra Yucatan penintsulan bizi diren maien herriak protagonista izan zituen gizarte mailako gatazka bat izan zen, altxamendu armatua egin baitzuten.
1847ko uztailean maiak espainiar kreolen eta mestizoen aurka altxatu ziren. Gerra 1901ean amaitu zen, militarrek maien hiriburu modernoa okupatuta, eta 250.000 pertsona hil ziren.
Zure interesekoa izan daiteke
Pasaportean genero identitatea ezabatzea babestu du AEBko Auzitegi Gorenak
Gauzak horrela, aurrerantzean generoari dagokion laukian "X" hautatzeko aukera kendu eta jaiotzean esleitutako sexua markatu beharko da.
Frantziako Kontu Auzitegiak ebatzi du Louvrek nahiago izan duela artelanak erosi segurtasunean inbertitu baino
Louvre museoak erantzun du Kontu Auzitegiak ez dituela ezagutzen segurtasun arloan egindako ahaleginak. "Munduko museorik handiena eta bisitatuena denaren gaineko analisiak orekatua izateko epe luzekoa izan behar du", gaineratu du.
Belémek 57 lider batuko ditu multilateralismoaren krisian dagoen giroari buruz eztabaidatzeko
Ostegun eta ostiral honetan, munduko ordezkari nagusiek COP30 izango denaren bidea markatuko dute.
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
EBko herrialdeetako ministroek adostutako helburu lotesle horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dira isuriak murrizteko helburuaren betetzeko (% 5). Brasilen izango den COP30 Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Goi-bilera hasi baino ordu gutxi batzuk lehenago egin dute akordioa.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoia, kultura aniztasunaren aldekoa eta ezkerzale berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bereganatzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuari esker.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.