Artemis misioak lehen aldiz bidaliko du emakume bat Ilargira, astrora egindako azken bidaiatik 50 urtera
NASAk hasia du atzerako kontaketa astelehen honetan Ilargirantz aterako den tripulatzailerik gabeko Artemis I misioaren aireratzeko. Kennedy Zentro Espazialetik egingo du irteera, Floridan (AEB).
Larunbat honetan hasi zen atzerako kontaketa, asteleheneko jaurtiketa historikoa baino 46 ordu lehenago. Hala, NASAk Lurraren orbita baxutik haragoko bidaiei berrekingo die.
Estatubatuar espazio agentziak jakinarazi duenez, % 70eko aldeko baldintza meteorologikoak izango dira egun horretan, Jaurtiketa Espazialerako Sistemako suziria (SLS, ingelesezko sigletan), Orion ontzia erpinean duela, Kennedy zentroko 39B plataformatik jaurtitzeko, Cabo Cañaveralen (Florida).
SLS suziriaren (unera arte eraikitako idartsuena da, eta ia 100 metro neurtzen ditu) eta Orion kapsularen gaitasunak probatzeko balio izango du misioak, 42 eguneko eta 2,1 milioi kilometroko joan-etorrian zehar.
Hori izango da Artemis programak jaurtiko duen lehena. Hala, NASAk mende erdiko parentesia itxi nahi du, ordutik ez baita tripulaziorik izan satelite lurtarrean, eta urrutiagoko zeruertzak ere arakatu, Marte planeta tartean.
Floridako Turismo bulegoaren arabera, ikusmin handia dago eta 100.000 bisitaritik gora espero dira Floridako kostaldeko 115 kilometroetan zehar, Artemis I misioaren jaurtiketa ikusteko.
Asmoa da 2024rako NASAk Artemis II bidaltzea. Aurrekoaren ibilbide berdina egingo du, baina tripulazioarekin oraingoan, eta hurrengo urtean gauza bera egingo du Artemis III misioak. Gainera, azken horrek emakume beltz bat bidaliko du lehen aldiz Ilargira.
Zure interesekoa izan daiteke
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdietako liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.
‘Melissa’ urakanak Jamaikan eragindako suntsipena
Melissa urakanak suntsipena eragin du Jamaika uhartean, eta gutxienez 28 hildako dira jada. Urakanak "aurrekaririk gabeko" hondamendia eragin duela adierazi dute Jamaikako agintariek. Horrela geratu da uhartea, Melissaren astinduaren ondoren.
6,3 graduko lurrikara batek Afganistan iparraldea astindu du
Lurrikararen ondorioz, 27 hildako eta 700 zauritu baino gehiago izan dira, baina bilaketa- eta erreskate-lanek aurrera jarraitzen dute, eta ez da baztertzen datozen orduetan hildakoen kopuruak gora egitea.
Trumpek esan du ez duela uste AEBk Venezuelaren kontrako gerrarik egingo duenik, baina ez du planei buruz hitz egin nahi izan
"Zer erantzun diezaioket horrelako galdera bati? Ba al dago Venezuelan eraso bat egiteko planik? Nork esango luke hori? Halakorik balego, esan egingo nizukeela uste duzue, zintzoki? Bai, planak ditugu. Oso plan sekretuak ditugu", esan du 'Air Force One' hegazkinean. "Begira, ikusiko dugu Venezuelarekin zer gertatzen den", adierazi zuen, eta Venezuelako Gobernuak "milaka pertsona bidali zituen kartzeletatik, erakunde mentaletatik eta mendekotasun zentroetatik".
2007tik aurrera jaiotakoei erretzea debekatu die Maldivetako Gobernuak, horrelako erabaki bat hartu duen lehen herrialdea bihurtuz
Debekua aitzindaria da munduan, eta "ohitura ez osasungarriak desagerraraztea eta belaunaldi osasungarria eraikitzea" du helburu, presidenteak azaldu duenez.
Hamasek beste hiru gorpu entregatu dizkio Israeli
Bestalde, Israelek gazatarren 225 gorpu itzuli ditu, horietako asko abusuen eta torturen zantzuekin.
Poliziak ez du Londres iparraldeko tren batean izandako erasoa terrorismoarekin lotzeko zantzurik sumatu
Britainiarrak dira erasoaren bi egileak, eta "ez du terrorismoarekin zerikusirik", esan du prentsaurrekoan Garraoi Poliziaren buru John Lovelessek. Zauritutako hamar lagunetatik bi egoera kritikoan daude, "hiltzeko arriskuan".
Israelek Hezbollahko buruzagi bat hil du Libano hegoaldean egindako erasoetan
Gainera, Israelgo indarrek erasoak areagotzeko mehatxua egin dute, Beiruti milizia xiitaren armagabetzean porrot egin izana leporatu ostean.
Egiptok badu bere museo ‘faraonikoa’
Hainbat urtez atzeratu ostean, eta 20 urteko lanen ondoren, gaur zabaldu ditu ateak Egiptoko ikono kultural berriak. Mila milioi dolarreko kostua izan du, eta gainkostu eta arazo politikoak tarteko, asko atzeratu da. Azken egunotan ahoz aho dabilen Pariseko Louvre museoaren bikoitza da tamainaz, 500.000 metro kuadro ditu. Bertan aurkitu daitezkeen altxorren artean, Tutankamon faraoiaren bilduma handi bat dago. Honako museoa zibilizazio bakar bati eskainitako munduko arkeologia-konplexurik handiena da.