Planetaren azaleraren % 30 babestea hitzartu dute Biodibertsitateari buruzko goi bileran
Abenduaren 7an Montrealen (Kanada) abiatu eta azken txanpan sartu den Nazio Batuen Biodibertsitateari buruzko Konferentziak, COP15 izenez ezagutzen dugunak, planeta babesteko eta biodibertsitatearen galera geldiarazteko akordio historikoa lortu du.
2020an zen ospatzekoa Kunmingen, Txinan, baina bertan behera gelditu zen. Orain, hainbat urteko atzerapenaren ondotik, 196 herrialde parte-hartzaileen ordezkaritzek, besteak beste, hemendik 2030era gutxienez planetaren azaleraren % 30 babestea hitzartu dute biodibertsitatea babesteko.
Horrez gain, nekazaritzarako, akuikulturarako, arrantzarako eta basogintzarako eremuak modu iraunkorrean kudeatuko direla bermatuko dute, biodibertsitatea errespetatzen duten jardunbideen erabilera nabarmen areagotuz; halaber, ekosistema degradatuen % 30 leheneratuko dira, gutxienez.
Goizaldean adostutakoaren arabera, halaber, lehorrean eta itsasoan jarduteko konpromisoa hartu dute parte-hartzaileek biodibertsitatearentzat garrantzi handia duten eremuen galera, osotasun ekologiko handiko ekosistemak barne, zerora hurbil dadin 2030erako, eta, aldi berean, herri indigenen eta tokiko komunitateen eskubideak errespeta daitezen.
Hori guztia aurrera ateratzeko, urtean gutxienez 200.000 milioi dolar bideratuko dira, iturri publiko zein pribatuetatik. Gainera, akordio berriaren arabera, herrialde aberatsenek gutxienez 20.000 milioi emango dizkiete urtean (2025erako helburua) herrialde txiroenei eta 30.000 milioi urtean (2030erako helburua) garapen bidean daudenei, beren izaera babeste aldera.
Era berean aldeek konpromisoa hartu dute 2030erako arriskutsuak diren pestizidek eta produktu kimikoek dakarten gehiegizko mantenugaiak eta arrisku globala erdira murrizteko, eta biodibertsitateari kalte egiten dioten dirulaguntzak pixkanaka kentzeko edo erreformatzeko lan egingo dute.
Espezie exotiko inbaditzaileen etorrera prebenitzea eta horiek eremu geografiko desberdinetan ezartzea eragoztea da akordioaren beste puntuetako bat, baita elikagaiak alferrik galtzea erdira murriztea eta gehiegizko kontsumoa eta hondakinen sorrera nabarmen murriztea ere.
Finantza-erakunde handiei, bestalde, biodibertsitatearen aurkako arrisku, mendekotasun eta inpaktu oro kontrolatu, ebaluatu eta zabaldu ditzatela eskatu die.
Albiste gehiago mundua
AEBko hedabideen arabera, Trumpek dagoeneko onartu ditu Irani eraso egiteko egitasmoak
CBSren arabera, Trumpek oniritzia eman dio aireko erasoekin Israeli laguntzeari. 'The Wall Street Journal' egunkariaren arabera, astearteko azken orduan, Trumpek goi aholkulariei esan zien azken erabakia atzeratzen ari zela, Teheranek programa nuklearra uzteko erabakiaren zain.
Sanchezek NATOri jakinarazi dio ez duela defentsako gastua gehiago igoko, eta % 5eko igoera "irrazionaltzat" jo du
Espainiako Gobernuko presidenteak aldarrikatu du gobernu bakoitzak "sakrifizio" jakin batzuk egin zein ez egin erabakitzea zilegi dela, hala nola zergak igotzea eta zerbitzu publikoak eta gizarte-prestazioak murriztea.
Israelek Arakeko ur astunen erreaktorea bonbardatu du, Iranen
Israelen erasoek Iranen azpiegitura militar eta nuklearra murriztu dute, eta 224 lagun hil egin dituzte, persiar Gobernuaren datu ofizialen arabera
Gazako agintariek jaioberriak elikatzeko premiazko laguntza eskatu dute
Horrez gainera, Osasun Ministerioak salatu duenez Gazako erietxeetan soilik hiru egunerako erregaia gelditzen zaie. Bestetik, 25 pertsona hil eta 120 baino gehiago zauritu dira janari zain zeudenean.
Israelek Teherango hainbat auzo eta toki bonbardatu ditu, tartean Ilargi Gorriaren eraikin bat
Joan den ostiral goizaldean Israelek Iranen aurkako erasoa abiatu zuenetik, Teheranek 400 misil balistiko eta ehunka drone jaurti ditu Israelen aurka.
Irango buruak AEBri mehatxu egin, eta adierazi du Israelekin duen gatazkan sartuz gero "ondorio konponezinak" izango direla
Ali Khameneik azpimarratu duenez, Teheranek "irmo jarraituko du inposatutako gerra baten aurrean, inposatutako bake baten aurrean bezala"
Trumpek dio badakitela non dagoen Khamenei, baina "oraingoz" ez omen dute hilko : "Jomuga erraza da"
"Gure pazientzia bukatzear da", azpimarratu du AEBko presidenteak, eta Irani "baldintzarik gabe amore eman" dezala eskatu dio.
Aire erasoek ez dute etenik Israelen eta Iranen artean
Gaur arratsaldean Iranek alarma antiaereoak piztu ditu Israelgo hegoaldean, ostiraletik egindako hamargarren erasoan. Iranen ere, bonbardaketak izan dira berriro Teherango kaleetan.
Zer dakigu Trumpek bere izenarekin martxan jarri nahi duen telefono zerbitzuari buruz?
Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak 'Trump' eta 'T1' markak erabiltzea eskatu du telekomunikazio, dispositibo mugikor eta telefono sektoreetan.
Melissa Hortman Minnesotako kongresista demokrataren hilketaren susmagarria atxilotu dute
Hortmanez gain, senarra ere hil zuen Vance Boelter susmagarriak. John Hoffman senatari estatala eta haren emaztea ere zauritu zituen erasoan.