Planetaren azaleraren % 30 babestea hitzartu dute Biodibertsitateari buruzko goi bileran
Abenduaren 7an Montrealen (Kanada) abiatu eta azken txanpan sartu den Nazio Batuen Biodibertsitateari buruzko Konferentziak, COP15 izenez ezagutzen dugunak, planeta babesteko eta biodibertsitatearen galera geldiarazteko akordio historikoa lortu du.
2020an zen ospatzekoa Kunmingen, Txinan, baina bertan behera gelditu zen. Orain, hainbat urteko atzerapenaren ondotik, 196 herrialde parte-hartzaileen ordezkaritzek, besteak beste, hemendik 2030era gutxienez planetaren azaleraren % 30 babestea hitzartu dute biodibertsitatea babesteko.
Horrez gain, nekazaritzarako, akuikulturarako, arrantzarako eta basogintzarako eremuak modu iraunkorrean kudeatuko direla bermatuko dute, biodibertsitatea errespetatzen duten jardunbideen erabilera nabarmen areagotuz; halaber, ekosistema degradatuen % 30 leheneratuko dira, gutxienez.
Goizaldean adostutakoaren arabera, halaber, lehorrean eta itsasoan jarduteko konpromisoa hartu dute parte-hartzaileek biodibertsitatearentzat garrantzi handia duten eremuen galera, osotasun ekologiko handiko ekosistemak barne, zerora hurbil dadin 2030erako, eta, aldi berean, herri indigenen eta tokiko komunitateen eskubideak errespeta daitezen.
Hori guztia aurrera ateratzeko, urtean gutxienez 200.000 milioi dolar bideratuko dira, iturri publiko zein pribatuetatik. Gainera, akordio berriaren arabera, herrialde aberatsenek gutxienez 20.000 milioi emango dizkiete urtean (2025erako helburua) herrialde txiroenei eta 30.000 milioi urtean (2030erako helburua) garapen bidean daudenei, beren izaera babeste aldera.
Era berean aldeek konpromisoa hartu dute 2030erako arriskutsuak diren pestizidek eta produktu kimikoek dakarten gehiegizko mantenugaiak eta arrisku globala erdira murrizteko, eta biodibertsitateari kalte egiten dioten dirulaguntzak pixkanaka kentzeko edo erreformatzeko lan egingo dute.
Espezie exotiko inbaditzaileen etorrera prebenitzea eta horiek eremu geografiko desberdinetan ezartzea eragoztea da akordioaren beste puntuetako bat, baita elikagaiak alferrik galtzea erdira murriztea eta gehiegizko kontsumoa eta hondakinen sorrera nabarmen murriztea ere.
Finantza-erakunde handiei, bestalde, biodibertsitatearen aurkako arrisku, mendekotasun eta inpaktu oro kontrolatu, ebaluatu eta zabaldu ditzatela eskatu die.
Albiste gehiago mundua
Washingtonek Mosku ostiralean zigortzeko asmoa du, Putinen eta Witkoffen arteko bilera "emankorra" izan dela onartu arren
Hala ere, bigarren mailako zigorrak izango lirateke, hau da, hirugarren estatuei aplikatzen zaizkien zeharkako neurriak, Errusiarekin merkataritzan aritzeko asmoa kentzeko. Ildo horretan, Trumpek agindu bat sinatu du Indiari % 25eko muga-zergak ezartzeko, Errusiako petrolioa erosteagatik. AEBko agintariak Putinekin bildu nahi du datorren astean.
Sute "ikaragarri" batek hildako bat utzi eta 16.000 hektarea kiskali ditu Frantzian
Gainera, bederatzi suhiltzaile zauritu dira, horietako bat larri, eta 13 herritar, horietako bat ere larri. Sua hasi eta hurrengo egunean, lehen zantzuen arabera eskualdeko errepide batean egindako arduragabekeria baten ondorioz, sugarrek aurrera egiten jarraitzen dute, haize bortitzak lagunduta.
Hiroshimako bonbardaketa atomikotik 80 urte, gatazka globalek ilundutako giroan
Japoniako Hiroshimak hirian AEBko Armadak egindako bonbardaketa atomikoaren 80. urteurrena izan da asteazken honetan, gaur egungo gatazken itzalpean eta 'hibakusha' bizirauleen aldarrien artean, arma horiek berriro erabil ez daitezen. Biktimen senideek, 120 herrialde eta eskualdetako politikari nazional eta diplomatikoen ordezkariek parte hartu dute omenaldian.
Trumpek berriz estutu du Europarekin duen gerra komertziala, eta % 35eko muga-zerga ezarriko diola mehatxu egin dio
AEBko presidenteak mehatxu egin dio Europar Batasunari uztailaren amaieran hitzartutako % 15eko tasa % 35era igotzeko, Bruselak AEBn 600.000 milioi dolar inbertitzeko hartatuko konpromisoa bete ezean.
Netanyahuk atzeratu egin du Gaza osorik okupatzeko gaurko deitu duen bilera
Gazaren erabateko okupazioan aurrera egin asmoz, Segurtasun Kabineteak bilera zuen egitekoa astearte honetan. Hala iragarri du Israelgo lehen ministroak, baina, azkenean, hitzordua bertan behera geratu dela baieztatu du Israelgo Haaretz egunkariak jakinarazi duenez.
Kremlinek tentsioa murriztu nahi du Etxe Zuriarekin: "Gerra nuklear batean ezin da irabazlerik egon"
Dmitri Peskov Errusiako presidentearen bozeramaileak gogorarazi du Putin dela atzerri politika markatzen duena eta AEBko buruzagiarentzat baleko solaskide bakarra, Dmitri Medvedevi erreferentzia argia eginez.
Hamasek dio Gurutze Gorriak bahituak artatu ahal izango dituela Israelek Gazan laguntza jasotzeko korridoreak irekitzen baditu
Hamaseko miliziek ukatu egin dute bahituei tratu txarrak eman izana, eta bahituek Gazako herriak jasotzen duen "janari bera" jasotzen dutela esan dute.
Israelgo Segurtasun Nazionaleko ministroak Gaza "erabat okupatzea" eskatu du
Horren aurrean, Benjamin Netanyahuk azpimarratu du statu quo erlijiosoa ez dela aldatuko, eta Hamasek eta Jordaniak "probokazioak" leporatu dizkiote Israeli.
Gazatik beka batekin iritsitako ikasle bat kanporatu du Frantziak, mezu antisemitak zabaltzea egotzita
Nour Attaalahk, 25 urte dituenak, "juduak edonon hiltzeko" deia egin zuen, eta Hamasek 2023ko urriaren 7an bahitutako israeldarren exekuzioen "bereizmen handiko irudiak" hartzeko eskatu zuen.
Bigarren sumendi bat erupzioan hasi da Errusiako ekialdean, 8,8 graduko lurrikararen ostean
Krasheninnikov sumendia, Errusiako Kamtxatka penintsulan kokatua, erupzioan hasi da igande honetan, ehunka urte inolako jarduerarik gabe eman ondoren, eta asteazkenean Richter eskalan 8,8ko indarra izan zuen lurrikararen ostean. Azken 24 orduotan, hamar lurrikara nabarmen baino gehiago izan dira inguru horretan.