Ekonomia dolarizatzearen arriskuak Argentinarentzat
Argentinan pesoa monetaren ordez dolarra ezartzea izan da Javier Milei hauteskundeak irabazi dituen ultraliberlak egindako agindu erradikalenetarikoa. Helburua ekonomia egungo egoera negargarritik ateratzea da. Izan ere, Hego Amerikako bigarren herrialdeko inflazioa % 140 izateaz gain, nekazaritza ekoizpena asko murriztu da azken hiru urteetako lehorteen ondorioz.
Ba ote du zentzurik Argentinan dolarra ezartzeak?
90eko hamarkada hasieran, antzeko neurri bat hartu zen atzeraldi ekonomikoari eta inflazioari aurre egiteko. Orduan, Gobernuak pesoa dolarrarekin parekatu zuen: peso bakoitzeko, dolar bat trukean. Politika hori bertan behera utzi zuten 2002an, krisi ekonomiko ikaragarria eragin zuelako eta deposituak bankuetatik ateratzeko zeuden oztopoen aurka izandako protesten aurrean.
Hala ere, Mileik urrunago joateko asmoa dauka. Banku Zentrala ezabatu, eta ekonomia "dolarizatu" nahi du. Horrek esan nahi Argentinako moneta politika Washingtonen egingo dela, Buenos Airesen egin ordez.
Hor dagoen arazo handi bat hau da, Estatu Batuetako ekonomia eta Argentinakoa oso ezberdinak direla. Batentzat ona dena, bestearentzat txarra izan daiteke.
Neurri honekin Argentinak amore emango lioke interes tipoak zehaztu eta moneta debaluatzeko ahalmenari.
Beste arazo bat dolarrak nondik lortu izango litzateke; izan ere, Argentinako Banku Zentralak ez du dolarrik bere erreserbetan. Mileik maileguan eskatuko lizkioke Nazioarteko Diru Funtsari, baina Argentinak 44.000 miloi dolarreko zorra dauka dagoeneko erakunde horrekin. Gainera, Nazioarteko Diru Funtsak zalantzak ditu neurri hori epe laburrean ezartzeari buruz, aldez aurretik pesoa oraindik gehiago debaluatu beharko litzatekeelako eta, ondorioz, oinarrizko produktuen prezioak gehiago igoko liratekeelako oraindik.
Dolarra ezartzeak atzera bide zaila izango luke, Washingtongo Ekonomia eta Politikarako Ikerkuntza Zentroko ekonomialarien arabera. Neurri suizida izango litzateke. Gainera, Mileik ongizate estatuaren gastuak murriztuko dituela agindu du, hezkuntza eta osasun politika pribatizatuz. Erreforma horiek biztanle talde txiroenak joko lituzkete gogorren.
Zure interesekoa izan daiteke
Trumpek esan du ez duela uste AEB Venezuelaren kontrako gerrarik egingo duenik, baina ez du planei buruz hitz egin nahi izan
"Zer erantzun diezaioket horrelako galdera bati? Ba al dago Venezuelan eraso bat egiteko planik? Nork esango luke hori? Halakorik balego, esan egingo nizukeela uste duzue, zintzoki? Bai, planak ditugu. Oso plan sekretuak ditugu", esan du 'Air Force One' hegazkinean. "Begira, ikusiko dugu Venezuelarekin zer gertatzen den", adierazi zuen, eta Venezuelako Gobernuak "milaka pertsona bidali zituen kartzeletatik, erakunde mentaletatik eta mendekotasun zentroetatik".
2007tik aurrera jaiotakoei erretzea debekatu die Maldivetako Gobernuak, horrelako erabaki bat hartu duen lehen herrialdea bihurtuz
Debekua aitzindaria da munduan, eta "ohitura ez osasungarriak desagerraraztea eta belaunaldi osasungarria eraikitzea" du helburu, presidenteak azaldu duenez.
Hamasek beste hiru gorpu entregatu dizkio Israeli
Bestalde, Israelek gazatarren 225 gorpu itzuli ditu, horietako asko abusuen eta torturen zantzuekin.
Poliziak ez du Londres iparraldeko tren batean izandako erasoa terrorismoarekin lotzeko zantzurik sumatu
Britainiarrak dira erasoaren bi egileak, eta "ez du terrorismoarekin zerikusirik", esan du prentsaurrekoan Garraoi Poliziaren buru John Lovelessek. Zauritutako hamar lagunetatik bi egoera kritikoan daude, "hiltzeko arriskuan".
Israelek Hezbollahko buruzagi bat hil du Libano hegoaldean egindako erasoetan
Gainera, Israelgo indarrek erasoak areagotzeko mehatxua egin dute, Beiruti milizia xiitaren armagabetzean porrot egin izana leporatu ostean.
Egiptok badu bere museo ‘faraonikoa’
Hainbat urtez atzeratu ostean, eta 20 urteko lanen ondoren, gaur zabaldu ditu ateak Egiptoko ikono kultural berriak. Mila milioi dolarreko kostua izan du, eta gainkostu eta arazo politikoak tarteko, asko atzeratu da. Azken egunotan ahoz aho dabilen Pariseko Louvre museoaren bikoitza da tamainaz, 500.000 metro kuadro ditu. Bertan aurkitu daitezkeen altxorren artean, Tutankamon faraoiaren bilduma handi bat dago. Honako museoa zibilizazio bakar bati eskainitako munduko arkeologia-konplexurik handiena da.
Ukrainak kontraerasoa egin du Pokrovsken, eta tropen inguraketari buruzko informazioa gezurtatu du
Hainbat helikopterotan sartu dira errusiarrek harrapatutzat eman dituzten Pokrovskeko guneetan.
550.000 siriar itzuli dira Turkiatik beren herrialdera, Al-Assad erori zenetik
"2024ko abenduaren 8az geroztik, 550.000 siriar bueltatu dira, beren borondatez, segurtasun osoz eta ohorea galdu gabe", argitaratu du Yerlikaya ministroak X. sare sozialean.
Hildakoen kopuruak gora egiten jarraitzen du Gazako Zerrendan, su-etena gorabehera
Israelgo armadaren erasoek bost gazatar hil eta bederatzi zauritu dituzte, ostegunetik. Bien bitartean, Palestinaren gorpuen identifikazioa blokeatzen jarraitzen du Israelek, bake akordioan hitzartutakoan betetzea eragotziz.
Bi pertsona gehiago sartu dituzte behin-behinean kartzelan, Louvreko lapurretarekin lotura dutelakoan
Parisko Fiskaltzak ohar baten bidez adierazi duenez, "ikerketa ez da oraindik amaitu", eta bi atxilotu horiek badaezpadako kartzelaldian daude.