Ekonomia dolarizatzearen arriskuak Argentinarentzat
Argentinan pesoa monetaren ordez dolarra ezartzea izan da Javier Milei hauteskundeak irabazi dituen ultraliberlak egindako agindu erradikalenetarikoa. Helburua ekonomia egungo egoera negargarritik ateratzea da. Izan ere, Hego Amerikako bigarren herrialdeko inflazioa % 140 izateaz gain, nekazaritza ekoizpena asko murriztu da azken hiru urteetako lehorteen ondorioz.
Ba ote du zentzurik Argentinan dolarra ezartzeak?
90eko hamarkada hasieran, antzeko neurri bat hartu zen atzeraldi ekonomikoari eta inflazioari aurre egiteko. Orduan, Gobernuak pesoa dolarrarekin parekatu zuen: peso bakoitzeko, dolar bat trukean. Politika hori bertan behera utzi zuten 2002an, krisi ekonomiko ikaragarria eragin zuelako eta deposituak bankuetatik ateratzeko zeuden oztopoen aurka izandako protesten aurrean.
Hala ere, Mileik urrunago joateko asmoa dauka. Banku Zentrala ezabatu, eta ekonomia "dolarizatu" nahi du. Horrek esan nahi Argentinako moneta politika Washingtonen egingo dela, Buenos Airesen egin ordez.
Hor dagoen arazo handi bat hau da, Estatu Batuetako ekonomia eta Argentinakoa oso ezberdinak direla. Batentzat ona dena, bestearentzat txarra izan daiteke.
Neurri honekin Argentinak amore emango lioke interes tipoak zehaztu eta moneta debaluatzeko ahalmenari.
Beste arazo bat dolarrak nondik lortu izango litzateke; izan ere, Argentinako Banku Zentralak ez du dolarrik bere erreserbetan. Mileik maileguan eskatuko lizkioke Nazioarteko Diru Funtsari, baina Argentinak 44.000 miloi dolarreko zorra dauka dagoeneko erakunde horrekin. Gainera, Nazioarteko Diru Funtsak zalantzak ditu neurri hori epe laburrean ezartzeari buruz, aldez aurretik pesoa oraindik gehiago debaluatu beharko litzatekeelako eta, ondorioz, oinarrizko produktuen prezioak gehiago igoko liratekeelako oraindik.
Dolarra ezartzeak atzera bide zaila izango luke, Washingtongo Ekonomia eta Politikarako Ikerkuntza Zentroko ekonomialarien arabera. Neurri suizida izango litzateke. Gainera, Mileik ongizate estatuaren gastuak murriztuko dituela agindu du, hezkuntza eta osasun politika pribatizatuz. Erreforma horiek biztanle talde txiroenak joko lituzkete gogorren.
Albiste gehiago mundua
AEBko hedabideen arabera, Trumpek dagoeneko onartu ditu Irani eraso egiteko egitasmoak
CBSren arabera, Trumpek oniritzia eman dio aireko erasoekin Israeli laguntzeari. 'The Wall Street Journal' egunkariaren arabera, astearteko azken orduan, Trumpek goi aholkulariei esan zien azken erabakia atzeratzen ari zela, Teheranek programa nuklearra uzteko erabakiaren zain.
Sanchezek NATOri jakinarazi dio ez duela defentsako gastua gehiago igoko, eta % 5eko igoera "irrazionaltzat" jo du
Espainiako Gobernuko presidenteak aldarrikatu du gobernu bakoitzak "sakrifizio" jakin batzuk egin zein ez egin erabakitzea zilegi dela, hala nola zergak igotzea eta zerbitzu publikoak eta gizarte-prestazioak murriztea.
Israelek Arakeko ur astunen erreaktorea bonbardatu du, Iranen
Israelen erasoek Iranen azpiegitura militar eta nuklearra murriztu dute, eta 224 lagun hil egin dituzte, persiar Gobernuaren datu ofizialen arabera
Gazako agintariek jaioberriak elikatzeko premiazko laguntza eskatu dute
Horrez gainera, Osasun Ministerioak salatu duenez Gazako erietxeetan soilik hiru egunerako erregaia gelditzen zaie. Bestetik, 25 pertsona hil eta 120 baino gehiago zauritu dira janari zain zeudenean.
Israelek Teherango hainbat auzo eta toki bonbardatu ditu, tartean Ilargi Gorriaren eraikin bat
Joan den ostiral goizaldean Israelek Iranen aurkako erasoa abiatu zuenetik, Teheranek 400 misil balistiko eta ehunka drone jaurti ditu Israelen aurka.
Irango buruak AEBri mehatxu egin, eta adierazi du Israelekin duen gatazkan sartuz gero "ondorio konponezinak" izango direla
Ali Khameneik azpimarratu duenez, Teheranek "irmo jarraituko du inposatutako gerra baten aurrean, inposatutako bake baten aurrean bezala"
Trumpek dio badakitela non dagoen Khamenei, baina "oraingoz" ez omen dute hilko : "Jomuga erraza da"
"Gure pazientzia bukatzear da", azpimarratu du AEBko presidenteak, eta Irani "baldintzarik gabe amore eman" dezala eskatu dio.
Aire erasoek ez dute etenik Israelen eta Iranen artean
Gaur arratsaldean Iranek alarma antiaereoak piztu ditu Israelgo hegoaldean, ostiraletik egindako hamargarren erasoan. Iranen ere, bonbardaketak izan dira berriro Teherango kaleetan.
Zer dakigu Trumpek bere izenarekin martxan jarri nahi duen telefono zerbitzuari buruz?
Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak 'Trump' eta 'T1' markak erabiltzea eskatu du telekomunikazio, dispositibo mugikor eta telefono sektoreetan.
Melissa Hortman Minnesotako kongresista demokrataren hilketaren susmagarria atxilotu dute
Hortmanez gain, senarra ere hil zuen Vance Boelter susmagarriak. John Hoffman senatari estatala eta haren emaztea ere zauritu zituen erasoan.