Prest da Kanada asteleheneko hauteskundeetarako, Carney ofizialista faborito dela
Hauteskunde orokor aurreratuak ospatuko dituzte astelehen honetan Kanadan. Justin Trudeau lehen ministroak albo batera egin izanak, eta, bereziki, Donald Trump AEBko presidenteak Kanadarekiko hartu duen jarrerak markatutako hitzordua izango da.
Izan ere, Trumpek behin baino gehiagotan aipatu izan du azkenaldian Kanada AEBren 51. estatu bihurtzearen aukera, eta, horrek, noski, bi herrialdeen arteko hamarkadetako harreman adeitsua kolokan jarri du. Giroa nahasten lagundu dute, halaber, Trumpek Trudeauren aurka egindako etengabeko erasoek eta ezarritako muga-zergek ere.
Hauteskunde-hitzordua, gainera, Vancouverren izandako harrapaketa masibotik ordu gutxira izango da. Ez da erraza aurreikustea, baina, zenbaterainoko eragina izango duen atzoko gertakariak bozketan.
Gutxi gorabehera 28 milioi kanadarrek dute botoa emateko eskubidea asteleheneko hauteskunde orokorretan, eta Parlamentuko Behe Ganberako 343 diputatuak aukeratuko dituzte. Eredu britainiarrean oinarrituta, kanadarrek ez dute zuzenean lehen ministroa nor izango den bozkatzen, nork bere barrutiko Komunen Ganberako diputatuak baizik. Eserleku gehien dituen alderdiari gobernua osatzeko gonbitea egiten zaio gero, eta alderdiaren buruzagiari Gobernuaren gidaritzan jartzekoa.
Aurten, deigarria da aurrez botoa eman dutenen kopurua; izan ere, 7,3 milioi pertsonak baino gehiagok eman dute dagoeneko botoa, 2021eko hauteskundeetan baino % 25 gehiagok.
Alderdi Liberaleko Mark Carney lehen ministroak eserlekuan jarraitzeko ahalegina egingo du. Martxoan hartu zuen kargua Carneyk, Trudeauk albo batera egitea erabaki eta liberalak hari-harian utzi zituenetik bi hilabetera.
Lehen ministroak bost puntuko aldea atera dio Pierre Poilievre kontserbadoreari azken inkestetan. Beraz, ez da baztertzen Parlamentuko gehiengoa emango lioketen 172 eserlekuak lortzea, CBC Kanadako telebista publikoak egindako inkesta baten arabera.
Parlamentuak gehiengoa lortu ezean, alderdi bozkatuenak 'konfiantza- eta hornidura-akordioa' bilatu beharko du beste alderdi batekin. Koalizioa barik, aliantza informal moduko baten alde egitea da litekeena; horren bidez, gobernuaren kide den alderdiaren oniritzia lortu beharko luke legeak onartzeko, eta legedia garrantzitsuagoetan —hala nola Gobernuaren aurrekontuetan— maniobra-marjina txikiagoa izango luke.
Bi hautagai nagusien oso atzetik dago inkestetan Jagmeet Singh Alderdi Demokratiko Berria alderdi progresistaren hautagaia, boto-asmoaren % 8rekin.
Bloke Quebectarra laugarren dabilke, eta soilik Quebeceko eskualde frankofonoan du ordezkaritza. Ordezkaritza lortzeko ia aukerarik gabe daude Alderdi Berdea eta Alderdi Popularra.
Zure interesekoa izan daiteke
Belémek 57 lider batuko ditu multilateralismoaren krisian dagoen giroari buruz eztabaidatzeko
Ostegun eta ostiral honetan, munduko ordezkari nagusiek COP30 izango denaren bidea markatuko dute.
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
EBko herrialdeetako ministroek adostutako helburu lotesle horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dira isuriak murrizteko helburuaren betetzeko (% 5). Brasilen izango den COP30 Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Goi-bilera hasi baino ordu gutxi batzuk lehenago egin dute akordioa.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoia, kultura aniztasunaren aldekoa eta ezkerzale berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bereganatzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuari esker.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.