Laino, behe-laino, mendebal-laino, izar-laino, mendi-laino, arrasta-laino, arraxina-laino… Zinema-laino!
Aurrera doa Canneseko Zinemaldia, gureek setiatu duten zinema festa-merkatu-azoka-erakusleiho-ametsetako eta amesgaiztoko fabrika. Han desira guztiak bete ahal izaten dira eta aldi berean…zapuztu. Ez tristatu, otoi, euskal zinemagileek, programatzaileek, jaialdi zuzendariek, ekoizleek, saltzaileek zein erosleek ez dute atzera pausorik eman Kostalde Urdinean. Ezta abiada hartzeko ere.
Bihar, ostirala 18an, Merkatuan ireki berri den Fantastic Pavillion, non planeta honetako beldurrezko zinemaldirik garrantzitsuek ospatzen dituzten bere akelarre zeluloidezkoak, Euskal Fantasiaren gaineko mahai inguru/mintegi/topaketa egingo da, Paul Urkijo banderadun hautaturik. 21ean, aldiz, txanda egokituko zaio Euskal Herrian eta hemengo jendearekin Carlota Peredak filmaturiko La ermitari. Lehenbiziko irudiak dastatuko dituzte gonbidatuek. Egun berean, La Croisetteren beste puntan, Espace Miramar delakoan, Irati Gorostidik Contadores defendatuko du La Semaine de la Critique sailean, mugarik onartzen ez duten epaile, ikusle eta aukeratzaileen aurrean. Ordurako, Alex de la Iglesiaren 30 monedas telesailaren bigarren denboraldiaren berri izango dute zorioneko hainbatek. Igandean, Bilboko Zinebi jaialdiak babestu egingo du, munduko zenbait zinema programatzaileren aurrean eta Gijongo zine festarekin konplizitate erabatekoan, etorkizun handiko bi proiektu, horietako bat ere, Donostiako Giza Eskubideen zinemaldian kasik irabazi zuen Cabeza y corazón lan berealdikoa aurrera atera zuen Doxa ekoiztetxearen azken-aurreko atrebentzia, bai eta balentria ere, Larraitz Zuazoren Itoiz, Udako Sesioak…. Asteartean, jai: festa itzel baterako jaso dugu gonbita, Zinebik berak antolatua…
Ez, Kosta Urdinean eta Montecarloraino dauden ziento bat kurbetan ez ohi da lainorik. Ez behe-lainorik, ez mendebalde-lainorik. Inguruotan zaudela, zera ematen du, goizeko seietan-edo, norbaitek, zerbaitek, jainkok, jainkosak, deabruk, demoniok, piztiak, auskalo zeren/noren esklabo batek eguzkia pizten du eta zeruan iltzatu. Gaueko hamarrak pasatuta, berriz, beste auskalo nork/zerk/berorrek itzali egingo du.
Ez, normalean, Itsas Alpeetatik ere ez da lainorik jaisten, ez du hondartzetako harea bustitzen, ez du inor, ezer mehatxatzen. Ez, han ezer gutxi balioko lukete, Euskaltzaindiaren Hiztegi Orotarikoan klik azkar eta bakar batez aurkitzeko hain errazak diren laino hitzaren gaineko 527 sarrera ezberdinek.
Alta, zer litzateke zinema lainorik pe? Horretaz egin genuen batzuek hitz –ez-aspertu eta lainotsu bat bi filmek bultzaturik, bi lan interesgarriren eraginpean. Zeintzuk ote? Bilboko FANTen ikusi genuen Aitzol Saratxagaren Lanbroa film laburra eta gure etxe ondoko hainbat zinema ez hain korrientetan eskaintzen duten Martin Scorsesek ekoizturiko Joanna Hoggen The Eternal Daughter, bertan Tilda Swintonek paper bikoitza egiten duelarik, alabarena eta amarena.
Bietan, lainoa paisaia, lainoa protagonista, lainoa mehatxua.
Aitzol Saratxagak ederki erabiltzen du euskal mendi/soro/oihan/landa/baserriko ikonografia eta iruditeria beldurrezko lan onetan hezurretaraino sartzen zaigun izu heze bera sumatu dezagun. Eta ez darabil bakar-bakarrik euskal plastika bisuala, baizik eta pelikuletan eta urteetan zehar gure egin dugun nazioarteko, infernuarteko hori: etxola isolatu batean bizi zara, aspaldian amore emandako aitaren konpainian. Basoa hor dago, kanpoan. Beti zelatan, beti erne, erasoa prestatzen… Aitzol ez da, inolaz ere, hasiberri bat. Eskarmentu primerakoa du, aitzitik. 20.000 especies de abejas, Cinco lobitos edo Imanol Ortiz Lopezek zuzendutako Alumbramiento (Bilboko FANTen ikara eta ausardia handiko beste sorpresa bat) bezalako proposamenetan da lan egina.
The Eternal Daughterrek, berriz, estu eta galant heltzen dio ipuin gotiko onenei dagozkien estiloari, erritmoari. Hor nonbait existitzen (bide) den mundu horretatik urrun/at dagoen hotel batean, minez den emakume batek aurkitzen du aterpe. Kanpoan, lainoak besarkaturiko jardina. Barrualdean, desolamendua…
Bai, Cannesen lainorik ez. Gurenenean eta gure zeluloidezko barne paisaian, aitzitik, laino-jatsi, laino-koska, laino-narras, zinema-laino maitatua…
Zure interesekoa izan daiteke
"Denetariko 1.026 nobedade aurkeztuko dira Durangoko Azokan"
175 partaidek 285 erakusmahai jarriko dituzte Landakon aurten, Beñat Gaztelurrutia Durangoko Azokaren koordinatzaileak gaur aletu duenez.
Berbagailua eta Atartea guneak estreinatuko ditu Durangoko Azokak, podcasten eta Arte Ederren plazak
60. edizioan, 285 erakusmahaitan paratutako 1.000 nobedadetik gora, inoiz baino gehiago, eta 273 ekitaldi eskainiko ditu DA Kulturaren Jaialdiak. Egitarau osoa iragarri dute, gaur, Landakon.
"Olatuaren enbatean. Emakumeak eta itsasoa XX. mendean" erakusketa Bermeoko Arrantzaleen Museoan
Kostaldeko emakumeen lana funtsezkoa izan da arrantzan eta itsas historian, baina ez da aintzakotzat hartu izan; gizonezkoena izan da beti ardatz. Hori dela eta, emakume horien lanak izan duen, eta duen garrantzia aldarrikatzeko, Bermeoko Arrantzaleen Museoan Olatuaren Enbata erakusketa antolatu dute. Neskatila, saregile kontserberetako langile zein emakume armadoreen eguneroko lana erakusten duten objektuak jaso dituzte, baita emakume horien testigantzak ere. Era berean, bisita gidatuak zein hitzaldiak eta mahai inguruak eskainiko dituzte.
ZuNonHanDA! azoka ibiltariak Durangoko Azoka zabalduko du
Azaroaren 17tik abenduaren 4ra, Durangoko Kulturaren Jaialdia hasteko bezperara arte, 22 liburu aurkeztuko dituzte Euskal Herriko 19 liburu dendatan. Lehenengoz, Azoka egin aurretik egingo dute ZuNonHanDA!, bost aldiz haren ondoren egin eta gero.
"Hasiera bat" diskoaren birako azken kontzertua eman du Gorka Urbizuk, Victoria Eugenia Antzokian
Gorka Urbizuk igande honetan eman du "Tour Bat" biraren azken kontzertua, Victoria Eugenia Antzokian (Donostia). Lekunberriko musikariak 4 kontzertu eskaini ditu Donostiako antzoki horretan, eta sekulako harrera eta berotasuna jasota, denetan agortu ditu sarrera guztiak. Igandeko kontzertua ikusgai izango da oso osorik ETBn.
Eñaut Elorrieta eta Alos Quartet “Ahots kordak” prestatzen ari dira, kontzertu bakanen sorta
Estreinakoz, Eñaut Elorrietak eta Alos Quartetek kontzertu sorta bat emango dute: "Ahots kordak". Taldea sinplea eta eraginkorra izango da: soka laukote bat, ahotsaz osatua. Bidaia musikal honen lehen geldialdia Tolosan izango da, urtarrilaren 3an. Gasteizen, Zornotzan eta Donibane Lohizunen arituko dira gero.
Oinkari taldeak dantzan ospatuko du bere mende erdia
Villabonako dantza taldeak “50 urte dantzan” ikuskizuna taularatuko du Olaederra kiroldegian ostiralean, hilak 21. Korrontzi folk taldea urteurrenari batu zaio, “Oinkari 50” kantuaren bidez.
Durangoko Azokaren 60. edizioaren iragarkia
Durangoko Azokaren 60. edizioa abenduaren 5etik 8ra izango da. Iratxe Reparazen bizkar dago aurtengo Azokaren zuzendaritza kreatiboa.
Olaso Dorrea Fundazioaren funtsak handituz doaz, dohaintza baliotsuei esker
Olaso Dorrea Fundazioa bere artxiboak eta Monzon-Olaso Etxe Museoaren bilduma (Bergara) handitzeko eta aberasteko lanean ari da. XX. mendetik gaur arteko historian sakondu nahi du Fundazioak, bai eta ezagutarazi ere, eta, bide horretan, hauek jaso dituzte: Telesforo Monzonek gordetako Sabino Aranaren mikrofilmatutako obraren kopia bat, Lauaxetaren gabardina eta gurutzea, Karmele Urrestiri eta Txomin Letamendiri (Karmele filmeko protagonistak) Agirre lehendakariaren Gobernuak emandako dokumentazioa, Otaegi eta Garmendiaren aldeko pankarta, bala tiroz zulatutako Txomin Iturberen alkandora eta Txillarre baserriko lehen akordioaren originala.
“Gipúzcoa” Pio Caro Barojaren dokumentala, Tabakaleran
“Ipuscua” izena lehenbizikoz agertu zeneko milagarren urteurrenaren ospakizunei dagokie proiekzioa. Pelikula 1976 eta 1979 urteen artean filmatu zuten, eta Gipuzkoako orduko errealitate sozial eta kulturala jasotzen duen dokumentu etnografikoa da.