Auzitegi Konstituzionalak legeztatu egin du Sortu
Auzitegi Konstituzionalak Sortu legeztatzea erabaki du asteazken honetan, Konstituzionaleko iturriek jakitera eman dutenez. Hori eskatzeko jarri zuten helegiteak aldeko sei boto eta kontrako bost jaso ditu.
Auzitegi Konstituzionalak onetsi egin du Auzitegi Gorenak martxoaren 23an Sortu ilegalizatzeko hartutako erabakiaren aurrean koalizioak jarritako helegitea. Ondorioz, ezker abertzalearen alderdiak datorren hauteskundeetan egoteko aukera izango du.
Sorturen helegitearen inguruko txostena Elisa Perez Vera epailearen esku egon da (horretan oinarritu behar izan dute erabakia). 2011ko maiatzaren 5ean Bildu legeztatzearen aldeko botoa eman zuten Auzitegi Konstituzionaleko bost kideetako bat da Perez Vera. Hala, Bilduk orduan erabilitako argudio berberak erabili ditu Sortuk bere helegitean.
Sortu legez kanpo utzi izanak biltzeko eskubidea urratzen duela jasotzen du Konstituzionalaren epaiak (Konstituzioaren 22. artikulua, alderdi politikoak sortzeko eskubidea jasotzen duena), eta alderdiaren sustatzaileei beren eskubideak berrezartzen dizkie. Horrela, Barne Ministerioaren erregistroan izena emateko eskubidea aitortzen dio epaiak alderdiari.
Sorturen estatutuetan indarkeriaren inguruan jasotakoa izan da alderdi gisa izena emateko aukera izatea erabakitzerakoan Konstituzionalak aintzat hartu duen argudio nagusienetako bat; izan ere, Konstituzionalak kontuan hartu du, estreinakoz, ezker abertzalearen alderdi batek jarduera politikorako bide gisa indarkeria ''nabarmen'' errefusatu duela, ''ETAren indarkeria barne''.
Gehiengo estu batekin egin du aurrera helegiteak, baina, Konstituzionaleko iturri horiek beraiek jakitera eman dutenez, hiru epailek boto partikularra idatziko dutela da ofizialki ezagutzera eman den datu bakarra.
Javier Delgado, Manuel Aragon eta Ramon Rodriguez-Arribas izan litezke hiru epaile horiek. Hiru horiek osatzen dute, Luis Perez de los Cobos eta Francisco Hernando epaileekin batera, ''sektore kontserbadore'' gisa ezagutzen dena, eta horiek eman zuten kontrako botoa Bilduren epaian ere. Egitura hau berau asteazken honetan egin duten osoko bilkurara eramanaz, litekeena da honako hauek eman izana aldeko botoa: Elisa Perez Vera (txostenaren arduraduna), Pablo Perez Tremps, Luis Ortega eta Adela Asua epaileak eta Pascual Sala eta Eugeni Gay auzitegiko presidente eta presidenteordea, hurrenez hurren. Horiek guztiak PSOEk proposatu zituen.
Datozen egunetan emango dute jakitera epaiaren edukia eta boto partikular horiek jasotzen dutena. Legeztatzearen kontra botoa eman duten epaileek ere boto partikular horiekin bat egin dezakete.
KONSTITUZIONALAK MUGAK EZARRIKO DITU
Iturri judizialen arabera, terrorismoaren biktimei aipamen berezia egingo die epaiak, eta etorkizunean ezker abertzalearen alderdia legez kanpo uztea eragingo luketen jardunbideen zerrenda ''zorrotz eta argia'' bilduko du.
''Gerora'' alderdia legez kanpo uztea eragingo luketen jarreren artean, Konstituzionalak honako hauek jasoko ditu: terrorismoari babes politikoa ematea (''agerian zein ezkutuan''); indarkeria gaitzetsi ez duten kondenatutako kideak zerrendetan sartzea; edo jarduera terroristak egiten dituztenei omenaldiak egitea.
SORTUREN ARGUDIOAK
2011ko maiatzeko hauteskundeetan Bildu egon ahal izatea ahalbidetu zuen helegitean erabilitako argudio berberak erabili ditu Sortuk orain helegite honetan ere. Iñigo Iruinek aurkeztutako babes-helegitean ezker abertzaleak azaldu zuenez, Auzitegi Gorenaren erabakiak ''alderdia aurretiaz legez kanpo uztea'' dakar, eta horrek ''Konstituzio Estatua bera ere arriskuan jartzen du'', Konstituzionalak Bilduren inguruko epaian bertan azaldu zuenez.
Sorturen helegitearen arabera, ''legedian egin berri diren aldaketei esker, Estatuak mekanismoak ditu ETArekin hitzartzen duten alderdien kontra ekiteko''. Konstituzionalaren hitzetan, aldaketa horiek garrantzitsuak dira, eta ezin dira albo batera utzi.
INDARKERIAREN BAZTERKETA
2011ko otsailaren 7an, Sorturen estatutuak aurkezteko ekitaldia egin zuen ezker abertzaleak Euskalduna Jauregian. Estatutu horietan, alderdi berriak indarkeriaren erabilera eta mehatxuak errefusatu zituen, "ETArena barne"; bide politikoak eta baketsuak soilik erabiltzeko apustua egin zuen; eta indarkeria erabiltzea ez duela justifikatzen, ezta babesten ere, azpimarratu zuen.
Maiatzaren 22an hasi zen Auzitegi Konstituzionala Sorturen helegitea aztertzen, baina ia hilabete behar izan dute erabakia hartzeko.
ERREAKZIO POLITIKOAK
Eusko Jaurlaritzak eta euskal alderdien gehiengoak baikor hartu dute legeztatzea.
Gobernuak, PPk eta UpyDk, berriz, epaiarekiko desadostasuna agertu dute.
Sorturen sustatzaileek agerraldia egingo dute ostegun honetan, eta ezker abertzaleak balorazio ofizialik egin ez duen arren, hainbat ordezkarik iritzia plazaratu dute Twitterren.
AVTk, bestalde, Rajoyren Gobernuak aurreko Gobernuko kideekin adostutakoarekin aurrera egiten jarraitzen duela esan du, eta Konstituzionala berritzeko prozesua erabaki hau hartu arte atzeratu dela uste dute.
Zure interesekoa izan daiteke
Erorien Monumentua eraisteko eskatu dute berriz ere Iruñean
Elkarte memorialistak kalera atera dira berriro larunbat honetan, Erorien Monumentua eraistea eskatzeko, eta PSNk, EH Bilduk eta Geroa Baik adostutako proiektua atzera botatzea eskatzeko.
Ertzaintzaren pilotakada bat jaso ostean hil zen Rosa Zarraren omenezko plaka jarri du Donostiako Udalak
Orain arte, 37 plaka jarri ditu Udalak, "terrorismoaren eta motibazio politikoko indarkeriaren biktima izan zirenei espazio publikoan ikusgarritasuna emateko".
Aurrekontuak adosteko proposamen "errealistak eta bideragarriak" eskatu dituzte EAJk eta PSE-EEk, "eredu aldaketarik gabe"
Datorren astean hasiko dira hurrengo urterako Euskadiko aurrekontuak negoziatzen. EH Bilduk eta Sumarrek "koherentzia" eskatu diete Eusko Jaurlaritzako bazkideei, "ezin delako guztiekin aldi berean negoziatu", eta PPk "hobekuntzak" proposatu ditu, batez ere, Osasunean eta Segurtasunean.
Istiluak Lasarte-Orian Voxen presentziaren aurkako protesta batean
Ertzaintzak segurtasun hesia jarri du Voxen mahaiaren inguruan, eta bertan bildutako antifaxisten aurka oldartu da. Lasarte-Oriako PSE-EE, EH Bildu, EAJ eta Elkarrekin Podemos alderdiek ere gaitzetsi dute Vox bertaratu izana.
Espainiako Gobernuak 2027ra arte lanean jarraituko duela ziurtatu du Sanchezek
Brasilen Nazio Batuen Erakundeak klimaren inguruan deitutako COP30 goi-bilera hasi aurretik agintariek izandako bileran parte hartu ostean emandako prentsaurrekoan, Pedro Sanchezek esan du Junts "oso serio" hartzen dutela, baina legegintzaldia amaitzearen aldeko apustua egin du, "ahaleginak merezi duelako"; izan ere, "Espainia azken 45 urteetako unerik onenetako bat igarotzen ari da". Sanchezen arabera, Gobernuak 2026rako aurrekontu-proiektua aurkeztuko du, baina, kontu berriak onartu zein onartu ez, "Espainiak aurrera egiten jarraituko du, eta Gobernuak bere bide-orriarekin jarraituko du 2027an legegintzaldi hau amaitu arte".
Jaurlaritzaren arabera, EAEko erakunde publikoen % 35ek ez dute euskarazko akreditazio-maila "benetan" betetzen
Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburu Ibone Bengoetxeak jakinarazi duenez, EAEko erakundeen % 35ean "ez da benetan egiaztatu" euskarazko hizkuntza-egiaztapenaren indizea. PPk "gaztelania hiztunen diskriminazioa" salatu arren, popularrak "ez daude batere kezkatuta" % 35 horrekin, eta horrek argi islatzen du PP nolakoa den, Bengoetxearen iritzian.
Euskadik eta Kanariek aldi baterako lan baimenak eskatu dituzte migratzaileentzat
Bakarrik dauden migratzaile adingabeen egoerak "nahiko trabatuta" jarraitzen duela adierazi du Kanarietako Gobernuko presidenteak, eta lurraldeen arteko lankidetza defendatu du.
Ertzaintza tiro errazeko poliziatzat azaltzea egotzi dio Estebanek Otegiri, eta segurtasun forora joateko eskatu dio
EBBko presidenteak deitoratu egin du EH Bilduko buruak euskal polizia autonomikoarekiko "gorrotoa" eragitea "arrazoi politikoengatik", eta segurtasun ereduari buruz eztabaidatzeko eskatu dio lehendakariak bultzatutako foroan.
Lehendakariak esan du ezker abertzalea sistemara hurbildu dela baina euskal gizartearekin oraindik zor etiko izugarria duela
Amaia Martinez VOXeko legebiltzarkideak "ezker erradikalak euskal politika munduan gero eta protagonismo gehiago" izatearen gainean galdetu dio lehendakariari. Pradalesek esan dio ezker abertzalea erakunde sistemara etorri dela azkenean, nahiz eta oraindik euskal gizartearekin zor etiko izugarria duen, eta PSE-EErekin duen koalizio gobernua defendatu du.
Sabino Arana Fundazioak omenaldia egin die nazismoak deportatutako EAJko militanteei
Bilboko egoitzan egin duten ekitaldian, plaka bat jarri dute nazien esku egondako, gutxienez, 13 kide jeltzaleen omenez.