12 urte elkar ulertzen: EAJ-PSE koalizio formulari errepaso historikoa
EAJk ta PSE-EEk adostu duten gobernu akordioa ez da formula berria bi alderdiontzat: 1987 eta 1998 artean, hamabi urtez, erabilitako formula bera da, foru aldundietara eta udaletxeetara ere zabaldua.
Lehenengo bi legegintzaldiak eta azkena izan dira koalizio gobernu bat ikusi ez duten bakarrak.
Hasiera
1986ko azaroan, EAJren barne zatiketa eta EAren sorreraren ostean, Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak egon ziren. PSEk lehenengo aldiz izan zituen jeltzaleek baino eserleku gehiago.
Sozialistak EA eta EErekin gobernua osatzen saiatu ziren, baina ez zuten akordiorik lortu. Txiki Benegasen PSEk EAJrekin ituna egin zuen gero, Jose Antonio Ardanzari lehendakaritza utziz, Ramon Jauregi lehendakariordea izendatzen zuten bitartean.
Jeltzaleek eta sozialistek seina sailburu zituzten. 1990ean etorri zen etena, EAJk autodeterminazio eskubidearen aldeko ebazpen baten alde bozkatu zuenean Eusko Legebiltzarrean.
EAJ, EA eta EEren arteko akordio laburra
1990eko urtarrilean, EAJk irabazi zituen berriz hauteskundeak, eta EA eta EErekin osatu zuen gobernua. EAk zenbait udaletan independentziaren aldeko mozioak onartu ostean, hitzarmena apurtu egin zen.
Sozialistak, berriz Jaurlaritzan
EAJk gobernagarritasun hitzarmenak negoziatu zituen sozialistekin foru aldundietan eta udal nagusietan. 1991eko ekainean itxi zuten akordioa. EA Jaurlaritzatik bota ostean, elkar ulertze horrek PSEren itzulera erraztu zuen.
Fernando Buesa izan zen lehendakariordea. PSEk bost sailburu zituen; EAJk, zortzi.
EA Jaurlaritzara batu zen 1994ko hauteskundeen ostean, bi sailbururekin. PSEk hiru zituen, eta EAJk, lau.
Haustura
1998an, legebiltzarkideek Konstituzioari men egiteko proposamena egin zuten sozialistek, eta EAJk ez zuen onartu. Gertakari horrek hitzarmena apurtzea lagundu zuen.
Geroago, alderdi nazionalistek eta Ezker Batuak Lizarrako Akordioa sinatu zuten. Jeltzaleak eta sozialistak elkarrengandik urrun ibili ziren hurrengo urteetan.
Ibarretxeren hiruko gobernua eta PSE-PP akordioa
EAJk EA eta EBrekin gobernatu zuen hiru legegintzalditan. 2009an, ezker abertzaleak ezin izan zuen parte hartu hauteskundeetan, eta sozialistak gobernura itzuli ziren, PPren laguntzari esker.
Akordioa berriz
2012an, EAJk Eusko Jaurlaritza berreskuratu zuen, oraingoan bakarrik. PSE-EErekin egonkortasun politikorako eta aurrekontuetarako akordioa sinatu zuen, 2013ko irailean.
Bi alderdiak harreman onak izatera itzuli ziren. 2015eko ekainaren udal eta foru hauteskundeen ostean, instituzio horietan elkarrekin gobernatzeko hitzarmena sinatu zuten. Momentu horretan, hurrengo Eusko Jaurlaritzaren osaketaren lehen pausutzat hartu zuten askok.
tu zuten askok.Zure interesekoa izan daiteke
Euskararen aurkako "oldarraldia marra gorri guztiak gainditzen" ari dela salatu du EH Bilduk
Euskalgintzaren Kontseiluak larunbat honetarako Bilbao Arenan antolatu duen ekitaldian parte hartzeko deia egin du koalizio subiranistak, "euskaltzaleen indar eta batasun erakustaldiarekin" bat egiteko.
Jon Insausti: "Politika ez da pankartetatik edo sare sozialetatik egiten"
Urriaren 29an hartu zuen Gipuzkoako hiriburuko aginte-makila, Eneko Goiak uko egin ostean, baina dio ez duela "minutu bat ere" galdu.
Ibarrola eta Garcia Adanero Iruñeko zinegotzien dimisioa eskatu dute, "diskurtso xenofoboak" egiteagatik
EH Bildu, Geroa Bai eta Contigo-Zurekin taldeek egindako dimisio eskaera babestuko du PSNk. Sexu-eraso bat leporatzen zitzaien gizonen eta Udal Gobernuaren aurka, "kontrastatu gabe eta zorroztasunik gabe, gezurrak eta faltsukeriak" zabaltzea leporatu diete Ibarrolari eta Garcia Adanerori.
Eusko Legebiltzarrak "eztabaidak errespetuz" egiteko deia egin du, De Andresi aipamen berezirik egin gabe
PPko presidenteak EH Bilduren "sarraskia" etorriko zela esan ondoren, koalizio abertzaleak babesa eskatu zion Legebiltzarreko Mahaiari baina honek ez dio zigorrik ezarri De Andresi.
Frankistek torturatutako Txomin Letamendiren oroimena gordetzearen alde mintzatu da Pradales
Imanol Pradales lehendakaria Txomin Letamendi gudariaren memoriaren alde mintzatu da astelehen honetan, frankismo garaian jasan zituen tortura basatien ondorioz hil zela 75 urte bete direnean.
Madrilgo Erkidegoko sei alkate ohi zigortu dituzte "Punica" ustelkeria sareagatik
Auzitegi Nazionalak "praktika ustelak" egotzi dizkie David Marjaliza enpresaburuari, Cofelyko arduradunei eta Madrilgo hainbat udalerritako alkate ohiei, gehienak PPkoak. Guztira, 29 pertsona zigortu ditu ANk.
Miguel Angel Gallardok dimisioa eman du Extremadurako sozialisten idazkari nagusi gisa
Extremadurako sozialisten idazkari nagusiak kargua utzi du, igande honetan PSOEk Extremaduran izan dituen inoizko emaitzarik txarrenak lortu ostean.
Chivitek gobernatzen jarraituko duela esan du, "batzuek Gobernua ezegonkortu dadin saiatzen jarraituko duten arren"
Eguberriak zoriontzeko asmoz astelehen honetan Nafarroako Jauregian egindako ekitaldi batean, presidenteak adierazi du bere gobernuak onartutako aurrekontuekin eta "zergadunen % 70ri inguru lagunduko dioten neurri fiskalekin" amaitzen duela urtea.
Eusko Jaurlaritzak zalantzan jarri du abenduaren 29ko Transferentzien Batzorde Mistoa egingo denik
Ubarretxenak ohartarazi du Espainiako Gobernuak “atzera egin” duela, eta Euskadik ez duela “erdipurdiko edo hutsaldutako” transferentziarik onartuko.
Babes sozialerako neurriak 2026 urte osoan luzatzea hitzartu du EH Bilduk Espainiako Gobernuarekin
Adostutako neurrien artean daude, besteak beste, beste bizilekurik ez duten familia zaurgarriak etxegabetzea debekatzea, oinarrizko hornidurak (argia, ura eta gasa) ez etetea eta bonu sozial elektrikoa luzatzea.