Escriva ministroak proposatutako pentsioen erreformaren giltzarriak
Jose Luis Escrivak, Espainiako Gobernuko Inklusio, Gizarte Segurantza eta Migrazioen ministroak, pentsioak erreformatzeko akordio bat adostu du Europako Batzordearekin. Elkarrizketa sozialaren mahaira eraman du eta sindikatuak eta patronala deitu ditu.
Akordioaren arabera, pentsioen kalkulua egitean, pentsiodunek bi zenbaketa eperen artean aukeratu ahal izango dute: gaur egun indarrean dagoena, 25 urtekoa; edo 29 urteko epe berria. Bigarrena aukeratuz gero, kotizazio txarrena izandako bi urtean kanpoan uzteko aukera izango da. Gizarte Segurantzak sistema onuragarriena ezarriko du automakikoki, baina pentsionistari aukeratzeko ahalmena emango zaio.
Horrez gainera, Escriva ministroaren testuaren arabera, senideren bat zaintzeko eszedentzia edo murrizketaren bat hartu badugu, lehen 3 urteak %100ean kotizatutzat hartuko dira kontuan pentsioa kalkulatzerakoan.
Pentsioaren erreformaren datak eta helburuak. Argazkia: EITB Media.
Sistema honen helburuetako bat Gizarte Segurantzaren diru-sarrerak igotzea da, etorkizuneko jubilazioen gastuei aurre egin ahal izateko. Zentzu horretan, kotizazioei dagokienean, oinarri altuenak igo egingo dira. Progresiboki egingo da 2024 eta 2050 artean, KPIaren kopuruari %1,2a gehituz.
Estatuko Gobernuaren proposamenean "elkartasun kuota" bat ere azaltzen da. Modu honetara, gaur egun gehienezko kotizazioa gainditzen duelako zenbatzen ez diren soldatei kuota berezi bat aplikatuko zaie. %1ekoa izango da 2025ean eta urtetik urtera 0,25 puntu hazten jarraituko du, 2045ean %6a izan arte.
Belaunaldien Berdintasunerako Mekanismoaren gainkotizazioa ere ikutuko dute; urtean hamarren bat igotzea proposatzen dute, 2029an 1,2ra iritsi arte.
Honekin guztiarekin, pentsio txikienak igotzea espero du Escriva ministroak. Errenta ertainaren %60 iristen diren arte, konbergentzia bide bat ezartzea proposatzen dute. Horretarako, honako adibide hau hartu dute: ezkontidea bere kargura duen gutxieneko pentsio bat oinarrian hartu eta, 2024-2027 urteen artean, errenta honek izango lukeen garapena kalkulatu dute, arik eta errenta ertaineko bi pertsonako etxebizitza baten %60ra iristen den arte.
Kontribuziopean ez dauden pentsioak ere igotzen joango dira 2027 arte. Horretarako pertsona bakarreko familien pobretze-mugaren %75a hartuko da kontuan.
Genero arrakala
Escriva ministroak aurkeztu duen proposamenean, gaur egun hutsuneak betetzeko dagoen sistema mantentzea proposatzen da, baina emakumeentzako onuragarriak izan daitezkeen puntu batzuk sartu dira. Kotizazio hutsuneak %100ean orekatuko dira gutxieneko oinarriarekin lehen 4 urteetan. 49. hilabetetik aurrera, berriz, %50ean orekatuko dira oinarri berarekin; baina soldatapeko emakumeen kasuan, 5. urtera arte %100a mantenduko da eta, handik 7. urtera arte, gutxieneko oinarriarekin orekatuko dira %80an.
Horrez gainera, 2024 eta 2025 urteetan genero arrakalaren osagarria %10 gehiago igotzea proposatu da.
Epeak
Pentsioen erreforma Next Generation funtsak jasotzearekin lotuta dago; diru-laguntzen laugarren sorta jatzea ahalbideratuko du. Hori dela eta, Escrivak Europako Batzordearekin testua adostu du eta 2023ko lehen seihileko honetan Espainiako Parlamentuan onartzea espero du.
Sistema berri hau, onartzen baldin bada, 2024an aplikatzen hasiko dela aurreikusten da eta indarrean egongo da 2040 arte. Urte horretan lau urteko trantsizio epe bat zabalduko da gazteenak onuradun izan daitezen.
Albiste gehiago ekonomia
Euskadiko etxebizitza berrien prezioa, maximo historikoetan: 3.450 euro metro koadroko
Nafarroa aurretik (% 6,4) dago etxebizitza berrien prezioaren urtebeteko igoerari erreparatuta. Hiriburuei banan-banan begiratuta, batez besteko preziorik altuena Donostian dago, gero, Bilbon, eta azkenik, Gasteizen.
Iazko datuekin alderatuta, 3.074 langabe gutxiago zenbatu dira Euskadin uztailean, eta 78.743 kontratu sinatu dira
Ekainean baino 1.600 langabe gehiago daude, 104.991 guztira. Nafarroan duela urtebete baino 801 langabe gutxiago zenbatu dira, eta Espainiako Estatuan, oro har, 1.357 langabe gutxiago daude, eta 21.865.503 kotizatzailera iritsi dira. Kotizatzaile-kopuruaren gaineko datua maximo historikoa da.
Kutxabank, Espainiako bankurik kaudimendunena Europako Banku Zentralaren arabera
Erakundeak aise gainditzen du Europako batezbestekoa erresistentzia-testetan, eta Espainiako finantza-sektoreko kapital- eta palanka-adierazle nagusien buru da.
Ardo-ekoizleek AEBko muga-zergen eragin handiaz ohartarazi dute: "Ardoa % 50 garestituko da"
Mariasun Saenz de Samaniegok (Ostatu) Europako ardoaren garestitzeaz ohartarazi du, eta merkatu berriak bilatzeko deia egin du, Estatu Batuetan salmentak galduko direlako.
BBVAk 5.447 milioi euro irabazi ditu ekainera arte, % 9,1 gehiago, Espainian eta Mexikon izandako negozioari esker
Entitateak merkatuaren aurreikuspenak gainditzeaz gain, datozen urteetarako aurreikuspenak hobetu ditu, Sabadell erosteko eskaintza publikoaren harpidetza irekitzeko atzerako kontaketa bete-betean murgilduta dagoela. Hala ere, erakundeak ez du baieztatzen abiaraziko dutenik eta atzera egiteko aukera zabalik uzten du.
Bruselak baieztatu du ardoak AEBn % 15eko muga-zerga izango duela ostiraletik aurrera
Arabako Errioxarentzat, Ameriketako Estatu Batuak oso garrantzitsuak dira, bigarren merkatua baita bolumenari dagokionez eta lehena balioari dagokionez. Horregatik, Amaia Barredo Nekazaritza sailburuak "bide diplomatikoa eta negoziazioa azken minutura arte agortzea" eskatu du, ardoa salbuespena izan dadin.
ArcelorMittalen mozkinak % 80 handitu dira mundu mailan, 2.268 milioi euroraino
Sestaon, Basaurin, Legution, Agurainen, Olaberrian, Bergaran, Berriobeitin, Legasan eta Lesakan fabrikak dituen taldeak 2025eko bigarren hiruhilekoari dagokion txostena argitaratu du.
Gorenak arrazoia eman dio Bizkaiko Ogasunari BEZaren auzian, eta Euskadik 700 milioi euro berreskuratuko ditu
Gorenak eman berri du Coca-Cola enpresaren BEZa dela eta Foru Ogasunak eta Estatukoak zuten desadostasunari buruzko epaia. Horrelako kasuetan BEZa nork bildu behar duen zegoen auzibidean, eta ebatzi du Bizkaiak egin behar duela.
Elkarretaratzea egingo dute ostegunean Gasteizko Mercedesen, bederatzi orduko lanaldien aurka
Enpresak bederatzi orduko bi lanaldi ezarri zituen martxoan. CCOOk salatu duenez, eredu horrek "kontziliazioa eta atsedena erabat bazter uzten ditu".
Gehiengo sindikalak 100.000 sinaduratik gora bildu ditu gutxiengo soldata propioaren alde, eta abuztuan eramango ditu Legebiltzarrera
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek "arrakasta ikaragarritzat" jo dute kanpaina, eta ezarritako epea agortu baino itxi dute lehen sinadura-bilketa, "Eusko Legebiltzarrak gutxiengo soldataren eskumena lehenbailehen eska dezan".