Illaro: "Euskaraldiak gizartera ilusioa zabaltzeko balio behar du"
Hizkuntza ohiturak aldatzeko bidean talde egiturek duten garrantzian begirada jarrita egingo da aurten Euskaraldia, azaroaren 20tik abenduaren 4ra. Helburua, ohiturak aldatuta euskararen erabilera handitzea, eta, horretarako, orain bi urte bezala, ariketaren oinarrian herritarrak egongo dira, "ahobizi" edo "belarriprest" rolean. Aurten baina, "ariguneak" izeneko gune kolektiboek ardaztuko dute dinamika.
COVID-19aren pandemiak hizkuntzaren gaia ere bete betean astindu duen honetan, milaka elkarte, enpresa eta erakunde publiko batu dira ekimenera, eta antolatzaileak baikor agertu dira, "euskaratik ilusioa zabaldu" nahi dutelako gizartera. "2018an irekitako bideari jarraipena" ematea dute xede, eta Euskal Herri osoko elkarteek eta erakundeek agertu dute, jada, horretarako konpromisoa. Herri batzordeak ere martxan dira, eta, lehen edizioak utzitako eskarmentutik tiraka, guztien lana koordinatzen eta saretzen Arrate Illaro (Getxo, 1989) ari da, lan-talde zabal batekin batera.
"Orain bi urte abiatutako hizkuntza ohituren aldaketaren dinamikak jarraipena behar zuen. "Ahobizi" eta "belarriprest" rolei gizartean eutsi nahi diegu, eta kide berriengana heldu. Pandemiak guztion egoera goitik behera aldatu badu ere, hizkuntzaren gaiak balio behar digu ohituren inguruko gogoeta egiteko ez ezik, jendearengan ilusioa piztu eta aurrera egiteko", esan du Illarok.
Gune kolektiboak
Bigarren edizio honetan, Euskaraldian parte hartzeko bi modu egongo dira; batetik, "ariguneak" sortuko dira, eta herritarrek "ahobizi" eta "belarriprest" moduan parte hartuko badute ere, modu kolektiboan egingo dute ariketa. "Arigune" horietan egon ezin dutenek, berriz, norbanako moduan har dezakete parte.
Hizkuntza ohituretan "taldearen dinamikak" duen garrantzia "oso esanguratsua" dela nabarmendu du Euskaraldiko koordinatzaileak. Aurreko edizioan identifikatutako "zailtasunen" artean, besteak beste, egituratutako taldeetan hizkuntza ohiturak aldatzea jaso zuten. Hortik, euskaraz aritzeko espazio kolektiboak aktibatzeko premia.
"Arigune" kontzeptua "oso malgua" dela nabarmendu du Illarok. Bi dira bete beharreko baldintzak: "batetik, entitateko edo taldeko arduradunak ekimenean parte hartzeko konpromisoa agertu behar du. Azken batean, talde bateko arduradunak ez badu parte hartzen eta erraztasunik ez badu ematen, ez da posible ariketa ondo egitea. Horregatik, arduradunek erabaki behar dute Euskaraldian parte hartzea eta "arigunea" osatzeko bidea irekitzea. Bestetik, ariguneak osatuko dituzten kideek prest egon behar dute hizkuntza ohiturak aldatu, eta "ahobizi" edo "belarriprest" rolak hartzeko. Arduradunen egitekoa da ariketan parte hartu nahi dutenen bidea errazteko baliabideak jartzea", gaineratu du.
Bi eratarako guneak eratuko dira: "barne ariguneak", kolektibo bateko kide direnen arteko "harreman espazioak", eta "kanpo ariguneak", entitate batek kanpoko herritarrekin eraikita duen "sarea": "Azken talde horretan leudeke, adibidez, erakunde publiko bateko harrera-gunea edota saltoki bateko ordainlekua".
Gaur, irailak 27,amaituko da "arigune" gisa Euskaraldian izena emateko epea, eta, aste honen erdian egindako zenbaketaren arabera, 13.000 erakunde eta elkarte baino gehiagok eman dute izena, jada. Halakoetan ohi denez, azken egunotan izen-emate zaparrada espero dute.
Eusko Jaurlaritzaren eta Aldundien menpe dauden erakundeetan eta udaletan ere ehunka "arigune" aktibatuko dituzte.
"Ahobizi" eta "belarriprest" gisa, norbanako gisa, izena emateko epea, berriz, ostegunetik dago zabalik, eta orain bi urteko datuetara iristea dute helburu. 225.000 herritarrek eman zuten izena lehendabiziko Euskaraldian.
Pandemiaren erdian, "ilusioa"
Bizimodua goitik behera aldatu duen COVID-19 birusak euskarari ere eragin dio, ertz askotatik. Euskaraldiaren ekimenari dagokionez, esaterako, pandemiak "zailtasun handiak" eragin ditu taldeen aktibazioan. "Erakunde askok zailtasun handiak dituzte, orain, gaiari heltzeko. Tokian tokiko herri batzordeek ere, zailtasunak dituzte taldeetara iristeko", esan du.
Halere, Illaron esanetan, "benetan txalogarria da hainbat erakundek eta enpresek pandemia garai betean euskararen aldeko ekimen honetara batzeko egin duten ikaragarrizko ahalegina".
Herritarren "ilusioak eta lanerako gogoak" argi erakusten du badagoela euskara erdigunean jartzea nahi duen "oinarri sendo bat", eta "horri helduta egingo dugu aurrera".
Pandemiak "euskaraz bizitzeko urratsak ematen jarraitzeko premia areagotu" duela ere adierazi du Illarok. Sortu den egoera berri hau "hizkuntza ohituren inguruko aurrera begirako gogoeta egiteko" aprobetxatu nahi dute Euskaraldiko arduradunek, "ilusioa pizteko aitzakia" izan daitekeela uste baitute.
BIDEOA: Euskaraldiaren bigarren edizioaren bideoklipa:
Albiste gehiago gizartea
Sute bat piztu da LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea
Sute handi bat piztu da Gasteizko LEA fabrikan, eta Arabako hiriburu osotik ikus daiteke kea. Langileak barrutik atera, eta suhiltzaileak bertaratu dira. Sua bertan dagoen oxigeno biltegira ez heltzeko lanean ari dira. Segurtasun Sailak etxeko lehioak itxita izateko gomendatu die inguruko bizilagunei.
Yazan, gazatarra eta paziente onkologikoa Euskadin: "Handitan medikua izango naiz, beste ume batzuk artatzeko"
Gaixotasun onkologikoak dituzten Gazako 5 ume artatzen ari da Osakidetza Gurutzetako Ospitalean eta Donostiakoan. Horietako bat, Yazan, duela bi hilabete dago Donostian, amarekin, tratamendua jasotzen.
Sute bat piztu da Gasteizko Lea fabrikan, eta ke zutabe handi bat eragin du
Gamarrako industrialdeko enpresa guztiak hustu dituzte, eta ez da inor zauritu. Segurtasun Sailak herritarrei eskatu die ez hurbiltzeko eta leihoak itxita edukitzeko.
Alkolea pasaiako paumaren habia desagertu da, Donostian
Parkea Bizirik elkarteak parkearen egoera salatu du eta neurriak hartzeko biltzera gonbita egin die udal gobernuari eta oposizioari.
EAJk hautsi egin ditu lan deialdi publikoetan euskara blindatzeko PSE-EEkin abiatutako negoziazioak
Jeltzaleen iturriek aurreratu dute EAJk berak bakarrik egingo duela aurrera eta Enplegu Publikoaren Legea aldatzen saiatuko dela, euskara eskakizunak bermatzeko.
Etxebizitza da EAEko herritarren kezka nagusia
Osasunarekiko kezkak behera egin du azken sei hilabeteetan, baina bigarren arazorik garrantzitsuena da (% 36), bizitzaren kostuaren aurretik (% 34). Bestalde, herritarrek 10etik 4,7ko nota jarri diote Imanol Pradales buru duen Eusko Jaurlaritzaren lehen urteari.
174 urteko espetxe zigorra eskatu dute Zizurko institutuko komunetan emakumeak grabatu zituen irakaslearentzat
Probintzia Auzitegian epaituko dute, haurren intimitatearen aurkako delitua eta haur pornografia delitua egotzita, hainbat hilabete ikertzen eman eta gero; guztira, 41 biktima izan dira.
700 pisu turistiko kentzeko exijitu dio Eusko Jaurlaritzak Airbnb plataformari
Uztailaren 1ean, etxebizitza turistikoen erregistro bakarra sartuko da indarrean. Javier Hurtadok ohartarazi duenez, nahitaezko erregistro-zenbakiak sartu ezean, jarduera etetera behartuko dituzte.
Pertsona bat hil da Zuian izandako trafiko istripuan
Auto bat errepidetik atera eta irauli egin da N-622an. Gidaria ibilgailuaren barruan harrapatuta geratu da, eta bertan hil da.
Gizon bat atxilotu dute Portugaleteko taberna batean beste bati aizkoraz erasotzeagatik
Bart arratsean gertatu da erasoa, 20:00etan. Biktimak zauriak ditu eskuetan eta bizkarrean.