Illaro: "Euskaraldiak gizartera ilusioa zabaltzeko balio behar du"
Hizkuntza ohiturak aldatzeko bidean talde egiturek duten garrantzian begirada jarrita egingo da aurten Euskaraldia, azaroaren 20tik abenduaren 4ra. Helburua, ohiturak aldatuta euskararen erabilera handitzea, eta, horretarako, orain bi urte bezala, ariketaren oinarrian herritarrak egongo dira, "ahobizi" edo "belarriprest" rolean. Aurten baina, "ariguneak" izeneko gune kolektiboek ardaztuko dute dinamika.
COVID-19aren pandemiak hizkuntzaren gaia ere bete betean astindu duen honetan, milaka elkarte, enpresa eta erakunde publiko batu dira ekimenera, eta antolatzaileak baikor agertu dira, "euskaratik ilusioa zabaldu" nahi dutelako gizartera. "2018an irekitako bideari jarraipena" ematea dute xede, eta Euskal Herri osoko elkarteek eta erakundeek agertu dute, jada, horretarako konpromisoa. Herri batzordeak ere martxan dira, eta, lehen edizioak utzitako eskarmentutik tiraka, guztien lana koordinatzen eta saretzen Arrate Illaro (Getxo, 1989) ari da, lan-talde zabal batekin batera.
"Orain bi urte abiatutako hizkuntza ohituren aldaketaren dinamikak jarraipena behar zuen. "Ahobizi" eta "belarriprest" rolei gizartean eutsi nahi diegu, eta kide berriengana heldu. Pandemiak guztion egoera goitik behera aldatu badu ere, hizkuntzaren gaiak balio behar digu ohituren inguruko gogoeta egiteko ez ezik, jendearengan ilusioa piztu eta aurrera egiteko", esan du Illarok.
Gune kolektiboak
Bigarren edizio honetan, Euskaraldian parte hartzeko bi modu egongo dira; batetik, "ariguneak" sortuko dira, eta herritarrek "ahobizi" eta "belarriprest" moduan parte hartuko badute ere, modu kolektiboan egingo dute ariketa. "Arigune" horietan egon ezin dutenek, berriz, norbanako moduan har dezakete parte.
Hizkuntza ohituretan "taldearen dinamikak" duen garrantzia "oso esanguratsua" dela nabarmendu du Euskaraldiko koordinatzaileak. Aurreko edizioan identifikatutako "zailtasunen" artean, besteak beste, egituratutako taldeetan hizkuntza ohiturak aldatzea jaso zuten. Hortik, euskaraz aritzeko espazio kolektiboak aktibatzeko premia.
"Arigune" kontzeptua "oso malgua" dela nabarmendu du Illarok. Bi dira bete beharreko baldintzak: "batetik, entitateko edo taldeko arduradunak ekimenean parte hartzeko konpromisoa agertu behar du. Azken batean, talde bateko arduradunak ez badu parte hartzen eta erraztasunik ez badu ematen, ez da posible ariketa ondo egitea. Horregatik, arduradunek erabaki behar dute Euskaraldian parte hartzea eta "arigunea" osatzeko bidea irekitzea. Bestetik, ariguneak osatuko dituzten kideek prest egon behar dute hizkuntza ohiturak aldatu, eta "ahobizi" edo "belarriprest" rolak hartzeko. Arduradunen egitekoa da ariketan parte hartu nahi dutenen bidea errazteko baliabideak jartzea", gaineratu du.
Bi eratarako guneak eratuko dira: "barne ariguneak", kolektibo bateko kide direnen arteko "harreman espazioak", eta "kanpo ariguneak", entitate batek kanpoko herritarrekin eraikita duen "sarea": "Azken talde horretan leudeke, adibidez, erakunde publiko bateko harrera-gunea edota saltoki bateko ordainlekua".
Gaur, irailak 27,amaituko da "arigune" gisa Euskaraldian izena emateko epea, eta, aste honen erdian egindako zenbaketaren arabera, 13.000 erakunde eta elkarte baino gehiagok eman dute izena, jada. Halakoetan ohi denez, azken egunotan izen-emate zaparrada espero dute.
Eusko Jaurlaritzaren eta Aldundien menpe dauden erakundeetan eta udaletan ere ehunka "arigune" aktibatuko dituzte.
"Ahobizi" eta "belarriprest" gisa, norbanako gisa, izena emateko epea, berriz, ostegunetik dago zabalik, eta orain bi urteko datuetara iristea dute helburu. 225.000 herritarrek eman zuten izena lehendabiziko Euskaraldian.
Pandemiaren erdian, "ilusioa"
Bizimodua goitik behera aldatu duen COVID-19 birusak euskarari ere eragin dio, ertz askotatik. Euskaraldiaren ekimenari dagokionez, esaterako, pandemiak "zailtasun handiak" eragin ditu taldeen aktibazioan. "Erakunde askok zailtasun handiak dituzte, orain, gaiari heltzeko. Tokian tokiko herri batzordeek ere, zailtasunak dituzte taldeetara iristeko", esan du.
Halere, Illaron esanetan, "benetan txalogarria da hainbat erakundek eta enpresek pandemia garai betean euskararen aldeko ekimen honetara batzeko egin duten ikaragarrizko ahalegina".
Herritarren "ilusioak eta lanerako gogoak" argi erakusten du badagoela euskara erdigunean jartzea nahi duen "oinarri sendo bat", eta "horri helduta egingo dugu aurrera".
Pandemiak "euskaraz bizitzeko urratsak ematen jarraitzeko premia areagotu" duela ere adierazi du Illarok. Sortu den egoera berri hau "hizkuntza ohituren inguruko aurrera begirako gogoeta egiteko" aprobetxatu nahi dute Euskaraldiko arduradunek, "ilusioa pizteko aitzakia" izan daitekeela uste baitute.
BIDEOA: Euskaraldiaren bigarren edizioaren bideoklipa:
Zure interesekoa izan daiteke
Erregimen itxiko zigorrak ezarri dizkiete bi adin-txikikori, Donostian beste adingabe bat hiltzen saiatzeagatik
Bi adin txikiko horiek eta martxoan epaituko dituzten bi heldu adingabe bat labankadaz hiltzen saiatu ziren martxoaren 13an, biktimak horietako baten neska-lagunarekin "ligatzen saiatu" zelako eskolan.
Jordi Richard mendiko gidaria, Panticosatik: “Azpiko geruza labankor dago, ez dago trinko, eta kontuz ibili beharra dago”
Azken urteotako negurik hotzena eta elurtsuena izatean ari da Aragoiko Pirinioetan eta arriskutsua izan daiteke mendian ibiltzea. Jordi Richard mendiko gidariarekin hitz egin du ETBk, Panticosan gertatu den ezbeharraren ondotik. Gaur bertan, Punta Escarrara igotzen ari zirela buelta ematea erabaki dutela kontatu du. Adi ibiltzeko eskatu du, oraindik ere elur jausiak gertatu daitezkeelako.
Elur-plaka bat hautsita gertatu da Panticosako elausoa
Fernando Beltran Blazquez Espainiako Gobernuak Aragoin duen ordezkariak azpimarratu du mendian "zero arriskurik" ez dagoela. Hortaz, mendira atera baino lehen, eguraldi iragarpena kontsultatzea eta ondo prestatuta joatea gomendatu du.
Aragoiko presidentea: "Hiru mendizale aditu hil dira zorte txarreko kolpe baten ondorioz"
Jorge Azcon Aragoiko Gobernuko presidenteak azaldu duenez, hiru biktimak oso jantziak ziren meteorologia eta mendi kontuetan, eta gaur Panticosako Tablato mendian gertatutakoa "zorte txarreko kolpea" izan da.
Osakidetzako Segurtasun arduraduna kargutik kendu eta titulazioa faltsutzeagatik salatu dute
2023tik egon da karguan ustezko iruzurgilea. Unibertsitateko titulu faltsu bat aurkeztu zuen lanpostua lortzeko, orain aitortu duen bezala. Ertzaina da akusatua.
Euskal herritar bat eta bi aragoiar hil dira elur-jausi batek harrapatuta Panticosan
Hildakoetako bat Irungo 48 urteko gizonezko bat da, eta, gainera, Ordiziako emakume bat zauritu da, hipotermia arinarekin. Elur-jausia mendiko eskiatzaileen gune ezagun batean gertatu da.
Osasun Ituneko neurrien ia erdia 2026an ezarriko direla aurreikusi du Eusko Jaurlaritzak
Alberto Martinez buru duen Sailak nabarmendu du, datorren urtea gako izango dela Itunean adostutako neurriak garatzeko.
Hauek izan dira gizarte arloko urteko albiste nagusiak
Euskal Herriko kaleak Palestinaren aldeko konpromisoz eta elkartasunez bete dira aurten. Vueltako protestek, urriko grebak eta Euskal Selekzioaren eta Palestinaren arteko partidaren irudiek munduari bira eman diote.
Emakume bat kamioi batek harrapatuta hil da NA-134 errepidean, Azagran
11:38an gertatu da istripua eta, hildakoa, 59 urtekoa, San Adriango bizilaguna zen. Guardia Zibilak bere gain hartu du istripuaren inguruko ikerketa.
Martinez sailburuaren esanetan, gripea erritmo "onean" doa beheraka Euskadin, nahiz eta Gabonetako jaien ostean gorakada "puntuala" egon daitekeen
Osasun sailburuak baieztatu du kasua kopurua hirugarren astez jarraian ari dela jaisten, eta hala jarraituko duela espero du, baina ohartarazi du oraindik "data arriskutsuak" direla. Martinez pozik agertu da, halaber, herritarrek eta osasun-profesionalek txertaketari emandako "ezohiko erantzunagatik".