EAEko Giza Garapenaren Indizea munduko 12.a da
EAE munduko 12. postuan dago 0,937ko indizearekin, Eustatek 2010 eta 2019 bitartean egindako Giza Garapenaren Indizearen (GGI) sailkapenaren arabera. Horretarako, Eustatek Nazio Batuen Garapenerako Programaren (NBGP) metodologia aplikatu du 2020ko azken txostenean jasotakoa.
PNUDek argitaratutako txostenak munduko 189 herrialdetako sailkapena ezartzen du, bizi-baldintzen arabera ordenatuta. Azterlanak horietako bakoitzari GGIa bat esleitzen dio (0tik 1erako eskalan) honako datu hauek kontuan hartuta: jaiotzako bizi-itxaropena, eskola adineko haurren eskolatze aldia, 25 urteko edo gehiagoko helduen batez besteko eskolatze aldia eta per capita errenta nazional gordina.
Metodologia horrekin eta Eustaten kalkuluen arabera, EAEk 0,937ko Giza Garapenaren Indizea du eta hamabigarren postuan dago Norvegia, Irlanda, Suitza, Hong Kong, Islandia, Alemania, Suedia, Australia, Herbehereak, Danimarka, Finlandia eta Singapur herrialdeen atzetik. Espainia, berriz, 25. postuan dago, 0,904ko indizearekin.
Aztertutako aldian (2010-2019), EAEko indizearen osagai guztiek hobera egin dute. Bizi-itxaropena 82,4 urtetik 83,9 urtera igaro da, gure autonomia erkidegoa hirugarren postuan jarrita, Hong Kongen (84,9) eta Japoniaren (84,6) atzetik.
Eskolatze aldiaren adierazlea 18,1etik 18,6ra igo da, EAEk bederatzigarren postuan kokaturik, Australia (22), Belgika (19,8), Suedia (19,5), Finlandia (19,4), Islandia (19,1), Danimarka (18,9), Zeelanda Berria (18,8) eta Irlandaren (18,7) atzetik.
Eskolatzearen batez besteko urteei dagokienez, 10,2 urtetik 11,2 urtera igaro dira. 51 herrialde daude EAEaren aurretik; eta horien buru dira Alemania (14,2), Estatu Batuak, Suitza eta Kanada (hirurak 13,4rekin).
Per capita errenta nazional gordina 50.877tik 57.438 dolar estatubatuarretara igo da, erosteko ahalmenaren parekotasunaren arabera neurtuta. Kasu honetan, pertsonako diru-sarrerarik handienak dituzten munduko herrialdeetatik urrun gaude: Norvegiako 66.494 dolarretik eta Liechtensteinen 131.032 dolarretik. Halere, Alemaniaren (55.314) eta Islandiaren (54.682) aurretik gaude.
Urtebeteko aldaketak
Datuak aurreko urtearekin alderatuz gero, GGIren lau osagaietatik hiruk hobera egin dute EAEn: bizi-itxaropenak (83,6tik 83,9ra); eskolatzearen batez besteko urteek (11,1etik 11,2ra) eta errenta nazional gordinak (56.659tik 57.438ra). Eskolatze-urteak, berriz, 18,7tik 18,6ra jaitsi dira.
Albiste gehiago gizartea
Bilboko Konpartsek jai giroan abiatu dute Aste Nagusirako atzerako kontaketa
Urtero bezala, hainbat ekitaldi antolatu dituzte, konpartsa guztietako kideei eta bilbotarrei zabalik, konpartsakidetzera animatu daitezen, Aste Nagusia eta gainerako jaiak bizitzeko oso modu berezia baita. Bilboko Aste Nagusiari hasiera emateko hilabete eskas geratzen dela gogorarazi dute Bilboko Konpartsek, adiskide arteko giroan, Konpartsakide Egun honetan.
Ibiko suteak ez du sugarrik, eta Navaluengakoak jada 1.500 hektarea erre ditu
Ibin (Alacant), Font Roja parke naturaletik gertu, piztutako baso-sutea perimetratzea lortu dute, eta jada ez du sugarrik. Hala ere, suak martxan jarraitzen du Navaluengan (Avila), 26 kilometroko perimetroarekin, eta 1.500 hektarean da jada.
Ostiralean Anoetan txirrindulari baten heriotzan inplikatutako autoko gidaria epailearen esku utzi dute
Istripua ostiral arratsaldeko zortzietan gertatu zen, eta bertaratutako osasun-zerbitzuek Zizurkilgo 53 urteko kirolariaren heriotza baieztatu besterik ezin izan zuten egin.
Zaleak prest Peyresourden, Frantziako Tourraren 14. etapa ikusteko
Familia eta kuadrila asko hiru egun lehenago bertaratu dira lekurik onena hartzera, eta giroaz gozatzera. Hala, dozenaka karabana eta furgonetek kanpaleku erraldoia sortu dute egunotan.
Arrazismoaren aurkako kontzentrazioa Iruñean, Torre Pachecoko gertakariak gaitzesteko
Nafarroako arrazismoaren aurkako kolektiboek elkarretaratzea egin dute larunbat honetan Iruñeko Udaletxe plazan, gorrotoak eta indarkeria arrazistak gora egin dutela salatzeko.
18 urteko pertsona bat zauritu da Arroitzen, auto istripu batean
Zauritua Nafarroako Unibertsitate Ospitalera eraman dute, pronostiko erreserbatuko politrauma batekin.
Euromillones zozketak milioi bat euroko saria utzi du Donostian
Gipuzkoako hiriburuko 13. administrazioan baliozkotu dute saria, Madril etorbideko 24. zenbakian, Amara auzoan.
Samaniegon desagertutako 70 urteko gizon baten bila ari dira
Desagertua ostiral arratsaldean ikusi zuten azkenekoz; bilaketa Arabako Errioxako landa-eremuan egiten ari dira.
Euskararen aurkako azken epaia salatzeko elkarretaratzeak egin dituzte eguerdian UEMAk deituta
UEMAko presidenteak larritzat jo du Espainiako Auzitegi Gorenaren epaia, eta “adostasun sendoak” behar direla nabarmendu du Martin Aranburu lehendakariak. Euskarak lege-babesa behar duela azpimarratu du eta elkarrekin aritzeko deia egin die alderdi politikoei, euskal eragileei eta herritarrei.
Txirrindulari bat hil da Anoetan, auto batek harrapatuta
Istripua 20:00ak aldera gertatu da, GI-3630 errepidean.