Labak dena suntsitzen segitzen du La Palman, baina abiadura galdu du eta ez dago argi itsasora iritsiko den
La Palmako sumendiaren erupzioak ez du etenik eta labak dena aurretik eramaten jarraitzen du, oso astiro bada ere. Orain, orduko lau metroko abiaduran mugitzen ari da. Adituek ez dakite erupzioa noiz amaitu daitekeen eta dagoeneko zalantzan jarri dute itsasora iritsiko dela.
Miguel Angel Morcuende Pevolcako zuzendari teknikoak asteazken honetan adierazi duenez, Cumbre Vieja sumendia "egonkortasun txikiko" egoeran dago, baina "nahikoa leherkorra" da. Hala ere, magma koladek abiadura galdu dute, eta oso motel aurrera egiten ari dira. Horregatik, adituak ez du iragarri nahi izan azkenean itsasora helduko ote den ala ez.
Larrialdi batzordea bildu ondoren prentsaurrekoa eman du Morcuendek. Sumendiak isurtzeko bederatzi gune dituela azaldu du, horietako lau aktibo daude. Erantsi duenez, orain arrakala bakarra du, nahiz eta hasiera batean bi izan.
Sumendiak "laba botatzen" jarraitzen du, eta koladak "moteltzen" ari dira biskositate handiagoa dutelako eta bidean dauden zulo naturalak "betetzen" ari direlako.
"Aurrera egiten jarraituko duela dio aurreikuspen matematikoak, baina itsasora iritsiko ote den ez dakigu. Ikusteko denbora izango dugu, magma geldiro doalako", zehaztu du. Hala ere, azken egunetako leherkortasuna errepikatzea ezin dela baztertu gaineratu du.
Nahiz eta leherkortasuna izan, uhartearen deformazioa "ez da hazi", eta 28 zentimetrotan jarraitzen du, horietatik 24 sei egunetan eragin zituen.
Sumenditik ateratzen ari den labak 154 hektarea estali eta 320 eraikin txikitu ditu dagoeneko, Europar Batasuneko Copernicus programa satelite bidez egiten ari den jarraipenaren arabera.
Kanarietako Bolkanologia Institutuak esan duenez, La Palma uharteko erupzioak 24-84 eguneko iraupena izan dezake.
Uhartean gertatutako erupzio historikoen datuak eskuan hartuta egindako kalkulua da, baina "erantzuteko batere erraza ez den galdera" bat dela onartu dute.
Hiru egunetan soilik labak estalitako eremua % 50 hazi da La Palman. Egoera 55 egunez luzatu daitekeela uste dute adituek; ondorioz, sumendia gutxienez azarora arte magma botatzen egongo da.
Laba desbideratzeko edo hozteko saiakera antzuak
Kanaria Handiko suhiltzaileak makineria astunarekin laba desbideratzen saiatu dira astearte gauean.
Era berean, suhiltzaileak laba mihia hozten saiatu dira zonalde batzuetan, makineria astunaren lanari denbora gehiago emateko asmoz, baina laba "geldiezinak" aurrera egiten jarraitzen duela onartu dute, batez ere Todoquen (Llanos de Aridane), uhartean lanean ari diren suhiltzaileek azaldu dutenez.
Nahiz eta larrialdi zerbitzuak labaren norabidea aldatzen saiatu, Angel Victor Torres Kanarietako presidentea eta Mariano Zapata La Palma Kabildoko buruzagia etsita agertu dira: "naturaren indarraren aurrean ez dago zereginik".
"Laba birbideratzea ezinezkoa da, eta ezin daiteke deus egin", deitoratu du krisi batzordeak.
Todoque, labak pixkanaka-pixkanaka itzali duen auzoa
Labaren abiadura moteltzeak gutxienez Todoqueko bizilagunei etxera itzultzeko aukera eman die, funtsezko agiriak eta gauzak salbatzeko. Etxebizitzek zutunik jarraitzen baldin badute behintzat, magmak asko txikitu dituelako jadanik.
Todoque bizitza zuen auzo bat zen. Anbulatorio, ikastetxe, botika eta jolastokia zituen. Baina orain hutsik dago, laba mihi ikaragarri batek zeharkatu eta bere historiaren zati bat estali duelako.
Sufre dioxidoa
Morcuenderen hitzetan, sufre oxidoaren neurketek "ez dute osasunarentzako arriskurik neurtzen", eta gasek altuera garaiena harrapatu dute, 1.000 metro inguru.
Hala ere, "sumendia ikusteko modurik onena telebistaren bidez da, herritarrak beste arrisku bat gehiago ez bihurtzeko eta errepideak ez betetzeko", ohartarazi du. Erupzioak begietan eta biriketan kalteak eragin ditzakeela esan du.
Konkretuki, erupzioaren sufre dioxidoak muki-mintzetan narritadura, negar-jarioa, biriken hantura edo bronkitisa, albeolitisa eta neumolitisa eragin ditzake, Espainiako Pneumologia eta Kirurgia Torazikoko Elkarteak ohartarazi duenez.
Sufre dioxido horrek iberiar penintsularen zati handi bat, ia Maroko eta Tunisia osoa eta Frantzia, Italia, Algeria eta Libiako kostaldeak estaliko ditu ostiralean, Copernicus Europako satelite sistemak jakitera eman duenez.
Twitterren zabaldutako argazki batean, ostiralerako iragarpena ikus daiteke. Orduan kontzentrazio maila handienak izango dira Marokoko kostalde atlantikoan, Espainiako Mediterraneoan, Sardiniako hegoaldean, Siziliako iparraldean eta Tunisiako kostaldean.
Zure interesekoa izan daiteke
Lehen auto-ilarak AP-8an, Irunen, eta kamioiak ezin dira Biriatuko mugan zehar pasa
Gutxienez bost kilometroko auto-ilarak daude lehen ordutik AP-8 autobidean, 0 kilometroan, Irunen, Baionarako noranzkoan. Kamioiak erregulatzeko neurri bereziak ezarri dituzte.
ETB ON aurkeztu dute, EITBren telebista plataforma digital berria
ETB ON plataforman zuzenekoen eskaintza handia eta EITB Taldearen edukirik onenak klik bakar batean topatuko ditu erabiltzaileak, nahi duen unean eta moduan ikusteko. Teknologia berri bat ardatz hartuta, Nahieran plataforma historikoa birformulatu eta etorkizunera begira jarri du EITBk.
Gernika, Bermeo eta Mundakako herri plataformek Busturialdea-Urdaibairako plan estrategikoa kritikatu dute
Ez daude ados Eusko Jaurlaritzak eta Bizkaiko Foru Aldundiak eskualderako egin duten inbertsio planarekin. Eskualdea zahartzen ari dela diote, gazteak kanpora joaten ari direlako ez dutelako bertan lan egin eta bizitzeko aukerarik. Beraz, lehendabizi enplegua eta etxebizitza planak behar direla diote.
Urdaibaiko Guggenheim museoa baztertu dute, proiektua iragarri eta 17 urtera
Bi urteko azterketa eta hamaika eztabaidaren ondoren, Urdaibaiko Guggenheim proiektua baztertzearen erabakia hartu du Patronatuak. Orain hilabete, Elixabete Etxanobe Bizkaiko ahaldun nagusiak azaldu zuen luze joko zuela museoa eraikitzeko lurrak garbitzea, bai eta egitasmoaren aurkako salaketak epaitegietan argitzea ere. Eta kalean proiektuak kritika andana jaso izan du talde ekologisten eta herritarren aldetik.
Guggenheim Urdaibai egitasmoa behin betiko baztertu du museoko Patronatuak
Arratsaldean egindako bileran aho batez hartu dute azken erabakia, proiektuaren bideragarritasun faltagatik. Egitasmoa aurrera eramateko zailtasun handiena Murueta ontziola dagoen lur zatiaren egoera juridikoa dela jakinarazi du Elixabete Etxanobe diputatu nagusiak.
163 postuk eta hogei bat jarduerak girotuko dute Donostiako San Tomas azoka
Datorren igandean, Gipuzkoako hiriburuan izango den azokara hurbilduko direnek, salmenta postuez gozatzeaz gain, gustu eta adin guztietarako jardueretan parte hartu ahal izango dute.
Entzute prozesuak islatzen du Guggenheim Museoa Urdaibain zabaltzerik "ez" dela nahi, baina eskualdeko garapenari begi onez begiratzen zaiola utzi du agerian
Herritarren artean entzute-prozesua gidatu duen Agirre Lehendakaria Centerrek azaldu duenez, "hasierako narratiba" horien zati handi bat "beste joera bat" hartu du hilabeteetan zehar. Izan ere, Urdaibaiko Guggenheimen aurkako iritziak jaso dira, baina baita eskualdearen garapenaren aldeko jarrerak ere.
Korrika egitea, osasuntsu zahartzeko: Fernando eta Leopoldo, 81 eta 76 urterekin korrika egiten jarraitzen duten beteranoak
Fernandok 31 Behodia daramatza, azken bi urteetan beteranoena izanik, eta Leopoldo erretiroa hartu baino pixka bat lehenago hasi zen kilometroak egiten. Korrika egitea botikarik onena da bientzat, ez bakarrik bere ongizate fisikoagatik, gaixotasunak prebenitzen eta zahartzea atzeratzen ere laguntzen baitie.
Ziberindarkeria matxistak ezagutzen laguntzeko gida argitaratu du Emakundek
"Jarri izena" gira gazteei zuzenduta dago, eta bere helburua da ingurune digitaleko indarkeria matxistak identifikatzea, askotan oharkabean pasatzen dira eta, eta alfabetatze digitala eskaintzea, sareetan gertatzen diren indarkeria matxista mota guztiak hautemateko eta horiei izena jartzeko.
Espainiako Gobernuak iragarritako garraio-abonu bateratua urtarrilaren 19tik aurrera erabili ahal izango da
Oscar Puente Garraioetako eta Mugikortasun Iraunkorreko ministroak adierazi duenez, Gobernuaren asmoa gainerako administrazioekin lan egitea da, hala nola autonomia-erkidegoekin eta udalekin, etorkizunean hiri barruko eta hiriarteko abonuak bateratu zein integratzeko eta garraio-txartel bakarrarekin funtzionatu ahal izateko, Europako beste herrialde batzuetan gertatzen den bezala.