Udako 93 egun eta 16 ordu 2022an, gaurtik aurrera
2022ko udara ekainaren 21ean hasiko da Euskal Herrian, goizean, 11:14an. Urteko urtarorik luzeena izango da, eta zehazki 93 egun eta 16 orduko iraupena izango du; izan ere, irailaren 23an emango dio lekukoa udazkenari, goizaldean, 3:04an. Hala du zehaztuta, bere web-orrian, Espainiako Astronomia Behatoki Nazionala; Espainiako Geografia Institutu Nazionalekoa da, Espainiako Gobernuko Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agendarako Ministerioaren mendekoa.
Noiz hasten da uda, eta zergatik ez du egun berean egiten urtetik urtera? Aipatutako iturriaren arabera, Euskal Herrian zein ipar hemisferioko gainerako toki guztietan, Eguzkiak ipar deklinaziorik handiena duenean hasten da udara. Deklinazioak adierazten du zein angelu zehazten duen Eguzkiak ekuatorearekin, eta, hori gertatzen denean, Eguzkiak, eguerdian, altuerarik handiena markatzen du zerumugan, eta zeruan arkurik luzeena marraztu. Hori dela eta, urteko gainerako egun guztietan baino eguzki-ordu gehiago daude egun horretan; hain zuzen ere, azken negua hasi zen egunean baino ia sei ordu gehiago.
Udako solstizioa, beraz, ekainaren 21ean da. Nondik dator "solstizio" hitza? Espainiako Astronomia Behatoki Nazionalak dioenez, latinetik, "solstitium" berbatik; "Eguzki geldia" esan nahi du horrek, eta erabiltzen da ematen duelako, egun batzuetan, Eguzkiak eguerdian hartzen duen altuera ez dela aldatzen.
Ez da Eguzki edo Ilargi eklipserik egongo, baina bai, aldiz, urtero bezala, bi ozar-izar adierazgarri, alegia, Delta Acuaridak eta Pertseidak. Delta Acuariden maximoa uztailaren azken egunetan izango da (30aren bueltan), eta Pertseidena, aldiz, abuztuaren 12an bueltarako dago aurreikusita. Hori bai, ilbetea izango da orduan, eta, beraz, zailagoa izango da ikustea.
Nabarmentzeko modukoa da, halaber, uztailaren 4an afelioa izango dela. Zer da hori? Alegia, noiz dagoen Lurra Eguzkitik urrunen. Egun horretan, Eguzkia 152 milioi kilometrotara baino gehiagotara izango dugu. Urtarrilaren 4an, sei hilabete lehenago, hurbilen izan genuen Eguzkia, bost bat kilometro gertuago; orduan perihelioa izan zen.
Zure interesekoa izan daiteke
Gizonezko batek 49 urteko bikotekidea bat hil du Zaragozan
Auzokideek Polizia Nazionalari deitu zioten bikotearen etxebizitzan liskar gogor bat izan zela jakinarazteko. Patruila bat bertaratu denean, emakumearen gorpua aurkitu dute, labankadekin. Ustezko hiltzailea dagoeneko atxilotu dute.
Zeintzuk dira Forbeseko aberatsenen zerrendan agertzen diren bost euskal herritarrak?
Daniel Mate donostiarra, Glencoreri lotua, euskal ordezkaritzaren buru da Forbesen zerrendan. Ondoren, De Urrutia, Ybarra, Arregui familiak eta Jose Antonio Jainaga siderurgiako enpresaburua daude. Burtsak gorabehera, Euskal Herriko aberatsek Estatuko mapa ekonomikoan duten pisuari eutsi diote.
Mariatxi talde batek Bizkaiko DYAko presidente ohia hartu du Bizkaiko Lurralde Auzitegiaren atarian
Fernando Izaguirre Bizkaiko DYAko presidente ohia epaitzen hasiko dira astearte honetan, gobernuz kanpoko erakundearenak ziren 4,75 milioi euro bereganatzea leporatuta. Fiskaltzak eskatu du akusatu naguiak 7 urteko kartzela-zigorra bete dezan, iruzurra egitea egotzita.
Ikerketa batek melatonina luzaroan kontsumitzea bihotz-gaixotasunen bat izateko arriskuarekin lotu du
Amerikako Bihotzaren Elkarteak aurkeztutako lan batek eztabaida sortu du adituen artean, iradoki baitu urtebete baino gehiagoz melatonina hartzeak bihotz-gutxiegitasuna izateko arriskua areagotu dezakeela. Espezialistek lasaitasunerako deia egin dute, eta gogorarazi dute farmazietan errezetarik gabe saltzen diren produktuak ezin direla bi miligramotik gorakoak izan.
Abisu horia baso-sute arriskuagatik EAEn
Abisua indarrean egongo da asteartean eta asteazkenean, hegoaldeko haize-bolada bortitzak aurreikusten direlako.
Gaur hasiko da Bizkaiko DYAko presidente ohiaren aurkako epaiketa, 4,75 milioi euro bereganatzea leporatuta
Fiskaltzak 7 urteko espetxe-zigorra eskatu du.
21 urteko gizonezko bat atxilotu dute Gasteizen, bikotekideari eraso egin eta telefono mugikorra kentzeagatik
Gertakariak joan den larunbatean jazo ziren, 08:30 inguruan.
Asteburu honetan egingo dute udazkeneko bilketa handia elikagaien bankuek
Beharra duten familiei laguntzeko, elikagaiez eta bestelako hainbat produktuz biltegiak betetzea dute helburu elikagaien bankuek. Aurten, dohaintzez gainera, lanerako boluntarioak ere eskatu dituzte.
Asiar liztorra, espezie inbaditzaile eta kezka eragilea
Bi astean hiru pertsona hil dira Galizan asiar liztorrek ziztatuta. Horrek espezie inbaditzaileak eragiten duen kezka areagotu egin du Euskal Herrian ere. Zer egin beharko genuke asiar liztorren habia ikusten badugu? Oier Alberdi liztor beltzaren tratatzaileak zenbait aholku eman ditu gai konplexu horri aurre egiteko.
Taldean egindako eraso faxista eta LGTBIfobiko bat salatu dute Gorraizko jaietan
Berhezi Berdintasun Kontsultorioak azaldu duenez, taldeak ikur frankistak eta falangistak zeramatzan. Bestalde, Kontsultorioak kritikatu du Eguesibarko Udalak irailean gertatutako erasoaren aurrean deus ere ez esan izana.