2022an % 4,7 egin zuen gora heriotza kopuruak EAEn, aurreko urteko datuen aldean
Eustat Euskal Estatistika Erakundeak zabaldutako txostenak jasotzen duenez, 2022ko behin-behineko datuen arabera, 24.160 heriotza izan ziren iaz EAEn. Horietako 12.314 emakumeak izan ziren, eta gainerako 11.846ak, berriz, gizonak. 2021eko datuekin alderatuta, % 4,7 egin zuen gora heriotza kopuruak, eta 2019koen aldean, pandemiaren aurreko urteko datuen aldean, igoera % 12koa izan zen. Datuak lurraldez lurralde aztertuta, igoera hori % 6,5ekoa izan zen Araban, % 5,1ekoa Bizkaian eta % 3,3koa Gipuzkoan.
Iaz hil zirenen artean, 40 pertsona urtebetetik beherako haurrak izan ziren; balio hori 2021ekoa baino handiagoa da, orduan urtebetetik beherako 35 hil baitziren. Bestalde, 100 urteko edo gehiagoko 417 pertsona hil ziren; 2021ean baino 81 gehiago.
2022ko behin-behineko datuak kontuan hartuta, EAEko hazkunde begetatiboa negatiboa izan zen; izan ere, heriotzak jaiotzak baino gehiago izan ziren (10.547 pertsona gehiago). Datuak lurraldez lurralde aztertuta, Bizkaian biztanle kopuruak behera egin zuen (6.286 biztanle gutxiago), Gipuzkoak 3.363 biztanle galdu zituen eta Arabak, 898.
2022an, covid-19aren ondoriozko 1.713 heriotza izan ziren guztira; aurreko urtean, 1.682 (+% 1,8) eta, 2020an, 3.096 (–% 44,7); horietako 1.705 analisi zehatz baten bidez egiaztatu ziren, eta 8 ustezko covid-19 gisa diagnostikatu ziren.
Covid-19a beste 574 heriotzatan ere atzeman zuten, baina ez zen heriotza horien kausa nagusia izan, heriotza-ziurtagiri medikoetan jasotakoren arabera eta MOE Munduko Osasun Erakundearen heriotza-kausak kodetzeko irizpideak aplikatuta.
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.