2030erako EBren "estandar berriak urratuko lituzkeen" airea arnastu zuten herritarren % 70ek
Euskal Autonomia Erkidegoko hamar pertsonatik zazpik "Europar Batasunak 2023rako proposatutako legezko estandar berriak urratuko lituzkeen" airea arnastu zuten iaz, baina inor ez zen aire kutsatuaren eraginpean egon egungo "araudiaren estandarren" arabera, EAEn 57 neurketa-estazio ofizial aztertu dituen Ekologistak Martxan taldearen txosten baten arabera.
Gainera, herritar guztiei eragin zien aire kutsatuak, Osasunaren Mundu Erakundeak gomendatzen dituen gehieneko kutsadura balioak kontuan hartuta. Legezko mugak, ordea, gomendio horiek baino "laxoagoak" dira. Hala ere, Europako Ingurumen Agentziaren datuen arabera, "urtero 25.000 pertsona hiltzen dira behar baino lehen Espainiako Estatuan airearen kalitate txarrak larriagotutako gaixotasunen ondorioz".
Ekologistak Martxan-ek nabarmendu duenez, airearen kalitateak okerrera egin du Euskadin 2020 eta 2021 urteekin alderatuta, ozonoa eta partikula esekiak "nabarmen" igo baitira. Nitrogeno dioxidoa ere igo da, baina gutxiago, eta ez da iristen pandemiaren aurreko kontzentrazio mailara.
Talde ekologistak azaldu duenez, 2022 oso urte lehorra izan zen, eta "1961az geroztik, gutxienez, beroena Espainiar estatuan". Egonkortasun atmosferiko horrek partikulen bidezko kutsadura aktibatu zuen, gehienak Afrika iparraldetik etorritakoak. Udako "gehiegizko" beroak, bestalde, ozonoa handitzen lagundu zuen. "Klima aldaketa faktore erabakigarria da airearen kalitate txarreko gertakariak larriagotzeko", azaldu du.
Hala ere, airearen kalitatearen datuak txarragoak izan dira pandemiaren ostean mugikortasun motorduna areagotu delako eta jarduera ekonomikoa suspertu delako. Beraz, taldearen esanetan, hirietako airearen kalitatea hobetzeko modu bakarra "trafiko motorduna murriztea da, oinezkoen eta bizikleten mugikortasun aktiboa eta garraio publiko garbia sustatuz".
Ekologistak Martxan-ek gogorarazi du 50.000 biztanletik gorako hiri "gutxik" ezarri dituztela "emisio txikiko eremuak", epea amaitu den arren, eta alkate berriei eskatu die lehentasuna eman diezaiotela herritarren osasunari, "gutxi justifikatutako hauteskunde kalkuluen gainetik".
Albiste gehiago gizartea
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.
Labar pinturak dituen historiaurreko aztarnategi bat aurkitu dute Gamiz-Fikan
Bizkaiko Foru Aldundiak jakinarazi duenez, Juan Carlos Lopez Quintanak eta Juan Carlos Izagirrek aurkitu zuten, Atxispeko San Pedro ermitaren ingurunea berreskuratzeko interbentzio programa baten baitan, 2025eko ekainaren 26an. Haitzuloa ikertu duten adituen arabera, eremu kantauriarrean dokumentatutako lehen hipogeo mistoa da.
Pertsona bat hil da Tafallan furgoneta baten eta uzta biltzeko makina baten artean izandako istripuan
Polizia-iturriek jakitera eman dutenez, istripua 09:00etan gertatu da, NA-132 errepidean, Tafalla parean, eta hildako pertsona furgonetan zihoana da.
San Mamesera sartzeko inguruak jarraitzaile zuri-gorriz bete dira, Txapeldunen Ligako hitzorduan
Zuri-gorriek Arsenalen aurka neurtuko dituzte indarrak astearte honetan, Txapeldunen Ligako 1. jardunaldiko neurketan. Athleticeko milaka zale bildu dira gaur arratsaldean partida honetan, taldea animatzeko helburuarekin.