2030erako EBren "estandar berriak urratuko lituzkeen" airea arnastu zuten herritarren % 70ek
Euskal Autonomia Erkidegoko hamar pertsonatik zazpik "Europar Batasunak 2023rako proposatutako legezko estandar berriak urratuko lituzkeen" airea arnastu zuten iaz, baina inor ez zen aire kutsatuaren eraginpean egon egungo "araudiaren estandarren" arabera, EAEn 57 neurketa-estazio ofizial aztertu dituen Ekologistak Martxan taldearen txosten baten arabera.
Gainera, herritar guztiei eragin zien aire kutsatuak, Osasunaren Mundu Erakundeak gomendatzen dituen gehieneko kutsadura balioak kontuan hartuta. Legezko mugak, ordea, gomendio horiek baino "laxoagoak" dira. Hala ere, Europako Ingurumen Agentziaren datuen arabera, "urtero 25.000 pertsona hiltzen dira behar baino lehen Espainiako Estatuan airearen kalitate txarrak larriagotutako gaixotasunen ondorioz".
Ekologistak Martxan-ek nabarmendu duenez, airearen kalitateak okerrera egin du Euskadin 2020 eta 2021 urteekin alderatuta, ozonoa eta partikula esekiak "nabarmen" igo baitira. Nitrogeno dioxidoa ere igo da, baina gutxiago, eta ez da iristen pandemiaren aurreko kontzentrazio mailara.
Talde ekologistak azaldu duenez, 2022 oso urte lehorra izan zen, eta "1961az geroztik, gutxienez, beroena Espainiar estatuan". Egonkortasun atmosferiko horrek partikulen bidezko kutsadura aktibatu zuen, gehienak Afrika iparraldetik etorritakoak. Udako "gehiegizko" beroak, bestalde, ozonoa handitzen lagundu zuen. "Klima aldaketa faktore erabakigarria da airearen kalitate txarreko gertakariak larriagotzeko", azaldu du.
Hala ere, airearen kalitatearen datuak txarragoak izan dira pandemiaren ostean mugikortasun motorduna areagotu delako eta jarduera ekonomikoa suspertu delako. Beraz, taldearen esanetan, hirietako airearen kalitatea hobetzeko modu bakarra "trafiko motorduna murriztea da, oinezkoen eta bizikleten mugikortasun aktiboa eta garraio publiko garbia sustatuz".
Ekologistak Martxan-ek gogorarazi du 50.000 biztanletik gorako hiri "gutxik" ezarri dituztela "emisio txikiko eremuak", epea amaitu den arren, eta alkate berriei eskatu die lehentasuna eman diezaiotela herritarren osasunari, "gutxi justifikatutako hauteskunde kalkuluen gainetik".
Albiste gehiago gizartea
Bittor Arginzonizen Etxebarri erretegiak munduko bigarren jatetxe onena izaten jarraitzen du
Peruko Maido jatetxea munduko onena izendatu dute The World 's 50 Best Restaurants 2025 sarietan. Bestalde, Etxebarri erretegiko Mohamed Benabdallah aljeriarra munduko sommelier onena izendatu dute.
Abadia Saria jaso du Gure Zirkuak
Gure Zirkuak aurtengo Abadia Saria jaso du gaur arratsaldean, Arrateko gainean (Eibar) egindako ekitaldian, komunitate oso bati “elkarrekin euskaraz bizi eta sentitzeko plaza berritzailea” eskaintzeagatik. Eider Mendoza diputatu nagusiaren eskutik jaso dute Abadia Sariaren oroigarria –Iñigo Aristegui Telloren Zazpi Petaloak eskultura– Gure Zirkuko kideek.
Beskoitzek ikastola berria izango du 2026-2027 ikasturtean
Egun dauden prefabrikatuetatik gertu, lursail bat erosi du Beskoitzeko Udalak eta bertako zati bat ikastolarentzat izango da. Herri Urratsen lortutako diruari esker eta Euskal Herri osotik iritsitako elkartasunari esker, Seaskak milioi bat euroko inbertsioa egingo du. Irailean lanak hasiko dira, eta hurrengo ikasturtean hasiko lirateke Beskoitze aldeko 50 haur inguru baldintza duinetan euskaraz ikasten.
Ehgamek Bilbao Bizkaia Harro ekimena boikoteatzeko deia egin du
EAJk Harrotasunaren Nazioarteko Eguna “bereganatu eta turistifikatu" nahi duela salatu du eta E28 Koordinadorak ekainaren 28rako deitutako manifestazio “herrikoi eta aldarrikatzailera” joateko deia egin du.
500 ekitalditik gora antolatu dituzte 2025eko sanferminetarako
Ostegun honetan aurkeztu dute sanfermin jaien egitarau ofiziala, eta iragarri dutenez, hilaren 14an Sorotan Bele talde gipuzkoarrak emango dio amaiera bederatzi eguneko zoramenari, Gazteluko plazako agertokian.
Alerta laranja Araba eta Nafarroa hegoaldean, arratsalderako iragarrita dauden prezipitazio handiengatik
Tenperatura maximoak 27 eta 35 graduren artean kokatuko dira, tokiaren arabera. Arratsaldetik aurrera baliteke ekaitzak jo eta zaparrada trumoitsuak botatzea. Hori dela eta, alerta laranja ezarriko dute Araba eta Nafarroa hegoaldean.
Klima-aldaketaren ondorioak Euskadin: 0,3 °C gehiago hamarkada bakoitzeko, bero-bolada gehiago eta itsasoaren tenperatura gora
Eusko Jaurlaritzak egindako txosten batek ohartarazi du berotze globalak gero eta ondorio handiagoak dituela Euskadin. Tenperaturak etengabe igo dira 1970etik, bero-boladen egunak bikoiztu dira eta itsas mailak erritmo bizkorrean egiten du aurrera. 2023an, itsasoaren batez besteko tenperatura inoizko altuena izan zen.
Nafarroako Unibertsitatea eta EHU, munduko 600 unibertsitate onenen artean
Massachusettseko Institutu Teknologikoak (MIT) lehen postuari eusten dio, hamalau urtez; ostean, Londresko Imperial College eta Stanfordeko Unibertsitatea daude.
Arartekoak Osakidetzan inbertsioa areagotzearen garrantzia azpimarratu du, herritarren kexak ikusita
Ines Ibañez de Maeztuk adierazi du Osasun Itunaren ostean hartuko diren neurrien esperoan dagoela, egoera hobetuko duten itxaropenarekin. "Etxebizitza eskubidea bete egiten dela bermatuko duten politika publikoen aldeko apustu irmoa" ere eskatu du.
Scientia School enpresak Pryconsa konpainiari saldu dio Amara auzoko Karmelo ikastetxea hartzen zuen eraikina
Scientia Schoolek azaldu duenez, 2019an erosi zuen ikastetxea, baina "matrikulen kopuruak behera egin zuen etengabe". "Egoera horrek itxiera ekarri zuen", gogorarazi du.