XXI. mendeko urterik beroena eta lehorrena izan zen iazkoa Gipuzkoan
Iazkoa urte oso beroa izan zen Gipuzkoan, non, batez beste, tenperatura 1981-2010 denboraldian baino gradu bat beroagoa izan zen. Gainera, hainbat herritan sekula izan diren tenperatua altuenak neurtu zituzten, eta % 20 eguzki ordu gehiago egon ziren.
Prezipitazioa, aldiz, % 20 gutxitu zen. Goierrin egin zuen euri gutxien 2022an.
Datuotan oinarrituta, Jasangarritasun diputatu Jose Ignacio Asensiok esan du beharrezkoa dela "epe labur, ertain eta luzean ditugun baliabide hidrikoen argazkia egitea, aldiro, modu jasangarrian, ur gezaren erabilera bermatuta izan dezagun".
"Gure etorkizuna eta osasuna daude jokoan, ingurumena eta gure gizartearen ekonomia. Orain da handinahi eta erantzukizun klimatikoa pizteko unea. Datuek hemen eta orain gertatzen ari dena erakusten dute, eta gizarte jasangarriago bat eraikitzeko bidean bultzada ematen digute", erantsi du.
Asensio eta Naturklimako zuzendari David Zabalak fundazio horrek egindako laugarren txostena aurkeztu dute gaur, ostegunarekin.
2022. urtea oso beroa izan zen Gipuzkoan. Urteko batez besteko tenperatura 14,5 gradukoa izan zen.
Urteko urtaro denetan egin zuen gora tenperaturak, baina batez ere abendua izan zen ohi baino beroagoa. Hilabete horretako zenbait egunetan 20 graduak gainditu zituzten termometroek. Udaberria ere oso beroa izan zen, bereziki maiatza. Orduan, 30 gradutik gorako tenperatura neurtu zuten toki askotan. Udak ere beroa izan zuen protagonista, muturreko tenperaturekin egun askotan. Maximoa Arrasateko estazioak neurtu zuen: 42,8 gradu. Udazkena lurralde osoan izan zen beroa. Nabarmentzekoa da urria ohi baino 4 gradu beroagoa izan zela.
Bestalde, txostenak erakusten du gau tropikalen eta egun beroen kopurua haziz doala.
Ur masen, erreken, urtegien eta akuiferoen analisiak ondorioztatu du egoerak hobera egin duela 90eko hamarkadaren amaieratik. Hondar uren eta ur industrialen arazketa teknologikoak zerikusia du horretan.
Aurrera begira, aurreikuspenek diote datozen urteetan uraren tenperatura igo egingo dela.
Baliabide hidrikoak eta ur gezaren erabilera ere izan dituzte aztergai. Txostenak jaso duenez, Gipuzkoan % 2,5 gutxituko dira baliabide hidrikoak epe laburrean (2011-2040) eta % 30 epe luzean (2071-2100). Oro har, arriskua baxua da, baina lehorte luzeak egongo balira, desoreka gerta liteke erabilgarritasunaren eta eskaeraren artean.
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.