Kontseiluak euskarazko eredu orokortua eskatu du Eusko Legebiltzarrean
Euskalgintzaren Kontseiluak 20.348 sinadura aurkeztu ditu astelehen honetan Eusko Legebiltzarrean, etorkizuneko Hezkuntza Legeak euskarazko ikasketa eredua orokortu eta "etorkizuneko belaunaldiak euskalduntzeko tresna" izan dadin eskatzeko.
Erakundeko idazkari nagusi Idurre Eskisabelek aurkeztu ditu sinadura horiek guztiak Eusko Legebiltzarreko egoitzan, eta legebiltzarkide guztiei gutun bat helarazi die etorkizuneko legean aldaketa horiek eskatzeko. Izan ere, bere ustez, proposamen horrek "babes zabala" du eskola-komunitatearen barruan.
Eskisabelek gogora ekarri duenez, hezkuntza, kultura eta euskalgintzako 211 aditu eta profesionalek sinatutako proposamen bat plazaratu zen iazko abenduaren 3an, eta idatzi horrek hiru puntu jasotzen zituen Hezkuntza Lege berriak euskaraz ikasteko eredua orokortzeko, euskal kultura ardatz izango duen curriculuma izateko eta arautu gabeko hezkuntza osorik euskaraz garatzeko. Proposamena 20.348 lagunek sinatu dute, joan den irailaren 12an erakundeak berak, Ikastolen Elkartearekin, EHIGErekin, HEIZErekin, Hik Hasirekin eta ELA, LAB eta Steilas sindikatuekin batera, besteak beste, eskola-komunitatearen esparruan abian jarritako sinadura-bilketari esker.
Jasotako babesa "ikas-komunitatearen barruan proposamenak duen babes zabalaren frogatzat" jo du Kontseiluak, eta gogoratu du, Hezkuntza Legearen erreforma Legebiltzarrean hasi zenetik, prozesua "hurbiletik eta arreta bereziz" jarraitu dutela, euskararen normalizazioan aurrera egiteko eta etorkizuneko ikasle guztiak euskalduntzeko eskubidea bermatuko duten neurriak proposatuz, "beti ere hezkuntza arloko eragile, sindikatu eta adituekin batera". Hala, proposamena lege-proiektuaren zirriborroari egindako 33 zuzenketa zehatzen bidez gauzatu dela gogoratu du.
Lan horren emaitza, Eskisabelek azpimarratu duenez, Kontseiluak mahai gainean jarri duen proposamena da, etorkizuneko hezkuntza-sistemaren hizkuntza-eredua jasotzen duena: "Euskara, berezko hizkuntza, hezkuntza sisteman irakas-hizkuntza normalizatua izango da, eta erabilera normal eta orokorreko hizkuntza izango da jardueretan". Halaber, nabarmendu duenez, "hizkuntza-eredu orokor eta inklusiboa izango da, eta ez ditu ikasleak banatuko hizkuntza-ofizialen arteko aukeraketaren arabera".
Egungo hizkuntza-eredu "zaharkituak" gainditzea
Kontseiluak azaldu duenez, proposamenak ikasleen "hizkuntza-segregazioa" eragiten duten egungo eredu "zaharkituak" gainditzea planteatzen du, eta euskara ardatz izango duen eredu orokortu eta inklusibo bat ezartzea, "gutxien dutenei gehiago ematea izan dadin".
"Ezin dugu ezkutatu azken asteetan kezka larria piztu digula egun indarrean diren hizkuntza-ereduak legearen hitzaurrean berariaz jaso eta hiru hizkuntzen izaera bideratzailea ezartzeko zuzenketek", adierazi du Eskisabelek. Ildo horretan, deitoratu du egungo ereduek "milaka haur eta gazteri euskararen ezagutza nahikoa lortzea ukatzen" dietela, eta hori oztopo handia dela euskararen ezagutzaren unibertsalizazioa lortzeko eta, beraz, "gizarte-kohesioan eta bizikidetzan sakontzeko".
Era berean, kezkatuta agertu da zuzenketak hezkuntza sistemaren hizkuntza ereduei buruzko eztabaida auzitegietara eramatea ahalbidetu dezakeelako, "soziala eta politikoa izan beharko lukeenean", ziurtatu du; ildo horretan, azpimarratu du badakitela zer esan nahi duen aukera horrek, "egungo oldarraldi judizialaren testuinguruan". Hala, joan den azaroaren 4an oldarraldiaren aurka eta hizkuntza-politiketan jauzi bat ematearen alde Bilbon egindako manifestazio jendetsua gogoratu du idazkari nagusiak.
Hori dela eta, hezkuntza eragile nagusien, gehiengo sindikalaren eta gaur Eusko Legebiltzarrera aurkeztu dituzten milaka sinaduren babesarekin, legebiltzarkideei eskaera zehatz bat egin die Eskisabelek: "Aintzat har dezatela ikasle euskaldun eleaniztunak sortzeko ezinbestekoa dela bide horretan arrakastatsuena izan den eredutik abiatzea, hau da, euskara ikas- eta irakas-hizkuntza izan duen eredutik". Azken finean, "Hezkuntza Legea bermea izan dadila ikasle guztiak euskaraz jabetzeko duten eskubidearen berme, eta eman diezaiela euskara gehiago gutxien dutenei, justizia sozialaren eta gizarte kohesioaren alde eginez", ondorioztatu du.
Albiste gehiago gizartea
"Nahasmendu delirantea" diagnostikatu diote medikuek Kabiecesen 400 haur baino gehiago txertatu gabe utzi zituen erizainari
Epaiketaren laugarren egunean, auzipetua auzitegian aurkeztu da, baina deklaratzeko moduan ez dagoela onartu du.
Iruñeko Planetarioa berreraikitzeko lanak hasi dira
Urtarrilean kupula larriki kaltetu zuen sutearen ondoren, Iruñeko Planetarioa Tornamira Aretoa zaharberritzen eta eraikina osorik modernizatzen hasi da. Kultura sailburu Rebeca Esnaolak zentroa zientzia eta astronomia dibulgaziorako abangoardiako gune gisa berreskuratzea helburu duten jarduerak azaldu ditu.
Sindikatuek eta pentsiodunek protesta egin dute Eusko Legebiltzarraren aurrean
Pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatara (LGS) arte osatzeko Herri Ekimen Legegilea (HEL) Jaurlaritzak aintzat hartu ez izanagatik protesta egin du pentsiodunen mugimenduak. Bestalde, enplegu publikoko prozesuetan izandako euskararen aurkako "erasoaldi judiziala" salatu du LAB sindikatuak.
Bi gizon atxilotu dituzte Azkoitian gizon bati sexu-erasoa egin eta legez kanpo atxikitzeagatik
Joan den asteartean, gizon bat Ertzaintzaren egoitzara joan zen sexu-eraso baten biktima izan zela eta bere borondatearen aurka atxiki zutela eta eraso fisikoa eta sexuala egin ziotela salatzeko.
Euskal Selekzioak eta Palestinak lagunarteko futbol partida jokatuko dute San Mamesen azaroaren 15ean
Espainiako agintarien arabera, ez da kirol ekitaldi huts bat izango, eta Palestinan pairatzen ari diren "giza eskubideen urraketa guztiak" ikusarazteko ere baliatuko dute lagunartekoa.
Baso-sute arriskua oso handia izango da Nafarroan ostegunetik larunbatera
Aurreikuspenen arabera, arriskua nabarmen murriztuko da larunbateko azken orduan, prezipitazio-fronte bat sartuko baita.
Euskararentzat "arkitektura juridiko berria" eskatu du Kontseiluak, "langile publikoek euskararen ezagutza izatea" bermatzeko
Euskalgintzaren Kontseiluak eta Bagera Donostiako euskaltzaleen elkarteak deituta, bilkura egin dute, arratsaldean, Donostiako epaitegi batek euskararen aurka kaleratu berri duen epai bat salatzeko. Idurre Eskisabel Kontseiluko idazkari nagusiaren hitzetan, "ezinbestekoa da euskarari behar duen arkitektura juridiko berria eskaintzea", "botere judizialetik ezarritako blokeoa gainditzeko".
Palestinaren aldeko mobilizazioak egingo dituzte ostegunean Hego Euskal Herrian
Protestak eguerdian eta arratsaldean izango dira, Gasteizen, Bilbon eta Iruñean.
EHUk 247 milioi euroko egitasmoei uko egin die Israelen parte hartzea dutelako
Joxerramon Bengoetxea errektorearen hitzetan, “herri palestinarraren genozidioaren auzia lehentasuna da” EHUrentzat. Gogorarazi du 2024ko apiriletik ez dutela harremanik Palestinan egindako krimenak gaitzesten ez dituzten unibertsitate eta erakundeekin.
EHUk uko egin dio 247 milioi euroko ikerketa-proiektuetan parte hartzeari, Israelekin loturak zituztelako
Joxerramon Bengoetxea Euskal Herriko Unibertsitateko (EHU) errektoreak asteazken honetan berretsi duenez, "Palestinako herriaren genozidioaren auzia lehentasuna da gure unibertsitatean", eta aditzera eman du EHUk uko egin diela, azken hilabeteetan, 247 milioi euroko ikerkuntza-proiektuei, biomedikuntzaren edo konputazio-zientzien arloetan, proiektu horiek Israelgo estatuarekin zuten loturagatik. Agerraldian, Bengoetxeak Europako Batzordeari eta Espainiako Gobernuari eskatu die Israelgo unibertsitateak, ikerketa-zentroak eta erakundeak bazter utz ditzatela ikerketa elkarlanak, akademikoak edo kulturalak laguntzeko europar funtsetatik.