Uholdeak gero eta sarriago gertatuko dira Lurraren berotzeagatik, Alemaniako aditu baten esanetan
Alemaniako mendebaldean gertatutako uholdeak bezalakoak gero eta sarriagoak izango direla ohartarazi du Dieter Gerten Potsdameko Unibertsitatearen klimatologia eta hidrologia adituak. Ehun pertsona baino gehiago hil dira dagoeneko euri-jasa bortitzen ondorioz.
Lurraren berotzearen ondorioz, Alemanian, Europan eta mundu osoan muturreko gertakari meteorologiko gehiago ikusiko dira, modelo klimatikoek urteak daramatzate iragartzen, Gertenek (Bitburg, 1970) azpimarratu duenez. Aditua Berlingo Humboldt Unibertsitatean irakaslea ere bada.
Patroi klimatikoen aldaketek Lurraren berotzearekin zerikusia dutela begien bistakoa dela uste du irakasleak. Berotzea, "noski", berotegi efektuko gasen isuriaren ondorio dela berretsi du Gerterrek.
"Munduko eskualde askotan muturreko gertakarien pilaketa klima aldaketa globalaren seinale serio bat da, eta areagotuko da urteak joan eta urteak etorri ahala", nabarmendu du.
Herrialde industrializatuak arduradun nagusiak direla esan du. Gerterren ahotan, nazio guztiek "serioan hartu" beharko lituzkete Paris bezalako akordio klimatikoen konpromisoak, gas kutsakorrenen isuriak pixkanaka murrizteko.
Uholdeak gertatzeko aukera handiagoak baldin badira, hirigintza plangintza garrantzitsua izango da aurrerantzean. Horregatik, eraikinak eta hiriak ibaietan eraikitzearen arriskuaz ohartarazi du adituak.
Mendeko uholderik larrienak Alemanian
Euri-jasek Alemanian eragindako uholdeak mendeko okerrenak dira, eta azken hiru hamarkadetan Europan izandako larrienetarikoak.
Nahiz eta iragarpenek euri-jasa bortitzak eta uholdeak gertatzeko arriskuaren berri eman, ez zuten espero Alemaniako mendebaldean gertatu diren uholdeak "hain handiak" izatea, eta hain eremu zabalari eragitea, Gertenek onartu duenez.
Eskualde horren historian aurrekaririk ez duten uholdeak izan dira, eta ez jendeak, ezta zientzialariek ere, ez zituzten espero.
"Alemaniako mendebaldean gertatutakoaren nobedadea eskualde hain zabalari eragitea izan da, udan, lehen sekula gertatu ez bezala. Toki txikiagoetan eta neguan halakorik gertatu izan da ibai handien harroetan, baina ez txikietan, oraingoan bezala", adierazi du.
Zure interesekoa izan daiteke
Frantziako Kontu Auzitegiak ebatzi du Louvrek nahiago izan duela artelanak erosi segurtasunean inbertitu baino
Louvre museoak erantzun du Kontu Auzitegiak ez dituela ezagutzen segurtasun arloan egindako ahaleginak. "Munduko museorik handiena eta bisitatuena denaren gaineko analisiak orekatua izateko epe luzekoa izan behar du", gaineratu du.
Belémek 57 lider batuko ditu multilateralismoaren krisian dagoen giroari buruz eztabaidatzeko
Ostegun eta ostiral honetan, munduko ordezkari nagusiek COP30 izango denaren bidea markatuko dute.
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
EBko herrialdeetako ministroek adostutako helburu lotesle horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dira isuriak murrizteko helburuaren betetzeko (% 5). Brasilen izango den COP30 Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Goi-bilera hasi baino ordu gutxi batzuk lehenago egin dute akordioa.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoia, kultura aniztasunaren aldekoa eta ezkerzale berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bereganatzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuari esker.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.