Gobernua lehenbailehen eratzera premiatu ditu Londresek Ipar Irlandako alderdiak

Ipar Irlandarako britainiar ministroak hauteskundeetako bigarren talderik bozkatuenari, unionistei, hautagai bat izendatzeko eskatu die, ahalik eta azkarren botere banatuko gobernu autonomoa osatzeko.

Brandon Lewis, ministro británico para Irlanda del Norte. Foto de archivo: EFE — Brandon Lewis, Ipar Irlandarako britainiar ministroa. Artxiboko argazkia: EFE

agentziak | eitb media

2022/05/08 - 20:57

Azken eguneratzea

2022/05/08 - 20:53

Britainiar Gobernuak Ipar Irlandako alderdiak presatu ditu igande honetan lehenbailehen botere banatuko gobernu autonomo bat osatu dezaten, probintzia horretako arazoak premiaz jorratzeko.

Brandon Lewis Ipar Irlandarako ministroak osteguneko hauteskundeeetan bigarren talderik bozkatuena izan zena deitu du, Alderdi Demokratiko Unionista (DUP), ministro orde nagusi izateko hautagai bat izendatzeko, Ipar Irlandako Gobernuak jarduera berreskuratu dezan.

Historian lehenbizikoz, hauteskundeek Sinn Féin alderdi nazionalistari (IRAren beso politiko izandakoa) eman diote garaipena. Ostiral Santuko Itunaren (1998) arabera, botere banatuko gobernu baten buru izan behar luke.

Hala ere, Jeffrey Donaldson DUPeko liderrak nabarmendu du bere taldea ez dela gobernuan sartuko, Europar Batasunaren eta Erresuma Batuaren arteko Ipar Irlandarako Protokoloa kendu arte.

DUPek uko egin dio eskualderako protokolo polemikoari. Londresek eta Bruselak diseinatu zuten, Britainia Handitik datozen merkantziak ikuskatzeko eta merkatu komunitario europarrera kontrolik gabeko produktuen sarrera ekiditeko. Era berean, bi Irlanden arteko muga zorrotza saihesten du, bake prozesurako gakoetako bat.

"Jeffrey Donaldson, DUP eta Stormont Asanbladako alderdi guztiak berriz bildu beharko lirateke, Ipar Irlandako arazoak konpontzeko", adierazi dio ministroak BBC kateari.

Lewisek esan du Gobernu kontserbadoreak ez duela "aukerarik baztertzen" Brexit protokoloari dagokionez, baina Europar Batasunarekin akordio batera iristearen alde egin du, hori moldatzeko.

Era berean, Sinn Feinen garaipena (90 aulkitik 27 lortuta) "esanguratsua" dela aitortu du, eta gogora ekarri du unionistak gehiengoa direla oraindik probintziako legegilean.

Ipar Irlandan, Sinn Feinen garaipen historikoak brexitaren gaineko tentsioak areagotu ditu. Alderdi unionista nagusiarentzat, DUPentzat, kolpe gogorra da 20 bat urtez lidergoa izan eta gero, orain bigarren izatea. Eta gobernu-osaketa blokeatzearekin mehatxu egiten du.

18:00 - 20:00

Momentuz, alde batera utzi du uhartearen bateratzerako erreferendum (Sinn Feinen azken helburua) bati buruzko eztabaida irekitzeko aukera. Izan ere, haren aburuz, oraindik ez dira kontsulta hori egiteko baldintzak ematen.

Ipar Irlandako Asanbladan ordezkaritza duten alderdietako liderrekin astelehenean elkartzeko asmoa dauka ministroak, gobenua eratzeko elkarrizketari berrekitea lortzeko.

Ipar Irlanda Gobernurik gabe dago, otsailean DUP alderdiak Paul Givan ministro nagusia kendu eta Gobernua eroriarazi zuenetik, protokoloaren aurkako protesta gisa.

Albiste gehiago mundua

Ospakizunak Gazan eta Israelen, Israelek eta Hamasek hitzartutako akordioagatik

Ospakizunak Gazan eta Tel Aviven, Israelek eta Hamasek hitzartutako akordioagatik

Khan Yuniseko gazatarrak kalera atera dira Israelek eta Hamasek ostegun honetan lortutako akordioaren lehen fasea ospatzera. Bestalde, akordioa lehenbailehen onartzeko eskatu diote bahitu israeldarren familiek Benjamin Netanyahu Israelgo lehen ministroari, "bahituentzat eta soldaduentzat ondorio larriak" saihestu aldera.

Mikel Ayestaran: "Agian larunbatean edo igandean izango da (bahitu israeldarren eta preso palestinarren) trukea"

Mikel Ayestaran EITBren Ekialde Hurbileko berriemaileak azaldu duenez, Israelek eta Hamasek adostutako su-etena eguerdian sartuko da indarrean (11:00ak Euskal Herrian). Hortik aurrera, 72 orduko epea irekiko da Gazarako bake-planaren lehen fasean adostutakoa gauzatzeko, tartean, bahitu eta preso palestinarren trukea eta Israelgo Armadaren erretiratze partziala.

nited States President DONALD J TRUMP makes a statement as he displays a signed Executive Order in the Oval Office of the White House in Washington, D.C.

Trump, Bakearen Nobel sariaren irabazlea ezagutu atarian: "Agian aitzakia bat aurkituko dute niri ez emateko"

Israel eta Hamasen arteko akordioaren berri izan aurretik, Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak Bakearen Nobel Saria merezi duela berretsi du zazpi gerrari amaiera eman dielakoan.

Trumpek igandean joan asmo du Ekialde Hurbilera

Bakearen Nobel Saria jaso gura lukeen AEBko agintariak, Truth Social sarean zabaldu diu akordioaren berri. "Israelek bere tropak erretiratuko ditu bake sendo, iraunkor eta betiko baterako lehen urrats gisa adostutako ildo batera", esan du Trumpek, eta gaineratu du "bahitu GUZTIAK laster askatuko" dituztela.

Gaza City (---), 07/10/2025.- Smoke rises near the Islamic University following Israeli air strikes during an Israeli military operation in Gaza City, Gaza Strip, 07 October 2025. According to the UN around 90 percent of the population or 1.9 million people in Gaza have been displaced since the start of the conflict. More than 67,000 Palestinians have been killed in the Gaza Strip since October 2023, according to the Palestinian Ministry of Health, and about 1,200 Israelis have been killed since the launch of an Israeli military campaign in response to a cross-border attack by Hamas on 07 October 2023. EFE/EPA/MOHAMMED SABER

Zer dakigu Gazako bake-planari buruz?

Israelek eta Hamasek ostegun honetan hitzartu duten bake-planaren lehen fasean, Gazako Zerrendan egindako erasoaldia bertan behera utzi beharko luke Israelek. Hamasek bizirik dauden bahitu eta hildako guztiak entregatu beharko lituzke, eta Israelek ia 2.000 preso palestinar askatu.

Trumpek Fox Newsen iragarri du Gazarako bake akordioa

Donald Trump AEBko presidenteak adierazi duenez, Hamas Erresistentzia Islamikoaren Mugimenduaren eskuetan dauden bahituak "ziurrenik" urriaren 13an askatuko dituzte, Gazako Zerrendaren etorkizunerako planaren lehen fasean, talde palestinarrak eta Israelgo agintariek akordio bat lortu dutela iragarri eta gutxira. "Ziurrenik astelehenean itzuliko dira guztiak, eta horrek hildakoen gorpuak ere hartuko ditu", adierazi du Fox News telebista-kate estatubatuarrari eskainitako elkarrizketa batean. "Une honetan bahituak askatzeko hainbat ekintza egiten ari dira", adierazi du, "egoera izugarri batean daudelako". Etxe Zuriko maizterrak hitzeman duenez, "Gaza leku seguruagoa izango da, berreraikiko da eta inguruko beste herrialde batzuek berreraikitzen lagunduko dute, aberastasun handia dutelako eta hori gertatzea nahi dutelako".

GAZA, Oct. 8, 2025 -- This photo taken on the Rashid road, the coastal road west of Gaza City, shows Palestinians from the northern Gaza Strip fleeing to the south amid the large-scale Israeli military operation in Gaza City, Sept. 18, 2025. As Hamas and Israel are meeting in Egypt over a potential ceasefire the world anxiously awaits, Gaza marked the grim second anniversary of the conflict on Tuesday.
Over the past two years, what began as a cross-border attack by Hamas has, under the weight of political brinkmanship and superpower indulgence, snowballed into one of the world's deadliest conflicts in recent memory, adding yet another open wound to a region already scarred by conflicts and grievances.
Despite the ongoing peace talks, analysts warn that as long as the core rights of the Palestinian people are sidelined, enduring peace in the Middle East will remain little more than a pipe dream.

Europa Press/Contacto/Rizek Abdeljawad

08/10/2025

Israelek eta Hamasek akordioa lortu dute Gazarako bake-planaren lehen faseari buruz

Akordioaren arabera, Hamasek 48 bahituak aske uztearen truke Israelek 2.000 bat preso palestinar libre utziko ditu. Donald Trump AEBko presidenteak eman du akordioaren berri, eta ondoren bi aldeek eta bitartekariek baieztatu dute.

PARIS (France), 06/10/2025.- French outgoing Prime Minister Sebastien Lecornu delivers a statement at the Hotel Matignon in Paris, France, 06 October 2025. Lecornu presented his resignation to the French president on 06 October, shortly after his cabinet was unveiled and nearly a month after being appointed as prime minister. (Francia) EFE/EPA/STEPHANE MAHE / POOL MAXPPP OUT

Macronek lehen ministro berri bat izendatuko du asteburua baino lehen, Lecornuren gomendioa aintzat hartuta

Frantziako jarduneko lehen ministroak bere “misioa bukatutzat” eman du, eta Macroni gomendatu dio lehen ministro berria izendatzeko. Oraindik, akordiorako aukera badela sinetsita dago, eta horregatik, hauteskundeak ez aurreratzeko aholkatu dio.

Bahituen eta preso palestinarren zerrendak trukatu dituzte Gazako su-eten planaren elkarrizketetan

Hamasek iragarri du elkartrukea elkarrizketen hirugarren egunean. AEBko Ekialde Ertainerako ordezkaria, Steve Witkoff, eta Trumpen suhia, Jared Kushner, Egiptora iritsi dira negoziazioetan parte hartzeko. Hurrengo orduetan Jihad Islamikoaren eta Palestina Askatzeko Herri Frontearen ordezkariak espero dituzte.

STOCKHOLM (Sweden), 08/10/2025.- (L-R) Nobel Committee for Chemistry Chairman Heiner Linke, Royal Swedish Academy of Sciences Permanent Secretary Hans Ellegren, and Nobel Committee for Chemistry member Olof Ramstrom present the Nobel Prize in Chemistry 2025 during a press conference at the Royal Swedish Academy of Sciences, in Stockholm, Sweden, 08 October 2025. The Nobel Prize in Chemistry 2025 was awarded to Susumu Kitagawa, Richard Robson and Omar M. Yaghi 'for the development of metal-organic frameworks.' (Suecia, Estocolmo) EFE/EPA/FREDRIK SANDBERG/TT SWEDEN OUT

Susumu Kitagawak, Richard Robsonek eta Omar Yaghik irabazi dute Kimikako Nobel saria, egitura metalorganikoak garatzeagatik

2025eko Kimikako Nobel sariaren irabazleek espazio zabalak dituzten egitura molekularrak sortu dituzte, eta horietan barrena gasak eta beste substantziak kimiko batzuk jariatzen dira. Aipaturiko egitura metalorganiko horiek erabili daitezke, esaterako, basamortuko airetik ura ateratzeko, karbono dioxidoa xurgatzeko, gas toxikoak biltzeko eta erreakzio kimikoak katalizatzeko.