Gustavo Petro, "historia aldatu" nahi duen politikaria
Gustavo Petrok (Itun Historikoa) 62 urte ditu eta ekonomista da ikasketaz. Externado Unibertsitatean lizentziatu zen, eta ondoren, Administrazio Publikoaren Goi Mailako Eskolan (ESAP) administrazioan espezializatu zen. Lovainako Unibertsitate Katolikoan Garapen, Populazio eta Ingurumean diplomatua ere bada.
Gaztetan, 80ko hamarkadan, M-19 mugimenduan parte hartu zuen, demokrazia aldarrikatzen zuen gerrillan. 1990ean, desmobizitzeko akordioa sinatu ostean, politika instituzionalera egin zuen jauzi. Aurrena, M-19 Batasun Demokratikoa sortu zuen, 1991ko Konstituzioaren idazketan parte hartu zuen eta Ordezkarien Ganberara iritsi zen. Dena dela, ez zuen berriz ere hautatua izatea lortu, 2002ra arte. Orduan, hauteskunde horietan Kolonbia osoan babes gehien lortu zuen diputatua izan zen.
Alvaro Uriberen aurkaririk gogorrenetakoa izan zen legealdi horretan eta hark bultzatutako Terrorismoaren Kontrako Estatutua eta Konstituzioaren Erreforma gogor salatu zituen.
2005ean Polo Demokratiko Alternatiboa alderdiaren sorrera babestu zuen eta urtebete beranduago, 2006an, eserleku bat lortu zuen Senatuan. Bere popularitatea areagotu egin zen eta Kolonbiako hauteskundeetara aurkeztu zen 2010ean, hirugarren geratuz.
Beranduago, Polo Demokratikoa utzi eta bere alderdi propioa sortu zuen. Eta horrela, Bogotako Alkatetza lortu zuen 2011n. Sei urte beranduago, 2017an, berriz ere aurkeztu zen hauteskunde presidentzialetara eta bigarren itzulira igaro zen. Ivan Duque egungo presidenteak irabazi zion.
Duela gutxi, 2021eko martxoaren 13an, botoen % 80 eskuratu zituen Itun Historikoa koalizioaren primarietan eta Francia Marquez hautatu zuen presidenteorde, bere hirugarren hauteskunde presidentzialetara aurkezteko.
Francia Marquez Mina izango du bidelagun
Francia Marquez Mina Suarezen, Caucan, jaio zen duela 39 urte eta abokatua da. Legez kanpoko meatzaritzaren aurkako aktibismoagatik oso ezaguna da Kolonbian eta bere herritik alde egin behar izan zuen, mehatxuak jasan eta gero.
Kolonbiako Giza Eskubideen Defentsan egindako lanagatik Sari Nazioala jaso du, baita Goldman Environmental Prize delakoa ere, Ingurumenaren Nobelaren pareko jotzen dena.
Marquezen kanpainan buru belarri ibili dira jatorri afrikarreko pertsonak, emakumeak eta gazteak. Sare sozialetan, TikTok zein Instagramen oihartzun handia lortu dute eta azken honetan, adibidez, 400.000 jarraitzaile ditu egun Marquezek.
Feminismoa, ekitatea, nahiz sexu joeragatik edota maila ekonomikoagatik baztertuta egon direnen inklusioa defendatzen ditu, besteak beste.
Egin nahi dituen aldaketak
Gustavo Petrok Kolonbiako lehen presidente ezkertiarra izan nahi du. Bere proiektua, neurri handi batean, 2019ko eta 2020ko protesta sozialen emaitza da. Gizarteak erakutsitako nahigabea eta haserrea 'Kolonbia bizitzaren potentzia mundiala' izeneko programan islatu du, nekazaritza erreforma edo segurtasun indarren erreforma bezalako funtsezko puntuak biltzen dituen programan, hain zuzen ere.
Eredu ekonomikoaren aldaketa erradikala planteatzen du testuak, nekazaritza eta abeltzaintzako ekoizpena bultzatuko duena, lurraren jabetzaren eta erabileraren arteko aldeak murriztuz eta landa-familien lurrerako eskubidea bermatuz, emakumeak lehentasun gisa hartuta.
'Fracking'aren aurkako neurriak jasotzen ditu testuak, pentsio-funts pribatu eta publikoen erreforma, oinarrizko gutxieneko diru-sarrera sortzea, energia berriztagarriei bultzada ematea eta fiskalitatean erreforma egitea, 4.000 kolonbiar aberatsenek urtean 12.000 milioi peso (2,84 milioi euro inguru) ordaindu ditzaten.
Aurkari kontserbadore eta liberalek "desjabetzak" egin nahi izatea leporatu diote eta Petrok horrelakorik ez duela egingo hitz eman du. Hain zuzen ere, apirilean, agiri bat sinatu zuen notariotza batean, desjabetzeak ez egiteko konpromisoa hartuz.
Ekosistemak eta baliabide naturalak babesteko neurriak ere jasotzen ditu, ura zehazki aipatuz.
Emakumeen berdintasuna sustatzea oinarrizko puntua da bere programan. Kargu publiko guztien % 50 -botere-maila guztietan- emakumeak izatea eta Berdintasun Ministerioa sortzea planteatzen ditu.
"Bizitza sozialaren desmilitarizaziorantz" eta istiluen aurkako eskuadroi mugikor polemikoa (ESMAD) desegiteko bidean urratsak emango dituela esan du (gogor aritu ziren 2019-2020ko mobilizazioen aurka).
Era berean, zigor-arloko foru militarrak ezabatzea eta justizia militarreko ikerketa-prozesuak indartzea proposatu du, zigorgabetasunarekin amaitzeko.
Azkenik, ELN edo Askapen Nazionalerako Armadarekin behin betiko bake negoziaketa ixtea ere jaso du programan.
Zure interesekoa izan daiteke
Trumpek jarrera aldatu du eta Epsteinen artxiboak sekretupetik ateratzearen alde bozkatzeko eskatu die errepublikanoei
"Ez dugu ezer ezkutatzeko", adierazi du AEBko presidenteak sare sozialetan. Ordezkarien Ganberan astearte honetan egingo da bozketa, baina agiriak publiko aurretik Senatuak onartu eta Trumpek sinatu behar du.
Jara ezkertiarra eta Kast ultraeskuindarra lehiatuko dira bigarren itzulian, Txileko presidente izateko
Hautagai ofizialistak botoen % 26,7 eskuratu ditu lehen itzulian, bigarren gelditu den hautagai ultraeskuindarraren aurretik (% 24,1). Hala ere, abenduaren 14ko bigarren itzuliari begira ezkerrak aukera oso gutxi ditu presidentetza eskuratzeko, izan ere, oso litekeena da eskuineko blokeak eskuin muturreko hautagaia babestea.
Hasi da boto zenbaketa Txileko hauteskunde presidentzialetan
Jeannette Jara egungo presidentearen ministro ohia izango litzateke irabazlea inkesten arabera, baina bigarren itzulira Kast edo Kaiser ultrekin joan beharko luke, eta zaila izango luke gobernatzea eskuindarrek bat eginez gero.
Netanyahuk berretsi du "inolaz ere" ez duela onartuko estatu palestinarra sortzea
Ostiralean, AEBk Nazio Batuen Erakundean duen misioak komunikatu bat igorri zuen, Segurtasun Kontseiluaren ebazpen proiektu bat babestuz. Astelehenean bozkatuko dute, eta Palestinan estatu bat sortzeko balizko bide bat aipatzen du horrek.
Maduro eta chavistak kalera atera dira AEBren aurrean indar erakustaldia egiteko
Lau milioi pertsona baino gehiago atera dira kalera, eta presidenteak aberria defendatzeko konpromisoa hartzeko eskatu die herritarrei.
Trumpek muga-zergak kendu dizkie hainbat nekazaritza-produkturi; kafeari, bananari eta haragiari, besteak beste
Erabakiak Trumpen ohiko jarreraren aldaketa dakar; izan ere, muga-zergen beharra defendatu du bere agintaldiaren hasieratik.
Industrialde batean izandako leherketa handi batek hainbat zauritu utzi ditu Buenos Aires probintzian
Leherketa Ezeizako industriagune batean gertatu da, eta gutxienez 15 pertsona zauritu dira, tokiko hedabideen arabera.
Trumpek esan du dagoeneko erabaki duela Venezuelan zer pauso emango duen, baina ez du argitu zer egingo duen
"Drogen sarrera gelditzeko aurrerapen asko" egin dituztela azpimarratu du AEBko presidenteak, eta bere herrialdea ez dela "Hego Amerikako Gaza" izango erantzun dio Madurok.
Hainbat hildako eta zauritu Stockholmen, autobus batek harrapatuta
Oraingoz ez dago argi gertaera zerk eragin duen. Ingurua itxi dute, eta larrialdietako zerbitzuak bertaratu dira.
Parisko tren-geltokia hustu dute, polizia-operazio baten ostean
Fiskaltzak azaldu duenez, Poliziak gizon bat atxilotu du, labana batekin mehatxuka ikusi ostean.