Gustavo Petro, "historia aldatu" nahi duen politikaria
Gustavo Petrok (Itun Historikoa) 62 urte ditu eta ekonomista da ikasketaz. Externado Unibertsitatean lizentziatu zen, eta ondoren, Administrazio Publikoaren Goi Mailako Eskolan (ESAP) administrazioan espezializatu zen. Lovainako Unibertsitate Katolikoan Garapen, Populazio eta Ingurumean diplomatua ere bada.
Gaztetan, 80ko hamarkadan, M-19 mugimenduan parte hartu zuen, demokrazia aldarrikatzen zuen gerrillan. 1990ean, desmobizitzeko akordioa sinatu ostean, politika instituzionalera egin zuen jauzi. Aurrena, M-19 Batasun Demokratikoa sortu zuen, 1991ko Konstituzioaren idazketan parte hartu zuen eta Ordezkarien Ganberara iritsi zen. Dena dela, ez zuen berriz ere hautatua izatea lortu, 2002ra arte. Orduan, hauteskunde horietan Kolonbia osoan babes gehien lortu zuen diputatua izan zen.
Alvaro Uriberen aurkaririk gogorrenetakoa izan zen legealdi horretan eta hark bultzatutako Terrorismoaren Kontrako Estatutua eta Konstituzioaren Erreforma gogor salatu zituen.
2005ean Polo Demokratiko Alternatiboa alderdiaren sorrera babestu zuen eta urtebete beranduago, 2006an, eserleku bat lortu zuen Senatuan. Bere popularitatea areagotu egin zen eta Kolonbiako hauteskundeetara aurkeztu zen 2010ean, hirugarren geratuz.
Beranduago, Polo Demokratikoa utzi eta bere alderdi propioa sortu zuen. Eta horrela, Bogotako Alkatetza lortu zuen 2011n. Sei urte beranduago, 2017an, berriz ere aurkeztu zen hauteskunde presidentzialetara eta bigarren itzulira igaro zen. Ivan Duque egungo presidenteak irabazi zion.
Duela gutxi, 2021eko martxoaren 13an, botoen % 80 eskuratu zituen Itun Historikoa koalizioaren primarietan eta Francia Marquez hautatu zuen presidenteorde, bere hirugarren hauteskunde presidentzialetara aurkezteko.
Francia Marquez Mina izango du bidelagun
Francia Marquez Mina Suarezen, Caucan, jaio zen duela 39 urte eta abokatua da. Legez kanpoko meatzaritzaren aurkako aktibismoagatik oso ezaguna da Kolonbian eta bere herritik alde egin behar izan zuen, mehatxuak jasan eta gero.
Kolonbiako Giza Eskubideen Defentsan egindako lanagatik Sari Nazioala jaso du, baita Goldman Environmental Prize delakoa ere, Ingurumenaren Nobelaren pareko jotzen dena.
Marquezen kanpainan buru belarri ibili dira jatorri afrikarreko pertsonak, emakumeak eta gazteak. Sare sozialetan, TikTok zein Instagramen oihartzun handia lortu dute eta azken honetan, adibidez, 400.000 jarraitzaile ditu egun Marquezek.
Feminismoa, ekitatea, nahiz sexu joeragatik edota maila ekonomikoagatik baztertuta egon direnen inklusioa defendatzen ditu, besteak beste.
Egin nahi dituen aldaketak
Gustavo Petrok Kolonbiako lehen presidente ezkertiarra izan nahi du. Bere proiektua, neurri handi batean, 2019ko eta 2020ko protesta sozialen emaitza da. Gizarteak erakutsitako nahigabea eta haserrea 'Kolonbia bizitzaren potentzia mundiala' izeneko programan islatu du, nekazaritza erreforma edo segurtasun indarren erreforma bezalako funtsezko puntuak biltzen dituen programan, hain zuzen ere.
Eredu ekonomikoaren aldaketa erradikala planteatzen du testuak, nekazaritza eta abeltzaintzako ekoizpena bultzatuko duena, lurraren jabetzaren eta erabileraren arteko aldeak murriztuz eta landa-familien lurrerako eskubidea bermatuz, emakumeak lehentasun gisa hartuta.
'Fracking'aren aurkako neurriak jasotzen ditu testuak, pentsio-funts pribatu eta publikoen erreforma, oinarrizko gutxieneko diru-sarrera sortzea, energia berriztagarriei bultzada ematea eta fiskalitatean erreforma egitea, 4.000 kolonbiar aberatsenek urtean 12.000 milioi peso (2,84 milioi euro inguru) ordaindu ditzaten.
Aurkari kontserbadore eta liberalek "desjabetzak" egin nahi izatea leporatu diote eta Petrok horrelakorik ez duela egingo hitz eman du. Hain zuzen ere, apirilean, agiri bat sinatu zuen notariotza batean, desjabetzeak ez egiteko konpromisoa hartuz.
Ekosistemak eta baliabide naturalak babesteko neurriak ere jasotzen ditu, ura zehazki aipatuz.
Emakumeen berdintasuna sustatzea oinarrizko puntua da bere programan. Kargu publiko guztien % 50 -botere-maila guztietan- emakumeak izatea eta Berdintasun Ministerioa sortzea planteatzen ditu.
"Bizitza sozialaren desmilitarizaziorantz" eta istiluen aurkako eskuadroi mugikor polemikoa (ESMAD) desegiteko bidean urratsak emango dituela esan du (gogor aritu ziren 2019-2020ko mobilizazioen aurka).
Era berean, zigor-arloko foru militarrak ezabatzea eta justizia militarreko ikerketa-prozesuak indartzea proposatu du, zigorgabetasunarekin amaitzeko.
Azkenik, ELN edo Askapen Nazionalerako Armadarekin behin betiko bake negoziaketa ixtea ere jaso du programan.
Albiste gehiago mundua
Sumud ontzidiko 473 atxilotu Israelgo hegoaldeko espetxe batera eraman dituzte
Oraindik ez dute jakinarazi zenbat pertsona deportatu dituzten jada eta zenbat geratu diren epai zain, atxilotuek bi aukera horiek baitituzte. Italiako Atzerri Ministerioak jakitera eman duenez, flotillako parlamentari eta eurodiputatu italiarrak Tel Aviveko aireportura eraman dituzte, handik Erromarako hegaldi erregular bat hartzeko.
Hamasek "laster" iragarriko du Trumpek Gazarako duen planari emango dion erantzuna, baina "mehatxuak eta presioak" salatu ditu
Akordioak lortzeko konpromisoa berretsi du, "denbora odola baita".
Israelek Sumud Flotillako 443 kide atxilotu eta Beersebako espetxe batera eramango ditu ondorengo orduotan
Aurrena, Asdodeko portura eraman dituzte flotillako kideak, eta handik, Beersebako espetxe batera eramatea da Israelgo Gobernuaren asmoa.
Hiru hildako eta hiru zauritu larri sinagoga baten ondoan izandako eraso batean, Manchesterren
Hildakoetako bat erasotzailea bera da. Poliziak tirokatuta hil da. Keir Starmer Erresuma Batuko lehen ministroak aitortu du "atsekabetuta" dagoela erasoarekin, eta azpimarratu du gertatutakoa "are lazgarriagoa" dela Yom Kippur egunean egin delako; juduentzako egunik sakratuenean egin baita, alegia.
Jane Goodall primatologo, etologo eta antropologo britainiarra hil da, 91 urte zituela
Primateetan aditua, "Lady Chimpanzee" izenez ezaguna da txinpantzeekin egindako lanagatik. Haren izena daraman Institutuak jakinarazi du berez hil dela, Kalifornian (Ameriketako Estatu Batuak).
Albiste izango dira: Israelek Global Sumud Flotilla geldiarazi du, EITB Focus eta EITB Maratoiaren aurkezpena
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Milaka pertsona irten dira kalera Italian Flotilla atzeman dutela salatzeko
Italiako hiriburuko erdigunean 10.000 pertsona inguru bildu dira manifestazioan, hango hedabideen arabera. Italiako sindikatu nagusiak, CGILek, greba orokorra deitu du ostiralerako, "herritar italiarrak zueden ontzien aurkako erasoa" salatzeko.
Israelgo Armadak Global Sumud Flotillako hainbat ontzi abordatu ditu
Flotillak baieztatu duenez, gutxienez 'Alma' eta 'Sirius' ontziak abordatu dituzte. Azken horretan, Ada Colau Bartzelonako alkate ohia doa. Instagrameko mezu batean adierazi dutenez, tripulatzaileen segurtasuna berresteko lanean ari dira. Italiako Defentsa ministroak adierazi du ontzidia inguratuta dagoela eta Ashdodera (Israel) eramango dutela.
Hamasek Trumpen Gazarako plana aztertzen jarraitzen du, baina Israelek erabat beteko duela bermatzea eskatu du
Negoziazioen berri duten iturrien arabera, Palestinako mugimenduak bermeak eskatzen dizkie bitartekariei; Israelek su-etena urratuko ez duela eta Gazatik aterako dela ziurtatu nahi du.
Gaza erabat setiatzear dagoela esan du Israelek, eta ihes egiteko "azken aukera" eman die gazatarrei
"Hegoalderatz joatea da Gazako biztanleek duten azken aukera, Hamaseko terroristak Gazako hirian isolatuta utzita, Israelgo Indar Armatuen jarduerek jarraituko dutelako", ohartarazi du Israel Katz Israelgo Defentsa ministroak.