Agiri ofizialak desklasifikatzeko epeak eta pausoak beste estatu batzuetan
30 urte Alemanian, 50 Frantzian eta 75 Ameriketako Estatu Batuetan. Dokumentu ofizialak publiko egiteko epearen inguruan ez dago estatu guztien adostasunik: Estatuko segurtasunarentzako garrantziaren menpe dago dena.
Frantzia
Administrazioko agiriak eskuratzeko herritarren eskubidea aurreikusten du legeak, baina murrizketekin hainbat kasutan: Ministroen Kontseiluko eztabaidak, defentsa nazionala, atzerri politika, Estatuko segurtasuna edo monetaren zein kreditu publikoaren osotasuna.
Defentsa nazionalari eragiten dioten dokumentuak 50 urteren buruan argitara ematea posible izango da, bi salbuespenekin: aipatutako pertsonaren segurtasuna arriskuan jar dezaketenean eta arma nuklear, kimiko ala biologikoak fabrikatu, aurkitu edo erabiltzeko aukera ematen dutenean.
Alemania
Alemanian, sekretu ofizialak desklasifikatzeko 30 urteko epea ezartzen du legeak. Normalean barne eta kanpo espioitzakoak edo agiri militarrak izaten dira.
Hala ere, 2017ko erreformaren arabera, espioitzako arduradunek ez desklasifikatzea erabaki dezakete, salbuespen sorta bat betez.
Italia
Sekretu ofizialen iraupena 15 urtekoa da, baina epea agortzen denean, Gobernuak 30 egun ditu luzatu ala ez erabakitzeko. 30 urtera arte luzatu dezake, baina denbora tarte hori gainditu gabe.
Lehen ministroak sekretu ofiziala beti arrazoitu beharko du Errepublikako Segurtasun Batzordearen aurrean. Sekretu ofizialak kudeatzen dituen batzorde parlamentarioa da.
Erresuma Batua
Erresuma Batuan, Sekretu Ofizialen Legeak Gobernuko informazioaren filtrazioa eta espioitza eragozteko helburua du. Exekutiboko funtzionario guztiak, segurtasun zerbitzuetako langileak, epaileak, poliziak, indar armatuetako kideak edo Exekutiboarekin kontraturen bat duten pertsonak araudiaren menpe daude.
Gobernuko agiri garrantzitsuak 30 urteren buruan soilik argitara eman daitezke, baina herrialderen irudiari, segurtasun nazionalari edo kanpo harremanei kalte egin diezaiekeela erabakitzen baldin badute, epea luzatu dezakete.
AEB
Ameriketako Estatu Batuek ez dute Sekretu Ofizialen Legerik, eta informazioa argitaratzea orokorrean ez da legez kanpokoa, baina defentsako agiri sekretuak babesteko zenbait lege dituzte, eta epaitegiek bakarrik jo dezakete informazio bat argitaratzea arriskutsu bezala.
AEBko Gobernuak hiru maila ditu: informazio konfidentziala, sekretua eta sekretu gorena. 2009ko dekretu baten arabera, 25 urte igarota automatikoki desklasifikatzen dira.
Baina segurtasun nazionalarentzako mehatxua izaten jarraitzen badu, argitaratzea (erabat zein partziala) 50 urtera arte luza daiteke.
Azkenik, informazio oso garrantzitsuaren kasuan; hala nola agente baten nortasuna ala suntsipen handiko arma baten diseinua, agiria 75 urtez gorde dezakete.
Belgika
Belgikan, lege batek dokumentu garrantzitsuak babesteko marko orokorra sortu zuen 1998an. Informazioa baimenik gabe zabaltzen denerako zigor handiak aurreikusi zituen araudiak, baina ez zuen desklasifikatzeko prozedurarik finkatu.
Ecolo eta Groen alderdi ekologistek lege-proiektua proposatu dute orain dela gutxi. 20, 30 edo 50 urteko epean agiria zabaltzea planteatu dute, konfidentziala, sekretua edo oso sekretua mailen arabera. Defentsa eta Atzerri ministerioek erabilitako mailak dira.
Desklasifikatzeko agintarien babes esplizitua beharrezkoa izango da. Epea agortu baino sei hilabete lehenago hartu beharko dute erabakia. Hala ere, Parlamentu federalaren kontrolpean, hamar urterik behin luzapenak eska ditzakete. Guztira, sekretuek ezin dute gainditu 100 urteko langa.
Albiste gehiago mundua
Hamasek dio Gurutze Gorriak bahituak artatu ahal izango dituela Israelek Gazan laguntza jasotzeko korridoreak irekitzen baditu
Hamaseko miliziek ukatu egin dute bahituei tratu txarrak eman izana, eta bahituek Gazako herriak jasotzen duen "janari bera" jasotzen dutela esan dute.
Israelgo Segurtasun Nazionaleko ministroak Gaza "erabat okupatzea" eskatu du
Horren aurrean, Benjamin Netanyahuk azpimarratu du statu quo erlijiosoa ez dela aldatuko, eta Hamasek eta Jordaniak "probokazioak" leporatu dizkiote Israeli.
Gazatik beka batekin iritsitako ikasle bat kanporatu du Frantziak, mezu antisemitak zabaltzea egotzita
Nour Attaalahk, 25 urte dituenak, "juduak edonon hiltzeko" deia egin zuen, eta Hamasek 2023ko urriaren 7an bahitutako israeldarren exekuzioen "bereizmen handiko irudiak" hartzeko eskatu zuen.
Bigarren sumendi bat erupzioan hasi da Errusiako ekialdean, 8,8 graduko lurrikararen ostean
Krasheninnikov sumendia, Errusiako Kamtxatka penintsulan kokatua, erupzioan hasi da igande honetan, ehunka urte inolako jarduerarik gabe eman ondoren, eta asteazkenean Richter eskalan 8,8ko indarra izan zuen lurrikararen ostean. Azken 24 orduotan, hamar lurrikara nabarmen baino gehiago izan dira inguru horretan.
Leon XVI .a aita santuak deia egin die gazteei "gauza handiak lortzea " helburu izateko eta kontsumismoa baztertzeko
Erroman eginako Gazteen Jubileua ixteko, aita santuak elkartasuna adierazi die Gazan eta Ukrainan gerra pairatzen ari diren gazteei.
Gizon bat espetxeratu dute Frantzian, emaztea mozkortzea egotzita, beste gizon batzuekin sexu-harremanak izatera behartzeko
62 urteko gizonezkoari emaztearen baimenik gabe topaketak antolatzea leporatzen diote, Gisele Pelicoten kasuaren eskandalua gogorarazten duen kasu batean.
60.000 pertsona inguru manifestatu dira Tel Aviven, Gazan bahituen bideoak zabaldu ostean
Gazako gatibuak Israelera bueltan eramango dituen su-eten akordio bat eskatu dute, ohi baino jende gehiagorekin egindako protesta jendetsuan, horien bideo batzuk zabaldu ostean. Bideo horietan, bahituek muturreko argaltasuna erakusten dute eta akordio bat eskatzen diete agintariei. Israelek 104 pertsona hil ditu azken orduotan Gazako Zerrendan.
Hamasek dio ez dela desarmatuko Estatu palestinar bat ezarri arte
Horrela erantzuten dio Steve Witkoff AEBk Ekialde Hurbilean duen mandatariari, talde islamista armak uzteko prest zegoela esan ondoren.
Gazako haurren heriotzak "aurrekaririk gabe" hazi direla ohartarazi du UNICEFek
Gazatarren aurkako bonbardaketak ez du etenik: gutxienez 22 palestinar hil dira bart Israelen beste eraso batzuetan.
Trumpek bi urpeko nuklear zabaldu ditu Medvedev Errusiako presidente ohiaren "adierazpen probokatzaileen" aurrean
Ukrainako gerra geldiarazteko AEBk Errusiari ezarri zion ultimatuma kritikatu zuen duela gutxi, eta ohartarazi zuen horrek bi herrialdeen arteko gatazka ekar zezakeela.