Taiwango itsasartea, ezinbestekoa munduko merkataritzan
Taiwango itsasarteak Txina eta Taiwango irla bereizten ditu. Itsasoko pasabide honek balio geoestrategiko izugarria dauka, munduko merkataritzaren zati handi bat bertatik igarotzen baita.
Itsasarte honetan eta Taiwango irlaren inguruan itsas maniobrak egingo dituela iragarri du Txinak, horrela Nancy Pelosyk Estatu Batuetako ordezkari demokratak irlara egindako bidaiari erantzunez.
Itsasarte honek 130tik 180 kilometrora zabalera dauka. Bertatik igarotzen dira Txinak Europara eta Ipar Amerikara bidaltzen dituen salgaiak: Bloomberg agentziak egindako kalkuluen arabera, 2022an munduan zehar ibili diren 5.400 kontainer-ontzietatik % 48 ur hauetatik igaro dira. Gainera, munduko % 88 zamaontzi handiek pasabide hau zeharkatzen dute. Itsasarte hori saihesteko irla osoa inguratzea posible da, baina arriskutsua. Izan ere, itsasontziek Filipinetako uretatik igoro behako lukete, eta bertan tifoiak sarritan izaten dira.
Erdieroaleen merkataritza arriskuan
Taiwango itsasartea bizi-bidea da, batez ere irla honentzako. Izan ere, Txinarekin merkataritzan salgaiek zeharkatu beharreko bidea da. Taiwango gobernuaren arabera, Txinarekin salerosketak 166.000 miloikoak izan ziren 2020an. Hori hala da, Txinak erreibindikatzen duen lurralde errebeldea izan arren.
Gainera semikonduktore edo erdieroaleen lantegiak Taiwango kostalde horretan daude. Alor honetan Taiwan munduko aintzindaria da, munduko osoko erdieroaleen % 63 egiten baititu, Txinak % 8 baino egiten ez dituen bitartean. Beraz, alor honetako horniketan edozein arazok eragina dauka, mundu osoan Covid-19ko pandemian ikusi den moduan.
Munduko Bigarren Gerraz geroztik hiru krisi jasan ondoren, Txinak Taiwango itsasartea berriz blokeatu dezake, Pekinek mehatxu egiten duen bezala? Itsas merkataritzan arazoak izateak ondorioak izango lituzke, irabazi nagusienak esportazioetatik lortzen dituen herrialde honentzat. Ondorio kaltegarriak izango lituzke baita ere Txinako industria elektronikoarentzat, erdieroaleen demanda berak produzitzen duena baino askoz handiagoa delako, eta Taiwaneko produzioa derrigorrezkoa da bere industriarentzat.
Albiste gehiago mundua
AEBko hedabideen arabera, Trumpek dagoeneko onartu ditu Irani eraso egiteko egitasmoak
CBSren arabera, Trumpek oniritzia eman dio aireko erasoekin Israeli laguntzeari. 'The Wall Street Journal' egunkariaren arabera, astearteko azken orduan, Trumpek goi aholkulariei esan zien azken erabakia atzeratzen ari zela, Teheranek programa nuklearra uzteko erabakiaren zain.
Sanchezek NATOri jakinarazi dio ez duela defentsako gastua gehiago igoko, eta % 5eko igoera "irrazionaltzat" jo du
Espainiako Gobernuko presidenteak aldarrikatu du gobernu bakoitzak "sakrifizio" jakin batzuk egin zein ez egin erabakitzea zilegi dela, hala nola zergak igotzea eta zerbitzu publikoak eta gizarte-prestazioak murriztea.
Israelek Arakeko ur astunen erreaktorea bonbardatu du, Iranen
Israelen erasoek Iranen azpiegitura militar eta nuklearra murriztu dute, eta 224 lagun hil egin dituzte, persiar Gobernuaren datu ofizialen arabera
Gazako agintariek jaioberriak elikatzeko premiazko laguntza eskatu dute
Horrez gainera, Osasun Ministerioak salatu duenez Gazako erietxeetan soilik hiru egunerako erregaia gelditzen zaie. Bestetik, 25 pertsona hil eta 120 baino gehiago zauritu dira janari zain zeudenean.
Israelek Teherango hainbat auzo eta toki bonbardatu ditu, tartean Ilargi Gorriaren eraikin bat
Joan den ostiral goizaldean Israelek Iranen aurkako erasoa abiatu zuenetik, Teheranek 400 misil balistiko eta ehunka drone jaurti ditu Israelen aurka.
Irango buruak AEBri mehatxu egin, eta adierazi du Israelekin duen gatazkan sartuz gero "ondorio konponezinak" izango direla
Ali Khameneik azpimarratu duenez, Teheranek "irmo jarraituko du inposatutako gerra baten aurrean, inposatutako bake baten aurrean bezala"
Trumpek dio badakitela non dagoen Khamenei, baina "oraingoz" ez omen dute hilko : "Jomuga erraza da"
"Gure pazientzia bukatzear da", azpimarratu du AEBko presidenteak, eta Irani "baldintzarik gabe amore eman" dezala eskatu dio.
Aire erasoek ez dute etenik Israelen eta Iranen artean
Gaur arratsaldean Iranek alarma antiaereoak piztu ditu Israelgo hegoaldean, ostiraletik egindako hamargarren erasoan. Iranen ere, bonbardaketak izan dira berriro Teherango kaleetan.
Zer dakigu Trumpek bere izenarekin martxan jarri nahi duen telefono zerbitzuari buruz?
Ameriketako Estatu Batuetako presidenteak 'Trump' eta 'T1' markak erabiltzea eskatu du telekomunikazio, dispositibo mugikor eta telefono sektoreetan.
Melissa Hortman Minnesotako kongresista demokrataren hilketaren susmagarria atxilotu dute
Hortmanez gain, senarra ere hil zuen Vance Boelter susmagarriak. John Hoffman senatari estatala eta haren emaztea ere zauritu zituen erasoan.