Taiwango itsasartea, ezinbestekoa munduko merkataritzan
Taiwango itsasarteak Txina eta Taiwango irla bereizten ditu. Itsasoko pasabide honek balio geoestrategiko izugarria dauka, munduko merkataritzaren zati handi bat bertatik igarotzen baita.
Itsasarte honetan eta Taiwango irlaren inguruan itsas maniobrak egingo dituela iragarri du Txinak, horrela Nancy Pelosyk Estatu Batuetako ordezkari demokratak irlara egindako bidaiari erantzunez.
Itsasarte honek 130tik 180 kilometrora zabalera dauka. Bertatik igarotzen dira Txinak Europara eta Ipar Amerikara bidaltzen dituen salgaiak: Bloomberg agentziak egindako kalkuluen arabera, 2022an munduan zehar ibili diren 5.400 kontainer-ontzietatik % 48 ur hauetatik igaro dira. Gainera, munduko % 88 zamaontzi handiek pasabide hau zeharkatzen dute. Itsasarte hori saihesteko irla osoa inguratzea posible da, baina arriskutsua. Izan ere, itsasontziek Filipinetako uretatik igoro behako lukete, eta bertan tifoiak sarritan izaten dira.
Erdieroaleen merkataritza arriskuan
Taiwango itsasartea bizi-bidea da, batez ere irla honentzako. Izan ere, Txinarekin merkataritzan salgaiek zeharkatu beharreko bidea da. Taiwango gobernuaren arabera, Txinarekin salerosketak 166.000 miloikoak izan ziren 2020an. Hori hala da, Txinak erreibindikatzen duen lurralde errebeldea izan arren.
Gainera semikonduktore edo erdieroaleen lantegiak Taiwango kostalde horretan daude. Alor honetan Taiwan munduko aintzindaria da, munduko osoko erdieroaleen % 63 egiten baititu, Txinak % 8 baino egiten ez dituen bitartean. Beraz, alor honetako horniketan edozein arazok eragina dauka, mundu osoan Covid-19ko pandemian ikusi den moduan.
Munduko Bigarren Gerraz geroztik hiru krisi jasan ondoren, Txinak Taiwango itsasartea berriz blokeatu dezake, Pekinek mehatxu egiten duen bezala? Itsas merkataritzan arazoak izateak ondorioak izango lituzke, irabazi nagusienak esportazioetatik lortzen dituen herrialde honentzat. Ondorio kaltegarriak izango lituzke baita ere Txinako industria elektronikoarentzat, erdieroaleen demanda berak produzitzen duena baino askoz handiagoa delako, eta Taiwaneko produzioa derrigorrezkoa da bere industriarentzat.
Albiste gehiago mundua
Hamasek dio Gurutze Gorriak bahituak artatu ahal izango dituela Israelek Gazan laguntza jasotzeko korridoreak irekitzen baditu
Hamaseko miliziek ukatu egin dute bahituei tratu txarrak eman izana, eta bahituek Gazako herriak jasotzen duen "janari bera" jasotzen dutela esan dute.
Israelgo Segurtasun Nazionaleko ministroak Gaza "erabat okupatzea" eskatu du
Horren aurrean, Benjamin Netanyahuk azpimarratu du statu quo erlijiosoa ez dela aldatuko, eta Hamasek eta Jordaniak "probokazioak" leporatu dizkiote Israeli.
Gazatik beka batekin iritsitako ikasle bat kanporatu du Frantziak, mezu antisemitak zabaltzea egotzita
Nour Attaalahk, 25 urte dituenak, "juduak edonon hiltzeko" deia egin zuen, eta Hamasek 2023ko urriaren 7an bahitutako israeldarren exekuzioen "bereizmen handiko irudiak" hartzeko eskatu zuen.
Bigarren sumendi bat erupzioan hasi da Errusiako ekialdean, 8,8 graduko lurrikararen ostean
Krasheninnikov sumendia, Errusiako Kamtxatka penintsulan kokatua, erupzioan hasi da igande honetan, ehunka urte inolako jarduerarik gabe eman ondoren, eta asteazkenean Richter eskalan 8,8ko indarra izan zuen lurrikararen ostean. Azken 24 orduotan, hamar lurrikara nabarmen baino gehiago izan dira inguru horretan.
Leon XVI .a aita santuak deia egin die gazteei "gauza handiak lortzea " helburu izateko eta kontsumismoa baztertzeko
Erroman eginako Gazteen Jubileua ixteko, aita santuak elkartasuna adierazi die Gazan eta Ukrainan gerra pairatzen ari diren gazteei.
Gizon bat espetxeratu dute Frantzian, emaztea mozkortzea egotzita, beste gizon batzuekin sexu-harremanak izatera behartzeko
62 urteko gizonezkoari emaztearen baimenik gabe topaketak antolatzea leporatzen diote, Gisele Pelicoten kasuaren eskandalua gogorarazten duen kasu batean.
60.000 pertsona inguru manifestatu dira Tel Aviven, Gazan bahituen bideoak zabaldu ostean
Gazako gatibuak Israelera bueltan eramango dituen su-eten akordio bat eskatu dute, ohi baino jende gehiagorekin egindako protesta jendetsuan, horien bideo batzuk zabaldu ostean. Bideo horietan, bahituek muturreko argaltasuna erakusten dute eta akordio bat eskatzen diete agintariei. Israelek 104 pertsona hil ditu azken orduotan Gazako Zerrendan.
Hamasek dio ez dela desarmatuko Estatu palestinar bat ezarri arte
Horrela erantzuten dio Steve Witkoff AEBk Ekialde Hurbilean duen mandatariari, talde islamista armak uzteko prest zegoela esan ondoren.
Gazako haurren heriotzak "aurrekaririk gabe" hazi direla ohartarazi du UNICEFek
Gazatarren aurkako bonbardaketak ez du etenik: gutxienez 22 palestinar hil dira bart Israelen beste eraso batzuetan.
Trumpek bi urpeko nuklear zabaldu ditu Medvedev Errusiako presidente ohiaren "adierazpen probokatzaileen" aurrean
Ukrainako gerra geldiarazteko AEBk Errusiari ezarri zion ultimatuma kritikatu zuen duela gutxi, eta ohartarazi zuen horrek bi herrialdeen arteko gatazka ekar zezakeela.