Taiwango itsasartea, ezinbestekoa munduko merkataritzan
Taiwango itsasarteak Txina eta Taiwango irla bereizten ditu. Itsasoko pasabide honek balio geoestrategiko izugarria dauka, munduko merkataritzaren zati handi bat bertatik igarotzen baita.
Itsasarte honetan eta Taiwango irlaren inguruan itsas maniobrak egingo dituela iragarri du Txinak, horrela Nancy Pelosyk Estatu Batuetako ordezkari demokratak irlara egindako bidaiari erantzunez.
Itsasarte honek 130tik 180 kilometrora zabalera dauka. Bertatik igarotzen dira Txinak Europara eta Ipar Amerikara bidaltzen dituen salgaiak: Bloomberg agentziak egindako kalkuluen arabera, 2022an munduan zehar ibili diren 5.400 kontainer-ontzietatik % 48 ur hauetatik igaro dira. Gainera, munduko % 88 zamaontzi handiek pasabide hau zeharkatzen dute. Itsasarte hori saihesteko irla osoa inguratzea posible da, baina arriskutsua. Izan ere, itsasontziek Filipinetako uretatik igoro behako lukete, eta bertan tifoiak sarritan izaten dira.
Erdieroaleen merkataritza arriskuan
Taiwango itsasartea bizi-bidea da, batez ere irla honentzako. Izan ere, Txinarekin merkataritzan salgaiek zeharkatu beharreko bidea da. Taiwango gobernuaren arabera, Txinarekin salerosketak 166.000 miloikoak izan ziren 2020an. Hori hala da, Txinak erreibindikatzen duen lurralde errebeldea izan arren.
Gainera semikonduktore edo erdieroaleen lantegiak Taiwango kostalde horretan daude. Alor honetan Taiwan munduko aintzindaria da, munduko osoko erdieroaleen % 63 egiten baititu, Txinak % 8 baino egiten ez dituen bitartean. Beraz, alor honetako horniketan edozein arazok eragina dauka, mundu osoan Covid-19ko pandemian ikusi den moduan.
Munduko Bigarren Gerraz geroztik hiru krisi jasan ondoren, Txinak Taiwango itsasartea berriz blokeatu dezake, Pekinek mehatxu egiten duen bezala? Itsas merkataritzan arazoak izateak ondorioak izango lituzke, irabazi nagusienak esportazioetatik lortzen dituen herrialde honentzat. Ondorio kaltegarriak izango lituzke baita ere Txinako industria elektronikoarentzat, erdieroaleen demanda berak produzitzen duena baino askoz handiagoa delako, eta Taiwaneko produzioa derrigorrezkoa da bere industriarentzat.
Zure interesekoa izan daiteke
2007tik aurrera jaiotakoei erretzea debekatu die Maldivetako Gobernuak, horrelako erabaki bat hartu duen lehen herrialdea bihurtuz
Debekua aitzindaria da munduan, eta "ohitura ez osasungarriak desagerraraztea eta belaunaldi osasungarria eraikitzea" du helburu, presidenteak azaldu duenez.
Hamasek beste hiru gorpu entregatu dizkio Israeli
Bestalde, Israelek gazatarren 225 gorpu itzuli ditu, horietako asko abusuen eta torturen zantzuekin.
Poliziak ez du Londres iparraldeko tren batean izandako erasoa terrorismoarekin lotzeko zantzurik sumatu
Britainiarrak dira erasoaren bi egileak, eta "ez du terrorismoarekin zerikusirik", esan du prentsaurrekoan Garraoi Poliziaren buru John Lovelessek. Zauritutako hamar lagunetatik bi egoera kritikoan daude, "hiltzeko arriskuan".
Israelek Hezbollahko buruzagi bat hil du Libano hegoaldean egindako erasoetan
Gainera, Israelgo indarrek erasoak areagotzeko mehatxua egin dute, Beiruti milizia xiitaren armagabetzean porrot egin izana leporatu ostean.
Egiptok badu bere museo ‘faraonikoa’
Hainbat urtez atzeratu ostean, eta 20 urteko lanen ondoren, gaur zabaldu ditu ateak Egiptoko ikono kultural berriak. Mila milioi dolarreko kostua izan du, eta gainkostu eta arazo politikoak tarteko, asko atzeratu da. Azken egunotan ahoz aho dabilen Pariseko Louvre museoaren bikoitza da tamainaz, 500.000 metro kuadro ditu. Bertan aurkitu daitezkeen altxorren artean, Tutankamon faraoiaren bilduma handi bat dago. Honako museoa zibilizazio bakar bati eskainitako munduko arkeologia-konplexurik handiena da.
Ukrainak kontraerasoa egin du Pokrovsken, eta tropen inguraketari buruzko informazioa gezurtatu du
Hainbat helikopterotan sartu dira errusiarrek harrapatutzat eman dituzten Pokrovskeko guneetan.
550.000 siriar itzuli dira Turkiatik beren herrialdera, Al-Assad erori zenetik
"2024ko abenduaren 8az geroztik, 550.000 siriar bueltatu dira, beren borondatez, segurtasun osoz eta ohorea galdu gabe", argitaratu du Yerlikaya ministroak X. sare sozialean.
Hildakoen kopuruak gora egiten jarraitzen du Gazako Zerrendan, su-etena gorabehera
Israelgo armadaren erasoek bost gazatar hil eta bederatzi zauritu dituzte, ostegunetik. Bien bitartean, Palestinaren gorpuen identifikazioa blokeatzen jarraitzen du Israelek, bake akordioan hitzartutakoan betetzea eragotziz.
Bi pertsona gehiago sartu dituzte behin-behinean kartzelan, Louvreko lapurretarekin lotura dutelakoan
Parisko Fiskaltzak ohar baten bidez adierazi duenez, "ikerketa ez da oraindik amaitu", eta bi atxilotu horiek badaezpadako kartzelaldian daude.
Fronte Polisarioak errefusatu egin du NBEren ebazpena, eta "autodeterminazio eskubidea" aldarrikatu du baldintza "negoziaezin" gisa
Mendebaldeko Sahararen nazio askapenerako mugimenduak salatu duenez, "Marokoren okupazioa legitimatu egiten du" autonomia proposamenak.