Peru, Alberto Fujimori presidente ohia noiz askatuko zain
Peru zain dago atzotik. Herrialdeko Auzitegi Konstituzionalak Alberto Fujimori presidente izandakoa berehala aske uzteko agindua eman zuen atzo, 2017an eman zioten indultua betearazita.
Fujimori gizateriaren kontrako krimenengatik 25 urteko kartzela zigorra ari zen betetzen Barbadilloko espetxean. Aurreikuspenen arabera, asteazkenean aterako da kartzelatik. Bere defentsaren arabera, 85 urteko gizonak oso osasun eskasa du, eta horregatik, kartzelatik kanpo bete beharko luke zigorra.
Eskaera horri men egin zion, esan bezala, Auzitegi Konstituzionalak, iaz Giza Eskubideen Gorte Interamerikarrak kontrakoa ebatzi arren.
Albistea ezagutu zenetik, Barbadilloko kartzelaren kanpoaldean batu dira Fujimoriren jarraitzaileak. Ifrentzuan, Barrios Altos eta La Cantutako sarraskietako biktimen senitartekoek (horiengatik zigortu zuten presidente ohia) protesta egin dute Limako justizia jauregiaren aurrean.
Fujimori auzia 2017an abiatu zen. Pedro Pablo Kuczynski orduko Peruko presidenteak indultua eman zion, arrazoi humanitarioak argudiatuta. Erabakiak hautsak harrotu zituen, eta bere agintaldian (1990-2000) egindako sarraski eta bahiketetan hildakoen familiek helegitea aurkeztu zuten. Justiziak arrazoia eman zien 2018ko udan, eta ordutik, borroka judizial betean izan dira bi aldeak.
Iazko apirilean, Giza Eskubideen Gorte Interamerikarrak barkamen neurria bertan behera utzi zuen, eta arrazoi humanitarioengatik Estatuak indultua eman ezin dituen baldintzak ezarri zituen.
Giza Eskubideen Auzitegiak Fujimori ez askatzea eskatu du
Hain justu, erakunde horrek Auzitegi Konstituzionalaren erabakia ez betetzeko galdegin die Peruko agintariei, ez behintzat epaia ondo aztertu arte. 2022an ezarritako baldintza horiek betetzen ote diren argitu nahi du auzitegiak.
Horren ustez, biktimen "justiziarako eskubidean kalte konponezina egitea" saihestu behar da.
Barrios Altos eta La Cantutako sarraskietako biktimen defentsa "erabat harrituta" dagoela esan du. Carlos Rivera abokatuak nabarmendu duenez, "Nazioarteko auzitegi baten epaia ez betetzeko hautua egin du Peruko Estatuak".
Sarraskiongatik ez ezik, Fujimorik beste auzi batzuk ere baditu zabalik. Bere agintaldiak iraun dituen 10 urteotan, 350.000 emakume eta 25.000 gizon indigena esterilizatzera behartzeagatik auzipetuta dago.
Zure interesekoa izan daiteke
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.
‘Melissa’ urakanak Jamaikan eragindako suntsipena
Melissa urakanak suntsipena eragin du Jamaika uhartean, eta gutxienez 28 hildako dira jada. Urakanak "aurrekaririk gabeko" hondamendia eragin duela adierazi dute Jamaikako agintariek. Horrela geratu da uhartea, Melissaren astinduaren ondoren.
6,3 graduko lurrikara batek Afganistan iparraldea astindu du
Lurrikararen ondorioz, 27 hildako eta 700 zauritu baino gehiago izan dira, baina bilaketa- eta erreskate-lanek aurrera jarraitzen dute, eta ez da baztertzen datozen orduetan hildakoen kopuruak gora egitea.
Trumpek esan du ez duela uste AEBk Venezuelaren kontrako gerrarik egingo duenik, baina ez du planei buruz hitz egin nahi izan
"Zer erantzun diezaioket horrelako galdera bati? Ba al dago Venezuelan eraso bat egiteko planik? Nork esango luke hori? Halakorik balego, esan egingo nizukeela uste duzue, zintzoki? Bai, planak ditugu. Oso plan sekretuak ditugu", esan du 'Air Force One' hegazkinean. "Begira, ikusiko dugu Venezuelarekin zer gertatzen den", adierazi zuen, eta Venezuelako Gobernuak "milaka pertsona bidali zituen kartzeletatik, erakunde mentaletatik eta mendekotasun zentroetatik".
2007tik aurrera jaiotakoei erretzea debekatu die Maldivetako Gobernuak, horrelako erabaki bat hartu duen lehen herrialdea bihurtuz
Debekua aitzindaria da munduan, eta "ohitura ez osasungarriak desagerraraztea eta belaunaldi osasungarria eraikitzea" du helburu, presidenteak azaldu duenez.
Hamasek beste hiru gorpu entregatu dizkio Israeli
Bestalde, Israelek gazatarren 225 gorpu itzuli ditu, horietako asko abusuen eta torturen zantzuekin.
Poliziak ez du Londres iparraldeko tren batean izandako erasoa terrorismoarekin lotzeko zantzurik sumatu
Britainiarrak dira erasoaren bi egileak, eta "ez du terrorismoarekin zerikusirik", esan du prentsaurrekoan Garraoi Poliziaren buru John Lovelessek. Zauritutako hamar lagunetatik bi egoera kritikoan daude, "hiltzeko arriskuan".
Israelek Hezbollahko buruzagi bat hil du Libano hegoaldean egindako erasoetan
Gainera, Israelgo indarrek erasoak areagotzeko mehatxua egin dute, Beiruti milizia xiitaren armagabetzean porrot egin izana leporatu ostean.