COP28k erregai fosilak murriztea planteatu du orain, pixkanaka erabiltzeari utzi beharrean
Erregai fosilen "ekoizpena eta kontsumoa murriztea" hitzartzeko akordio batera bideratzen ari da orain COP28, 2050ean edo lehenago zero isuriak xedea lortzeko. Beraz, erregai fosilak erabiltzeari uzteko helburua alboratzen ari direla ematen du.
Dubaiko Klima Goi-bilerako (COP28) presidentetzak aldeei aurkeztu dien Balance Global azken zirriborroan jasotzen da. Honenbestez, dokumentuak ez du erregai fosilekin amaitzeko asmorik aipatzen.
39. artikulua, zalantza barik, arantzatsuena izango da. Berotegi efektuko gasen murrizketa "sakon, azkar eta etengabe" baten beharra aitortzen du, eta aldeei neurriak hartzeko eskatzen die, besteak beste, hauexek:
- 2030erako mundu mailako energia berriztagarrien gaitasuna hirukoiztea eta eraginkortasun energetikoaren urteko hobekuntza tasa bikoiztea.
- Ikatzaren murrizketa "azkar eta progresiboa", eta kutsadura arintzeko (CO2a harrapatzeko eta gordetzeko) sistemak ez dituzten zentral berriak eraikitzeko baimenak mugatzea.
- "Mende erdialdera edo lehenago", karbonoan neutroak diren energia sistemak eta kutsadura gutxi edo batere ez sortzen duten erregaiak lortzeko mundu mailako ahalegina areagotzea.
- Kutsadura txikia edo batere ez sortzen duten teknologiak areagotzea, esaterako, berriztagarriak, nuklearra eta CO2 harrapatzeko eta gordetzeko gaitasuna dutenak (CCUS, ingelesezko siglak), baita hidrogeno berdea ere, erregai fosilak ordezkatzeko helburuarekin.
- Erregai fosilen kontsumoa eta ekoizpena modu zuzen, ordenatu eta bidezkoan murriztea, 2050ean edo lehenago zero isuriak lortzeko.
- CO2az bestelako gas-isuriak nabarmen murriztea, bereziki metanoarenak 2030erako.
- Errepide-garraioaren isurien murrizketa bizkortzea, kutsadura maila txikia edo batere ez eragiten duten ibilgailuen garapen eta hedapen azkarrarekin.
- "Xahutzea" bultzatzen duten eta pobrezia energetikoari aurre egitera eta bidezko trantsizioei ekitera eramaten ez duten erregai fosil "ez-eraginkorrentzako" diru-laguntzak pixkanaka eta ahalik eta azkarren ezabatzea.
Hala, aukera horietako bakar batek ere ez du jasotzen ekologistek espero dituzten erregai fosilen "phase out" (ezabatzea) esamolde desiratua, zeinak estatu askok defendatzen dute, tartean, Europar Batasunak (EB) edo garapen bideko uharte-estatuek.
EBk "guztiz onartezintzat" eta etsigarritzat jo du goi-bilerako presidenteak proposatutako testua, ez duelako aipatzen erregai fosilen amaiera, baina, Europar Batasuneko ordezkarien arabera, borrokan jarraituko dute aipamena sartu arte. Ekologistek ere gogor kritikatu dute azken zirriborro horren anbizio klimatikoaren "murrizketa nabarmena".
Al Jaber sultana goi-bileraren presidente polemikoak, ostera, uste du zirriborroa "aurrerapauso handia" dela bileraren "helburuak" lortzeko.
Hala eta guztiz ere, testuak zaila dirudi idatzita dagoen bezala aurrera egitea. Onartua izateko, COP28an ordezkatuta dauden 190 herrialde baino gehiagoren babesa izan beharko du, bertan erabakiak adostasunez hartzen baitira.
Zure interesekoa izan daiteke
Alemaniak umeei hilean 10 euro ematea onartu du, erretiro-pentsioetan aurrezteko
"Goiz hasteko pentsioa" delakoa Alemaniako Gobernuak abian jarri duen pentsio sistema pribatuaren erreforma sorta zabalago baten parte da.
Frantziako Barne Ministerioaren aurkako zibererasoa egin eta dozenaka artxibo konfidentzial lortu dituzte
Laurent Nuñez Barne ministroak adierazi duenez, aurrekari penalen (TAJ) eta pertsona bilatuen (FPR) fitxategietara sartu dira hackerrak. Pariseko Fiskaltzak ikerketa abiatu du gertaturikoa argitzeko.
Venezuelan sartu eta irteten diren petrolio-ontziak erabat blokeatzeko agindu du Trumpek
AEBko presidenteak nabarmendu duenez, "Maduroren erregimen ez-legitimoa lapurtutako petrolioa erabiltzen ari da narkoterrorismoa, pertsonen salerosketa, hilketak eta bahiketak finantzatzeko, besteak beste".
Bondiko atentatuaren ostean, armen gaineko legeak gogortu egingo dituztela iragarri du Australiak
Australiako Gobernuak erantzun dio igandean Bondi hondartzan izandako erasoari, eta iragarri du aldaketak egingo dituztela armei buruzko legedian, kontrolak indartzeko. Sydneyn 16 pertsona hil zituzten.
Nick Reiner atxilotu dute, Rob Reiner zinemagilearen eta Michele Singerren semea, gurasoen heriotzarekin lotura duelakoan
Senar-emazteak hilda agertu ziren igande honetan Brentwoodeko bien egoitzan, Los Angelesen, Estatu Batuetan.
Nazioarteko Zigor Auzitegiak Palestinako auzia ikertzen jarraituko du, Israelen helegitea baztertu baitu
Israelgo Gobernuak ikerketa bere gain hartu nahi zuen, eskumena zuela argudiatuta. Argudioa errotik ukatu du Zigor Auzitegiak, eta, hala, Fiskaltzak ikertzen jarraitu ahalko du.
EBk asumitu du Ukraina behartuko dutela NATOri uko egitera, eta haren segurtasuna babesteko konpromisoa hartu du
Europako iturriek azaldu dutenez, behin bake-akordioa lortuta, Ukrainaren etorkizuneko segurtasuna bermatzeko neurriak zehazteko lan “serioak” daude abian.
Adierazpen-askatasunak okerrera egin du munduan: % 10, 2012tik
Lehen Mundu Gerran edo Gerra Hotzaren unerik txarrenean izandako beherakadaren pareko da azken urteotakoa. 2022-2025 epean, 185 kazetarik galdu dute bizia, aurreko lau urteetan baino % 67 gehiago.
Kast, Txile demokratikoan boterera iritsi den lehen pinochetista
59 urteko Alderdi Errepublikanoaren burua datorren martxoaren 11tik aurrera delinkuentziaren eta migrazio irregularraren aurkako programa neoliberal bat ezartzeko prestatzen ari da, igandeko hauteskundeetan Jeannette Jara ezkertiarrari tarte handiz irabazi ondoren.
Jose Antonio Kast ultraeskuindarrak irabazi ditu Txileko hauteskundeak
Kastek iragarri du migratzaileak masiboki kanporatuko dituela, migrazioa delitu gisa tipifikatuko duela eta segurtasun goreneko kartzelak eraikiko dituela.