COP28k erregai fosilak murriztea planteatu du orain, pixkanaka erabiltzeari utzi beharrean
Erregai fosilen "ekoizpena eta kontsumoa murriztea" hitzartzeko akordio batera bideratzen ari da orain COP28, 2050ean edo lehenago zero isuriak xedea lortzeko. Beraz, erregai fosilak erabiltzeari uzteko helburua alboratzen ari direla ematen du.
Dubaiko Klima Goi-bilerako (COP28) presidentetzak aldeei aurkeztu dien Balance Global azken zirriborroan jasotzen da. Honenbestez, dokumentuak ez du erregai fosilekin amaitzeko asmorik aipatzen.
39. artikulua, zalantza barik, arantzatsuena izango da. Berotegi efektuko gasen murrizketa "sakon, azkar eta etengabe" baten beharra aitortzen du, eta aldeei neurriak hartzeko eskatzen die, besteak beste, hauexek:
- 2030erako mundu mailako energia berriztagarrien gaitasuna hirukoiztea eta eraginkortasun energetikoaren urteko hobekuntza tasa bikoiztea.
- Ikatzaren murrizketa "azkar eta progresiboa", eta kutsadura arintzeko (CO2a harrapatzeko eta gordetzeko) sistemak ez dituzten zentral berriak eraikitzeko baimenak mugatzea.
- "Mende erdialdera edo lehenago", karbonoan neutroak diren energia sistemak eta kutsadura gutxi edo batere ez sortzen duten erregaiak lortzeko mundu mailako ahalegina areagotzea.
- Kutsadura txikia edo batere ez sortzen duten teknologiak areagotzea, esaterako, berriztagarriak, nuklearra eta CO2 harrapatzeko eta gordetzeko gaitasuna dutenak (CCUS, ingelesezko siglak), baita hidrogeno berdea ere, erregai fosilak ordezkatzeko helburuarekin.
- Erregai fosilen kontsumoa eta ekoizpena modu zuzen, ordenatu eta bidezkoan murriztea, 2050ean edo lehenago zero isuriak lortzeko.
- CO2az bestelako gas-isuriak nabarmen murriztea, bereziki metanoarenak 2030erako.
- Errepide-garraioaren isurien murrizketa bizkortzea, kutsadura maila txikia edo batere ez eragiten duten ibilgailuen garapen eta hedapen azkarrarekin.
- "Xahutzea" bultzatzen duten eta pobrezia energetikoari aurre egitera eta bidezko trantsizioei ekitera eramaten ez duten erregai fosil "ez-eraginkorrentzako" diru-laguntzak pixkanaka eta ahalik eta azkarren ezabatzea.
Hala, aukera horietako bakar batek ere ez du jasotzen ekologistek espero dituzten erregai fosilen "phase out" (ezabatzea) esamolde desiratua, zeinak estatu askok defendatzen dute, tartean, Europar Batasunak (EB) edo garapen bideko uharte-estatuek.
EBk "guztiz onartezintzat" eta etsigarritzat jo du goi-bilerako presidenteak proposatutako testua, ez duelako aipatzen erregai fosilen amaiera, baina, Europar Batasuneko ordezkarien arabera, borrokan jarraituko dute aipamena sartu arte. Ekologistek ere gogor kritikatu dute azken zirriborro horren anbizio klimatikoaren "murrizketa nabarmena".
Al Jaber sultana goi-bileraren presidente polemikoak, ostera, uste du zirriborroa "aurrerapauso handia" dela bileraren "helburuak" lortzeko.
Hala eta guztiz ere, testuak zaila dirudi idatzita dagoen bezala aurrera egitea. Onartua izateko, COP28an ordezkatuta dauden 190 herrialde baino gehiagoren babesa izan beharko du, bertan erabakiak adostasunez hartzen baitira.
Zure interesekoa izan daiteke
Israelek Hezbollahko buruzagi bat hil du Libano hegoaldean egindako erasoetan
Gainera, Israelgo indarrek erasoak areagotzeko mehatxua egin dute, Beiruti milizia xiitaren armagabetzean porrot egin izana leporatu ostean.
Hainbat pertsona sastatu dituzte Cambridgeko tren batean
Bi pertsona atxilotu dituzte, eta Erresuma Batuko Garraio Poliziak jakinarazi duenez, terrorismoaren aurkako agintariak ikerketan laguntzen hasi dira. John Healey Defentsa ministroak esan du "gertakari isolatu bat" izan dela.
Egiptok badu bere museo ‘faraonikoa’
Hainbat urtez atzeratu ostean, eta 20 urteko lanen ondoren, gaur zabaldu ditu ateak Egiptoko ikono kultural berriak. Mila milioi dolarreko kostua izan du, eta gainkostu eta arazo politikoak tarteko, asko atzeratu da. Azken egunotan ahoz aho dabilen Pariseko Louvre museoaren bikoitza da tamainaz, 500.000 metro kuadro ditu. Bertan aurkitu daitezkeen altxorren artean, Tutankamon faraoiaren bilduma handi bat dago. Honako museoa zibilizazio bakar bati eskainitako munduko arkeologia-konplexurik handiena da.
Ukrainak kontraerasoa egin du Pokrovsken, eta tropen inguraketari buruzko informazioa gezurtatu du
Hainbat helikopterotan sartu dira errusiarrek harrapatutzat eman dituzten Pokrovskeko guneetan.
550.000 siriar itzuli dira Turkiatik beren herrialdera, Al-Assad erori zenetik
"2024ko abenduaren 8az geroztik, 550.000 siriar bueltatu dira, beren borondatez, segurtasun osoz eta ohorea galdu gabe", argitaratu du Yerlikaya ministroak X. sare sozialean.
Hildakoen kopuruak gora egiten jarraitzen du Gazako Zerrendan, su-etena gorabehera
Israelgo armadaren erasoek bost gazatar hil eta bederatzi zauritu dituzte, ostegunetik. Bien bitartean, Palestinaren gorpuen identifikazioa blokeatzen jarraitzen du Israelek, bake akordioan hitzartutakoan betetzea eragotziz.
Bi pertsona gehiago sartu dituzte behin-behinean kartzelan, Louvreko lapurretarekin lotura dutelakoan
Parisko Fiskaltzak ohar baten bidez adierazi duenez, "ikerketa ez da oraindik amaitu", eta bi atxilotu horiek badaezpadako kartzelaldian daude.
Fronte Polisarioak errefusatu egin du NBEren ebazpena, eta "autodeterminazio eskubidea" aldarrikatu du baldintza "negoziaezin" gisa
Mendebaldeko Sahararen nazio askapenerako mugimenduak salatu duenez, "Marokoren okupazioa legitimatu egiten du" autonomia proposamenak.
Mohamed VI .ak dio Marokok "kapitulu berri bat" ireki duela Mendebaldeko Sahararako bere planak NBEren babesa jaso ondoren
Marokoko erregeak Tindufen errefuxiatuta dauden sahararrei dei egin die "aukera historiko hau" aprobetxa dezaten "familiekin biltzeko", eta Aljeriako presidenteari "elkarrizketa zintzoa eta anaiartekoa" egiteko eskatu dio.
Saharar autonomiarako Marokoren plana hartu du oinarri Segurtasun Kontseiluak, eta beste urtebetez luzatu du bere misioa
Marokoren plana "irtenbide justu eta iraunkor bakarra" dela uste du AEBko proposamenak, eta aurrera atera da, Aljeria, Txina eta Errusiaren abstentzioarekin.