Nolakoa izango da Leon XIV aita santu berriaren garaia?
Leon XIV.aren, Eliza Katolikoaren aita santu berriaren, aukeraketak aro berriari hasiera eman dio Vatikanoan. Francis Robert Prevostek hainbat erabaki hartu beharko ditu epe motzean, tartean, bere estiloa eta ohiturak ezarri nahi dituen edo bere aurreko Frantzisko aita santuarenak mantendu nahi dituen. Era berean, amaitu gabe geratu diren gai batzuei ere heldu beharko die.
Estiloa
Ikusiko dugun lehen gauzetako bat Prevostek aita santu argentinarraren estiloari jarraituko dion ala ez izango da. Frantziskok arrasto xumea hartu zuen bere oratoria eta itxuran, handitasun oro ukatuz. Urre-koloreko kaskularik ez, oropel handirik ez, liturgia kargaturik ez... eta bizirik zegoela erabili zituen zapata higatuekin lurperatu zen.
Vatikanoko balkoian 'Urbi et Orbi' bedeinkaziorako Leon XIV.ak egin duen lehen agerraldiaren irudia bestelakoa izan da. Jantzi zuriaren gainean mutzeta more bat zuela agertu da. Hala ere, datozen egunetan ikusiko dugu hobeto bere estiloa zein izango den, bere lehen keinu eta jantziekin.
Magisteritza
Frantzisko aita santuak, ordura arte ezinezkoak ziruditen ateak ireki zituen. Kurian emakumearen papera indartu zuen, Apezpikuen Sinodoan laikoak sartu zituen, dibortziatuak jaunartzera itzultzearen alde egin zuen eta erabaki eztabaidagarrienetakoa izan zen bikote homosexualen bedeinkazio "informala" ere onartu zuen.
Orain, bidegurutze batean dago Eliza Katolikoa eta Prevostek bide berrian gidatu beharko ditu, nahiz eta bere lehen mezuan abisatu duen "Jainkoak guztiak maite dituela baldintzarik gabe".
Bizilekua
Aita santuak, normalean, Jauregi Apostolikoan bizi izan ohi dira, San Pedro plazaren eskuinaldean. Frantziskok, ordea, nahiago izan zuen Vatikanoko Santa Marta egoitzako logelan bizi. Askoz gela soilagoa da, baina baita biziagoa eta gune jendetsuagoa ere.
Zer egingo ote du Leon XIV.ak?
Gortea
Aita santu berriak hartu behar duen lehen erabakietako bat bere laguntzaileei buruzkoa izango da. Erromako Kurian izango dituen kolaboratzaile hurbilenak aukeratu beharko ditu, zehazki Estatu idazkaria, bere eskuin esku boteretsu gisa jardungo duena.
Turkia
Hil baino hilabete batzuk lehenago, Frantziskok jakinarazi zuen Turkiara bidaia bat prestatzen ari zirela Nizeako Kontzilioaren 1.700 urteak ospatzeko. Zubi ekumeniko berri bat eraikitzeko asmoa ere bazuen, etorkizunean kristautasuna bateratze bidea zabalduz.
Leon XIV.ak bide hori jarraituko duen ala ez da beste jakingaietako bat.
Udako egoitza
Hamabi urteko agintaldian Erroma hegoaldean dagoen Castel Gangolfo jauregi ikusgarriaz ez gozatzea erabaki zuen Aita santu argentinarrak. Egoitza horretan igarotzen zuten uda bere aurrekoek, Vatikanoa baino freskoagoa zelako.
Herriko bizilagunek ez zuten ongi ikusi Frantziskoren erabakia; izan ere, horietako asko aita santuek eramaten zuten turismoaren kontura bizi ziren.
Bidaiak
Bidaia apostolikoek katolizismoaren buru berria nondik nora joango den ere erakusten dute. Frantziskok, adibidez, Lampedusa uharte italiarra aukeratu zuen, Afrikatik ihes egiten duten etorkinentzako atea dena.
Benedikto XVI.a, aita santu teologoa, bestalde, Barira (Italiako hegoaldea) joan zan 2005eko maiatzean, Eukaristia Biltzarra ixtera.
Txina
Frantziskoren garaiko mugarri geopolitikoetako bat Txinara egindako hurbilketa historiko bat izan zen. Herrialde horrekin Vatikanoak ez zuen harreman diplomatikorik 1951tik. 2018an, ordea, Egoitza Santuak eta Pekinek apezpikuen izendapena batera egitea adostu zuten, eta beste lau urterako berritu dute. Zer egingo du Leon XIV.ak?
Norabide geopolitikoa
Azken hamarkadan, Vatikanoak bere helburu geopolitikoak aldatu ditu, eta bere interesa ekialdera eta hego globalera, Asiara eta Afrikara, zuzendu du, horietan ari baita hazten katolikoen kopurua. Ikusteko dago aita santu berriak estrategia horri jarraituko dion ala, berriz ere, Europa erdigunean jarriko duen.
Bakarrik edo taldean agindu
Frantzisko zenak C9 izeneko taldea osatu zuen gobernatu ahal izateko. Bederatzi kardinalek osatutako kontseilua zen eta Eliza eta Kuria eraberritzeko aholkuak ematen zizkioten.
Honen gaineko erabakia ere hartu beharko du Leon XIV.ak hurrengo asteetan.
Zure interesekoa izan daiteke
Ukrainak Errusiarekin hitz egin nahi izatearen "seinale batzuk" jaso dituela azpimarratu du Putinek
Errusia "gatazka bide baketsuan amaitzeko" prest dagoela azpimarratu du, "joan den ekainean Atzerri Ministerioaren aurrean azaldu nituen printzipioetan oinarrituta" eta "gatazka eragin zuten jatorrizko arrazoiak ezabatuz gero".
AEBko Gobernuak Epstein pederastaren artxibo klasifikatuak argitaratuko ditu ostiral honetan, partzialki bada ere
Pasa den azaroan, AEBko Ordezkarien Ganberak Trumpen gobernua Jeffrey Epstein pederastaren artxiboak sekretupetik ateratzea behartzen duen legea onartu zuen. Lege-testuaren arabera, material hori "kontsultatzeko eta deskargatzeko" moduan egon beharko da.
Europar Batasunak 90.000 milioi euroko mailegua emango dio Ukrainari, zor bateratuaren bidez finantzatuta
Momentuz, 27 herrialdeetako agintariek ez dituzte aktibo errusiarrak erabiliko Ukraina finantzatzeko.
EBk akordioa iragarri du asilo-eskatzaileak "hirugarren herrialde seguruetara" deportatzea errazteko
Europako Kontseiluaren eta Europako Parlamentuaren arteko behin-behineko akordioak babes-eskaerak ez onartzeko kasuistikak zabalduko ditu.
Ospea minimoetan duela, Trumpek bere lorpenak puztu ditu nazioari egindako diskurtso batean
Ia egunero egiten dituen agerraldi publikoetan esaten dituen gauza asko errepikatuz hasi du hitzaldia agintariak: etorkinei eta Joe Biden bere aurrekoaren gobernuari eraso egin die, eta hilabete gutxi batzuetan AEBk "okerrenetik onenera" egin dutela ziurtatu du, deportazioak egin dituelako, mugaetako kontrolak zorroztu dituelako eta beste herrialde batzuen aurka muga-zergak ezarri dituelako.
Venezuelak, AEBri: "Ez duzue gure petroliorik izango, ez oparituta, ezta lapurtuta ere"
Etxe Zuriak atzo adierazi zuenez, AEBk sortu zuen Venezuelako petrolio-industria, eta Caracasen 1976an industria hori nazionalizatzea, estatubatuarrei inoiz egindako "lapurretarik handiena" izan zen.
Alemaniak umeei hilean 10 euro ematea onartu du, erretiro-pentsioetan aurrezteko
"Goiz hasteko pentsioa" delakoa Alemaniako Gobernuak abian jarri duen pentsio sistema pribatuaren erreforma sorta zabalago baten parte da.
Frantziako Barne Ministerioaren aurkako zibererasoa egin eta dozenaka artxibo konfidentzial lortu dituzte
Laurent Nuñez Barne ministroak adierazi duenez, aurrekari penalen (TAJ) eta pertsona bilatuen (FPR) fitxategietara sartu dira hackerrak. Pariseko Fiskaltzak ikerketa abiatu du gertaturikoa argitzeko.
Venezuelan sartu eta irteten diren petrolio-ontziak erabat blokeatzeko agindu du Trumpek
AEBko presidenteak nabarmendu duenez, "Maduroren erregimen ez-legitimoa lapurtutako petrolioa erabiltzen ari da narkoterrorismoa, pertsonen trafikoa, hilketak eta bahiketak finantzatzeko, besteak beste".
Bondiko atentatuaren ostean, armen gaineko legeak gogortu egingo dituztela iragarri du Australiak
Australiako Gobernuak erantzun dio igandean Bondi hondartzan izandako erasoari, eta iragarri du aldaketak egingo dituztela armei buruzko legedian, kontrolak indartzeko. Sydneyn 16 pertsona hil zituzten.