Zer da Palestinako Estatua onartzea?
Palestinako Estatuaren onarpena nazioarteko eztabaidaren erdigunera itzuli da, Erresuma Batuak, Kanadak eta Australiak pausoa eman berri duten honetan. Baina... Zer dakar herrialde batek Palestinako Estatua onartzeak? Hona hemen gakoak.
Palestinako Estatuaren onarpena nazioarteko eztabaidaren erdigunera itzuli da, Erresuma Batua, Kanada eta Australia pausoa eman berri duten honetan. Baina... Zer dakar herrialde batek Palestinako Estatua onartzeak? Hona hemen gakoak:
Lehenik eta behin... Zer da estatu bat aitortzea?
Izatez, estatu bat aitortzea ekintza diplomatiko bat da. Horren bitartez, herrialde batek ofizialki onartzen du beste herrialde bat entitate subirano gisa. Autodeterminaziorako duen eskubidea onartzea, gobernua eta erakundeak onartzea eta, kasu gehienetan, harreman diplomatikoak ezartzea dakar. Palestinaren kasuan, gainera, Estatu independente bat sortzeko asmoaren aldeko keinu politikoa da.
Zenbat herrialdek aitortu dute gaur egun Palestinako Estatua?
Nazio Batuak osatzen duten 193 herrialdeetatik 150ek onartzen dute Palestinako Estatua. Gehienak Asia, Afrika eta Latinoamerikakoak dira. Europan, eztabaida piztuta dago. Suedia izan zen urratsa ematen lehena, 2014an, eta duela gutxi Espainia, Irlanda eta Norvegiak bat egin dute. Igande honetan, Erresuma Batuak, Kanadak eta Australiak aurrerapausoa eman dute; Frantziak ere aurrera egingo du, astelehen honetan.
Ba al du benetako eraginik Israel eta Palestinaren arteko gatazkan?
Berez, aitorpenak ez du egoera aldatzen, baina eragin sinboliko eta diplomatiko nabarmena du. Palestinaren nazioarteko zilegitasuna indartzen du, eta Israeli presioa egiten dio negoziazioei ekin diezaien. Gobernu askorentzat, bi estatuen konponbidea bultzatzeko modu bat ere bada.
Israelek zer iritzi dio?
Israelek gutxietsi egin ditu alde bakarreko aitorpenak, uste baitu Palestinako Estatua alde biko negoziazioen bidez soilik sortu behar dela. Egunotan, Netanyahu haratago joan da, eta behin baino gehiagotan azpimarratu du "ez dela Palestinako Estaturik egongo", inola ere.
Israelek dio keinu horiek bake prozesua ahultzen dutela eta palestinarrak saritzen dituztela, kontzesiorik egitea eskatu gabe. Era berean, salatu du aitorpen horietako askok ez dutela aintzat hartzen Hamasen papera (Israelek, EBk eta AEBk talde terroristatzat jotzen dute).
Eta zer dakarkio Palestinari?
Palestinako Aginte Nazionalaren ustez, aitorpenak bakoitza funtsezko babesa dira. Nazioartean duen zeregina indartzen du, Nazio Batuen erakundeetan parte hartzea bultzatzen du eta nazioarteko auzitegietan lege-ekintzaak abiarazteko bidea ireki dezake.
Palestina aitortzea Israelen aurka egotea da?
Ez, nahitaez. Palestinako Estatua onartu duten herrialde askok azpimarratzen dute bakearen aldeko keinua dela, eta ez Israelen aurkakoa. Gehienek defendatzen dute bi herriek estatu seguruetan, aitortuetan eta muga zehatzekin bizitzeko eskubidea dutela. Zentzu horretan, aitorpenak bi estatuen konponbidea indartu nahi du, eta ez negoziazioak ordezkatu.
Zure interesekoa izan daiteke
Belémek 57 lider batuko ditu multilateralismoaren krisian dagoen giroari buruz eztabaidatzeko
Ostegun eta ostiral honetan, munduko ordezkari nagusiek COP30 izango denaren bidea markatuko dute.
Hamar zauritu Frantziako Oleron uhartean, nahita egin omen den harrapaketa batean
Gizon bat atxilotu dute Oleron uhartean, Frantziako mendebaldeko kostaldearen parean, hainbat pertsona "nahita" harrapatu baititu. Arroxelako Fiskaltzak jakinarazi du ikerketa abiatu duela hilketa-saiakeragatik, eta terrorismoaren aurkako fiskaltzak ez duela kasua bere gain hartu "oraingoz".
Putinek proba nuklearrei berrekiteko aukera aztertzeko eskatu die gobernukideei
Donald Trumpek arma nuklearrekin probak egiteko aukera planteatu ostean iritsi da iragarpena. Errusiako presidenteak esan du bere herrialdeak zorrotz betetzen duela proba horiek ez egiteko politika, "beste herrialdeek gauza bera egiten duten bitartean".
2040rako CO2 isurketak % 90 murriztea adostu dute EBko herrialdeek, baina malgutasunez
EBko herrialdeetako ministroek adostutako helburu lotesle horri esker, atzerriko karbono-kredituak erosi ahal izango dira isuriak murrizteko helburuaren betetzeko (% 5). Brasilen izango den COP30 Klima Aldaketari buruzko Nazio Batuen Goi-bilera hasi baino ordu gutxi batzuk lehenago egin dute akordioa.
Albiste izango dira: Zohran Mamdaniren garaipena New Yorken, Donostiako masajistaren aurkako epaia eta Dani Alvarezek Euskal Kazetarien Saria jasoko du
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Nor da Zohran Mamdani, Trumpen amesgaizto berria?
34 urterekin, Mamdani alderdi demokrataren barruko olatu aurrerakoia, kultura aniztasunaren aldekoa eta ezkerzale berriaren izarra da. New Yorkeko alkate berriak boto gazte eta multikulturala bereganatzea lortu du, etxebizitza eskuragarrian eta ezker demokrataren berrikuntzan oinarritutako mezuari esker.
Mamdanik hauteskundeak irabazi ditu New Yorken eta "gizadiarentzat hobea den egun baten egunsentia" agindu du
Zohran Mamdani demokrata New Yorkeko historiako lehen alkate musulmana izango da, botoen % 50 baino gehiago eskuratuta. "Hiri berpiztu bat" gidatuko duela eta "islamofobia eta antisemitismorik gabe" denontzat gobernatuko duela agindu du.
Dick Cheney AEBko presidenteorde ohia hil da, 84 urterekin
George W. Bushen Gobernuko bigarrena Defentsa Saileko buru ere izan zen, eta garai batean Alderdi Errepublikanoaren zutabeetako bat.
Zohran Mamdani, New Yorkeko eraberritze aurrerakoia gorpuzteko prest dagoen gizona
34 urterekin, Mamdanik Alderdi Demokratako olatu aurrerakoi, kulturaniztun eta ezkertiar berria irudikatzen du, eta astearte honetako New Yorkeko Alkatetzarako hauteskundeak irabazteko faborito argia da. Bere alderdiko liderren babes argirik ez duen arren, ezkerrera biratu eta izaera sozialeko politika publikoen egarri diren gazteen babesa du.
500 milioi haur baino gehiago bizi dira gatazka armatuen eremuetan
Save the Children gobernuz kanpoko erakundearen arabera, 2024an 520 milioi adingabe baino gehiago bizi ziren gatazka-guneetan. Afrika da eskualde kaltetuena: kontinente horretako haur guztien % 32 indarkeria armatuaren eraginpean bizi dira. 2024an, egunero, batez beste, 78 haur erailketen, bahiketen, sexu-erasoen eta mutilazioen biktima izan ziren, besteak beste.