Euskaraldian izena emateko epea, zabalik
Euskaraldiaren bigarren edizioan izena emateko epea zabaldu dute gaur, ariketa soziala abiatzeko bi hilabete falta diren honetan. Azaroaren 20tik abenduaren 4ra egingo da aurten Euskaraldia, eta aurreko edizioan bezala, "ahobizi" eta "belarriprest" rolen artean aukeratu ahalko dute 16 urte gorako herritarrek.
Izen ematea aurkezteko agerraldia egin dute Gasteizen koordinazio lanetan ari diren eragileek eta zenbait erakundetako ordezkariek.
Hiru bide izena emateko
Antolatzaileek duela bi urteko ariketan izandako parte hartzaileen "aniztasunari" eusteaz gain, lehen edizioan gutxiago parte hartu zuten adin tarte eta profiletan sakondu nahi dute: 16-30 urte arteko gazteak, gizonezkoak eta "belarriprest" jokabidea hartuko dutenak.
Hala, Euskaraldiaren lehen edizioan "ahobizi" eta "belarriprest" rolak hartu zituzten herritarrak berriz ere izena ematera animatu dituzte bertaratuek, eta arrazoi ezberdinengatik 2018an parte hartu ez zutenek ere ateak zabalik dituztela adierazi dute.
Antolatzaileek azaldu dute izena emateko hiru bide egongo direla: euskaraldia.eus webgunea, batetik; herriz-herri antolatuta dauden batzordeen bidez, bestetik, eta datorren astetik aurrera eskuragarri egongo den telefono aplikazioa, azkenik.
Pandemiaren eragina
Ariketa soziala antolatzen ari direnek azaldu dutenez, COVID-19ak "euskaran ere eragina" izan du. Horregatik, Euskaraldia, duela bi urte modura, "euskararen erabilerari bultzada emateko ariketa praktiko eta motibagarria" izatea dute helburu antolatzaileek.
Euren hitzetan, azken hilabeteetako lanak pandemiak baldintzatuta egin dira herriz-herri antolatuta dauden batzordeetan, eta horrek ere eragina izango du. Hala ere, lehen edizioan Euskaraldira batu zen herri kopurua gainditu dela nabarmendu dute antolatzaileek. Aurtengo edizioan, 412 herrik eman dute izena, eta, aurrekoan, 405ek.
Horrez gain, jadanik 4.300 baino gehiago dira "ariguneak" sortzeko izena eman duten entitateetako zentroak, eta guztira 13.000 "arigune"tik gora egongo dira. Era guztietako entitateek "ariguneak" sortu eta Euskaraldian inskribatzeko epea datorren irailaren 27an itxiko da, eta urrian zehar jakin ahal izango dira behin-betiko datuak.
"Euskararen aldeko jauzia egiteko garaia da"
Gasteizko gaur goizeko ekitaldiak eragileak eta hainbat erakundetako ordezkariak bildu ditu. Han izan dira, besteak beste, Arrate Illaro Euskaraldiko koordinatzailea, Kike Amonarriz Euskaltzaleen Topaguneko presidentea, Bingen Zupiria Eusko Jaurlaritzako bozeramaile eta Kultura eta Hizkuntza Politikarako sailburua, Ana Ollo Nafarroako Gobernuko Herritarrekiko Harremanetarako kontseilaria, Gorka Urtaran Gasteizko alkate eta EUDELeko presidentea, Ramiro Gonzalez Arabako ahaldun nagusia eta Paul Bilbao Euskararen Gizarte Erakundeen Kontseiluko idazkari nagusia. Koordinazioan eta antolaketan parte hartzen badute ere, Euskararen Erakunde Publikoa, Euskal Hirigune Elkargoa eta Euskal Konfederazioa ezin izan dira ekitaldian izan.
Euskaraldia bultzatu duten erakundeetako ordezkariak, gaur, Gasteizen.
Arrate Illaro Euskaraldiko koordinatzaileak parte hartzeko deia luzatu die herritarrei: "Lehen edizioan parte hartu zuten kideak berriz gurekin aritzea nahi dugu, baina baita kide berriak ere: bakoitzak nahi eta ahal duen jokabidea hartuta egin daiteke ariketa".
Kike Amonarriz Euskaltzaleen Topaguneko presidentearen hitzetan, "euskaren aldeko jauzia egiteko garaia da: herritarrek, erakundeek eta aisialdian eta arlo sozioekonomikoan ari diren eragileek... denok dugu jauzi hori emateko zeregina eta ardura. Hauxe da momentua. Eta guk ez badugu egiten, ez du beste inork egingo".
COVID-19 garaian Euskaraldiak piztuko duen "ilusioaz" mintzatu da Bingen Zupiria Jaurlaritzako Kultura eta Hizkuntza Politikarako sailburua: "Azken hilabeteotan pandemiak gogor jo gaitu. Samina eragin du familia askotan, eta denok utzi gaitu pattal samar. Eta une honetan ilusioa behar dugu. Heldulekuak behar ditugu. Estimulu berriak behar ditugu. Eta uste dut Euskaraldiak hori ekar diezagukela".
Ana Ollo Nafarroako Gobernuko Herritarren Harremanetarako kontseilariak, bestalde, Euskaraldiaren aniztasuna goraipatu du. Olloren esanetan, "anitzak gara, eta, hala ere, badugu zerbait komunean: euskaraz gehiago egiteko urratsak emateko prest gaude".
Ramiro Gonzalez eta Gorka Urtaranek, Arabako ahaldun nagusiak eta Gasteizko alkateak, hurrenez hurren, ariketak euren lurraldean edo hirian duen garrantzia azpimarratu dute, eta euskara ulertzeko gai diren arabar eta gasteiztarrei parte hartzeko deia egin diete.
Albiste gehiago kultura
EAEko kultur sarea: bizia, baina asimetrikoa
2024an, ia 20.000 ekitaldi inguru erregistratu ziren hiru lurraldeetan, Kulturklik atariaren arabera. Beste era batera esanda: egunean, batez beste, 55 kultur saio izan ziren EAEko udalerrietan.
Kultur programazioa urte osoan zehar ereiten da EAEn, baina udazken-negua da sasoirik emankorrena
Orokorrean orekari eusten zaion arren, eskualdeen arteko aldeak egon badaude. Eremu batzuetan programazioa batik bat uda sasoira bideratzen dute, eta beste batzuetan, aldiz, ekitaldiak hilez hil sakabanatzen dituzte.
EAEko kultur ekitaldien ia erdiak euskarazkoak edo elebidunak dira
2024an programatutako kultur ekitaldien % 32,8 euskara hutsean izan ziren, eta % 13,1 elebidunak, gaztelaniarekin edo beste hizkuntza batekin batera.
Euskal Museoak 2026ko bigarren hiruhilekoan irekiko ditu ateak berriro
"Enbor arina", euskal kulturaren ikurra, Miserikordia eraikinean jarri dute Bilboko museoaren berrikuntzaren parte gisa. 2026an ateak berriro irekitzea espero dute.
Itziar Ituño protagonista duen ''Argi gorriak'' telesaila grabatzen ari dira egunotan
Alberto Gastesik zuzenduta, umorea, intriga eta drama familiarra uztartzen ditu EITBren parte-hartzea duen telesailak.
"Eguerdi on", Euskaltzaindiak ez du "gibel egin" eta hainbat hitz hiztegiratu ditu
Azken sei hilabeteetan, Euskaltzaindiak 774 forma berri jaso ditu bere hiztegian, "eguerdi on" eta "gibel egin" tartean, 1.635 forma zuzendu edo osatu ditu eta hiru sarrera kendu ditu. Guztira, 52.091 forma jasotzen ditu orain "Euskaltzaindiaren Hiztegia"k.
Fermin Leizaola etnografoa zendu da
81 urte zituen Euskal Herriko artzaintzaren kultura ikertu eta dokumentatu zituen gizonak. Aranzadiko Etnografia saileko zuzendari izan zen, 45 urtez, eta Eusko Ikaskuntzaren Manuel Lekuona saria jaso zuen 2018an.
Gerediaga Elkarteak 60. urteurrena ospatuko du
Ekitaldia egin du larunbat honetan Abadiñoko Gerediaga auzoaren zelaietan, 1965an elkartea abiatu zuten leku berean, alegia. Gainera, Gotzon Gomez elkartearen presidente berriak Nerea Mujikaren lekukoa hartu du, 22 urteren ondotik.
Fermin Muguruza: ''Etortzen den jendeak zerbait historikoa bizi izan duela jakitea nahi dugu''
Ia dena prest dago Donostiako Anoeta estadioan larunbat honetan 30.000 lagun inguruk Fermin Muguruzaren kontzertuaz gozatzeko. Irungo musikariak zalantzan daudenak animatu nahi izan ditu oraindik eskuragarri dauden sarrera apurrak eros ditzaten.
J.Martina, Dupla, Janus Lester eta Leire Martínez Saguesen, Donostiako Aste Nagusian
Abuztuaren 9tik 16ra egingo da aurtengo Donostiako Aste Nagusia. Gainera, Mikel Anterok egindako kartela ere aurkeztu dute dagoeneko.