Eduardo Galeano uruguaitar idazlea hil da
Eduardo Galeano uruguaitar idazle eta kazetaria ("Ispiluak", "Las venas abiertas de América Latina"...) Montevideon hil da, 74 urte zituela, Siglo XXI argitaletxeko arduradunek baieztatu dutenez.
Galeanok oso prosa berezkoa erabili zuen, eta ohiko generoen arteko mugak lausotu zituen, prosazko testu liriko literarioetan historia, etnografia, politika eta kazetaritza nahasiz.
“Las venas abiertas de América Latina” lanaren egilea “gaixorik eta ospitaleratuta” zegoen, duela zenbait egunetik. 74 urte zeuzkan, Uruguaiko Kultura Ministerioak argitu zuenez.
Familiako ordezkariek adierazi dutenez, Galeano Montevidoko ospitale batera eraman zuten, azken egunotan osasunak okerrera egin baitzuen. 2007an, ebakuntza bat egin zioten, biriketako minbizia baitzuen.
Testu argitaragabe bat bukatuta zeukan, eta hil eta gero argitaratzea eskatu zuen. Siglo XXI argitaletxeak kaleratuko du, maiatzean seguru asko.
"Istorio-ehiztaria"
14 urterekin hasi zen kazetaritza Galeano, karikatura politikoak eginez. “Marcha” astekariaren erredakzioburua (1961-1964), “Epoca” egunkariaren zuzendaria (1964-1966) eta Uruguaiko Unibertsitatearen argitaraldien zuzendaria izan zen.
1966an Buenos Airesen erbesteratu zen, eta 1976an Bartzelonara aldatu zen. 1985ean itzuli zen Bartzelonara, demokrazia berrezarritakoan.
Iritziak sutsuki defendatzen zituen, eta idazteko jardunbidean ez zuen mugarik hartzen Galeanok. Kazetari eta idazleak ahotsik ez zeukatenen mezuen bozgorailu jardun zuen: gobernu militarren biktimak, txiroak, natura... Hitz soilak eta ironia apur bat ziren bere sekretua.
"Dena hor dago. Eskuak eta begiak ondo garbiturik irteten naiz kalera egunero, ahots sekretuak entzun kolore ezkutuak deskubritzeko. Istorio-ehiztaria naiz, ahots-entzule bat", esan zuen 2004an.
Albiste gehiago literatura
Lourdes Oñederra: “Isiltasuna zentsura edo auto-zentsura bada, bakerik gabe bizitzera kondenatzen gaitu”
Donostiar idazleak “Azken batean” liburua argitaratu du, bere hirugarren eleberria. Ama-alaba heldu batzuen bizitzan sakonduz, absentzia, isiltasuna eta indarkeria kartografiatu ditu Oñederrak.
Karmele Mitxelenak, Laura Chivitek eta "Gerra Gazan" liburuak Zilarrezko Euskadi sariak jaso dituzte
GIpuzkoako liburu-denden elkarteak Zilarrezko Euskadi sariak banatu ditu goizean; Karmele Mitxelenak (Zoriona, edo antzeko zerbait), Laura Chivitek (El ataque de las cabras) eta Joe Saccoren Gerra Gazan (Astiberri argitaletxea) lanek jaso dituzte literatura lanei bigarren aukera bat eman nahi dien golardoa.
Espainiako Kultura Ministerioak Xabier Olarra eta Marian Ochoa de Eribe itzultzaileak saritu ditu
Olarra tolosarrak Itzultzailearen Obraren Espainiako Saria jaso du, eta Maria Angeles Ochoa de Eribe bilbotarrak Itzulpen Onenarena, “Theodoros” Mircea Cărtărescuren eleberria gaztelaniara eramateko orduan egindako lanagatik. Sari bakoitzak 30.000 euroko diru saria dakar.
Garazi Albizuak, Koldo Bigurik, Markos Zapiainek eta Itxaso del Castillok ere irabazi dituzte Euskadi sariak
Gaztelaniazko Literatura, Euskarazko Literatura Itzulpena, Saiakera Euskaraz eta Saiakera Gaztelaniaz modalitateetako irabazleak dira, “Termita”, “Arturoren uhartea. Ume baten oroitzak”, “Txillardegi hizkuntzalari” eta “Mujeres furiosas. El monstruo femenino en el audiovisual de terror” lanekin. Joan den astean, Unai Elorriaga, Karmele Mitxelena eta Maite Rosende idazleek ere jasoko dutela iragarri zuten.
‘Linguae Vasconum Primitiae’, urriaren 11tik aurrera ikusgai Baionako Euskal Museoan
Linguae Vasconum Primitiae liburuaren ale bakarra Baionako Euskal Museoan ikusi ahal izango da larunbat honetatik urtarrilaren 11ra. 1545ean Bordelen argitaratutako lan hau "mugarria" da euskal literaturan, eta autoreak berak (Bernart Etxepare) eman dio izena Institutuari. Linguae Vasconum Primitiae lanak 28 orrialde ditu, eta, itxura xumea izan arren, garrantzi berezia du euskal ondarearen historian.
Eider Rodriguez: "Normaltasun nahiaren azpian ezkutatzen den ezinegona agerrarazten saiatu naiz"
Eider Rodriguez idazleak "Dena zulo bera zen" (Susa, 2025) liburua argitaratu du. Lanak sei kontakizun biltzen ditu.
Euskaltzaindiak Gabriel Arestiren idatzi eta objektuak bildu ditu Bilbon
Idazlearen heriotzaren 50. urteurrenean, Arestik literatura aldizkarietan egin zituen lehen argitalpenak eta objektu ikonikoak jarri dituzte erakusgai Bizkaiko Foru Liburutegian, haren betaurreko ikonikoak esate baterako.
Tere Irastortzaren poemen katalanerako itzulpenarentzat, Etxepare-Laboral Kutxa Itzulpen saria
‘Glosak·Glossar el món’ Manel Rodríguez-Castellok eraman du katalanera, eta Contrabando valentziar argitaletxeak kaleratu du. 4.000 euro jasoko dituzte.
Literatura Nobel saria, László Krasznahorkairentzat
Suediako Akademiak hungariar idazlearen obra goraipatu du, "lan sinesgarri eta irudikorra" baita, "terrore apokalptikoaren erdian artearen boterea berresten duena".
Karmele Mitxelenak eta Laura Chivitek irabazi dute Gipuzkoako Liburu denden Zilarrezko Euskadi saria
Gipuzkoako liburu-saltzaileen ustez, “El ataque de las cabras” (Chivite) eta “Zoriona, edo antzeko zerbait” (Mitxelena) lanek irakurleen bigarren aukera bat merezi dute. Komikien atalean, “Gerra Gazan” albuma (Joe Sacco) aukeratu dute.