Xabier Mendiguren Bereziartu idazlea eta itzultzailea hil da, 78 urte zituela
Xabier Mendiguren Bereziartu idazlea eta itzultzailea hil da gaur, 78 urte zituela. Ezkion 1945. urtean jaiotakoa, euskararen sustapenean aritu da ia bizitza osoan lanean, arlo ezberdinetan. Besteak beste, Euskalgintzaren Kontseiluko idazkari nagusi izan zen 12 urtez, eta Euskaltzaindiak euskaltzain urgazle izendatu zuen 1975ean eta ohorezko euskaltzain 2021ean.
Ikastolak sortu ziren urteetan, hainbat proiektu didaktiko eta pedagogikotan hartu zuen parte, eta irakaskuntzarako eduki ugari sortu zuen. Iker taldearen sortzaile izan zen, eta Saioka euskarazko ikasliburuen egileetako bat.
Filosofia eta Letratan lizentziaduna, Martuteneko Itzultzaile Eskolaren sorkuntzan ere parte hartu zuen, eta Pentsamenduaren Klasikoak bildumaren zuzendari teknikoa izan zen. Halaber, Elhuyar Hiztegiaren 2013ko bertsioa sortu zuen taldeko zuzendaria izan zen, Miren Azkarate eta Xabier Kintanarekin batera.
EITBrentzat itzulpen-lanak egin zituen, eta literatura ere itzuli zuen, besteak beste Goethe, Txekhov, Tolstoi, Zweig, Günter Grass, Hermann Hesse, Thomas Mann, Charles Dickens eta Cesare Pavese idazle erraldoien lanak. Literaturatik kanpo, halaber, Nietzsche, Karl Marx eta Schopenhauer filosofoen idatziak ekarr zituen euskarara.
Gainera, Bi istorio narrazioa argitaratu zuen 1997an, baita Iparragirreren biografia bat eta zenbait saiakera ere: Europako ezker berria, Itzulpengintza: historia eta teoria, Euskal itzulpengintzaren historia laburra...
Iñaki Mendiguren anaiak Xabier gizon "diplomatiko eta baketsua" zela adierazi du Euskadi Irratian, eta ostegun arratsaldean san Inazio elizan meza izango dela azaldu du. Xabier Mendiguren Bereziartu zenaren errautsak Ezkion eta Donostian zabalduko dituzte, "bizitza hasi eta bukatu zuen tokietan".
Idurre Eskisabel Euskalgintzaren Kontseiluko idazkari nagusiak Mendigurenek euskararen alde egindako lana goratu du. "Euskaraz bizitzeko ahaleginean bizitza oso bat euskararentzat. Mila esker Xabier, Kontseiluari ez ezik euskara jendeoi eman diguzun guztiagatik", idatzi du X sare sozialean.
Albiste gehiago literatura
Patxi Zubizarretak lortu du Xabier Lete beka
Euskarazko literatura sorkuntzarako 70.000 euroko dirulaguntza “Txoriei begiratzen zien gizonari begiratzen zion emakumea” proiektua gauzatzeko izango da.
EHUk Gabriel Arestiren pentsamenduaren gaurkotasuna aldarrikatu du
EHUko 35 ikasle-irakaslek gaur egundik begiratu diote duela mende erdi zendutako bilbotar idazlearen obrari eta pentsamenduari, "Gabriel Arestik ereindakoak 1975-2025" liburuan.
"Esteban Urkiaga, Lauaxeta. Poesia, artea, ideologia" liburua argitaratu du Jon Kortazarrek
Bizkaitar irakasle eta ikertzaileak bi atal nabarmendu ditu Pamiela etxeak argitaratu duen lanean. Lehenengoan, Lauaxetaren poesia artearekin eta ideologiarekin lotzen du, eta bigarrenean gizarteak Lauaxetaren bizitzaz eta lanaz egin duen harrera aztertu du. Bizkaitar idazlea fusilatu zuten eguneko 88. urtemugan aurkeztu dute lana. (Musika, "Azken oyua" Antton Valverdek musikatuta)
400 lagunek Bizenta Mogelen "Ipui onak" irakurriko dute ostegunean, Arriagan
Emakume batek argitaratu zuen euskarazko lehen liburua aukeratu dute Bilbo Zaharra euskaltegikoek Klasikoen Irakurketa Etenik Gabearen XVIII. ediziorako. Nerea Ibarzabal markinar idazle eta bertsolariak abiatuko du saioa, 08:00etan.
Jabier Kalzakortak Bilboko Liburu Azokako Urrezko Luma jaso du
Markinar irakasle, ikertzaile, euskaltzain eta idazleak jaso du Bilboko literatura hitzorduaren garaikurra. Herri literaturan aditu handia da Kalzakorta.
Jabier Kalzakorta: ''Neska harrigarri argia zen Bizenta Mogel''
Markinar euskaltzain, irakasle eta ikertzaileak Bizenta Mogelen argitasuna azpimarratu du.
Bizenta Mogel, "zigor zaurigarriaren beldur" izan ez zen idazlea
Ekainaren 5ean, "Ipuin onak" Bizenta Mogelen liburua irakurriko dute Arriaga antzokian, Klasikoen XVIII. Irakurketa Jarraituan. Euskaraz idatzi zuen lehen emakumetzat hartu izan da Bizenta, Joan Antonio Mogel "Peru Abarka"ren egilearen iloba.
Miren Agur Meabe, Dolores Redondo eta Mircea Cartarescu, Bilboko Liburu Azokako zilarrezko lumen irabazle
Maiatzaren 30etik ekainaren 8ra egingo da Areatzan 55. Bilboko Liburu Azoka. Hurrengo egunetan sari gehiago banatuko dira, besteak beste, Urrezko Luma eta Kutxabank Atea sariak.
Ngugi Wa Thiong'o kenyar idazlea zendu da
Thiong'ok kikuyu hizkuntzan idazten zuen eta Nobel sarirako hautagai izan zen sarritan; 87 urteko idazlearen hainbat lan daude euskaratuta, "Gerra garaiko ametsak" lan autobiografikoa, berbarako.
Esteban Urkiaga 'Lauaxeta' omendu dute haren jaiotzaren 120. urteurrenean
Bizkaiko Foru Aldundiak ekitaldi bat egin du gaur Laukizen, "Bide barrijak" eta "Arrats beran" sortu zituen poetaren jaiotzaren urteurrena ospatzeko.