Donostiako Zinemaldia, zinemaren ahalmenaren erakusleiho
Inguruabarrak nekez egin diezaioke itzalik muinari, eta, gaur hasiko den Donostiako Zinemaldiari gagozkionez, zinema berriz ere gailenduko zaie artearen boterea higatzeko mehatxua egin dioten zinemaz kanpoko elementuei.
Koronabirusaren, krisi ekonomikoaren eta beste hamaika gertakari ilunen gainetik egin du dir-dir zinemak Donostiako topagunean azken urteetan, eta aurten ere pantailetako argitasuna ez da apalduko bederatzi egunean, 684 emanalditan, Hollywoodeko aktoreen grebak 120 metroko alfonbra gorriaren gaineko izarren dirdira erdiz erdi motelduko duen arren.
Greba horren ondorioz, esaterako, Javier Bardem espainiar aktoreak ezingo du aurtengo hiru Donostia sarietako bat hartu, eta datorren urteko irekiera galan jasoko du golardoa, Jose Luis Rebordinos Zinemaldiaren zuzendariak esan duenez. Grebak AEBko izar ospetsuen hara-hona apaldu du, Rebordinosek onartu duenez (hiru aktore oso ospetsuk, tartean Donostia saria jaso behar zuen batek, bertan behera utzi behar izan dute Donostiako bisita), baina ez du pelikulen programazioa baldintzatu.
Hayao Miyazaki animaziozko zinemaren maisu beteranoak, beste saridunetako batek, ere ezingo du berari dagokion saria bertatik bertara jaso, mugikortasun arazoak tarteko, eta Tokion dagoela emango diote, inaugurazio galaren barruan, ostiralean, 20:30etik aurrera, eitb.eus eta ETBko kamerak horren lekuko direla.
Hirugarren Donostia saria, euskal zinemagile batek jasoko duen lehenengoa, Victor Erice zuzendariak hartuko du irailaren 29an, ostiralarekin, eta Cerrar los ojos filma aurkeztuko du, gainera, 30 urteren buruan zuzendu duen lehen film luzea.
Sail Ofiziala
Hamasei film lehiatuko dira Urrezko Maskorraren eta gainerako sari nagusien bila, Claire Denis zinemagilea buru izango den epaimahai ofiziala limurtu nahian, tartean bi euskal film: El sueño de la sultana Isabel Herguera zinemagileak ondutako animaziozko lana eta O corno Jaione Camborda Galizian bizi den donostiar zinemagilearen proposamena.
Euskal zinema
Nolanahi den, sail nagusian ez ezik, Zinemaldiko beste atal batzuetan ere izango dira euskal filmak. Zabaltegi-Tabakalera begirada eta molde berriak bilatzen dituen sailean, esaterako, bi euskal film lehiatuko dira: Contadores Irati Gorostidiren film laburra eta Mamántula Ion de Sosa donostiarraren film ertaina.
Horiez gain, ikusgai egongo dira, besteak beste, Bizkarsoro eta Mirande Josu Martinezen filmak, Bidasoa 2018-2023 Fermin Muguruzaren dokumentala, Misión a Marte, Irati eta 20.000 especies de abejas sarituak eta Arnasa betean (Bertha Gaztelumendi eta Rosa Zufia), euskal emakume zinemagileen lekukotasunak batzen dituen dokumentala.
Fermin Muguruzak "Bidasoa 2018-2023" dokumentala aurkeztuko du
Hain zuzen ere, Euskal Zinemaren Gala ixteko proiektatuko dute dokumental hori, irailaren 26an, eta lehenago Paco Sagarzazu aktoreak Zinemira saria jasoko du bere ibilbide osoaren omenez. Gainera, Estibaliz Urresolak EITB Saria: Egile Berriak saria jasoko du EITBren eskutik, 20.000 especies de abejas bere lehen filmak izan duen oihartzunaren omenez.
EITBk ere urteroko bere gala egingo du Zinemaldian, hilaren 27an, eta Itxaso telesail berria erakutsiko du bertan lehenengoz.
Aurten, bestalde, Sail Ofizialeko filmak euskarazko azpidatziekin ikusi ahal izango dira jaialdiaren historian lehenengoz.
Izarrak
AEBko lanuzteak lanuzte, Zinemaldiak hainbat aktore eta zinemagile ospetsuren bisita utziko digu, hala nola Jessica Chastain, Claire Denis bera, Juliette Binoche, Mads Mikkelsen, Isabel Coixet, Michel Franco, Jonathan Glazer, Todd Haynes, Ladj Ly, Ana Torrent, Santiago Mitre, Emma Suarez, Sergi Lopez…
Albiste gehiago zinema
Eresoinka Abesbatzak "Karmele" pelikularen alfonbra gorria girotu du
EITBren partaidetza duen "Karmele"-k giro paregabea izan du Victoria Eugenia antzokiko alfonbra gorrian. Sail Ofizialean, lehiaz kanpo, aurkeztu da lana, eta Asier Altuna eta lantalde zabala bertan izan dira.
Mikel Zumetaren arabera, Sail Ofizialaren kalitate orokorra maila altura iritsi da
ORAINeko kritikariaren arabera, "Los domingos" (Alauda Ruiz de Azua) pelikulak sariak irabazteko aukera sendoak ditu. Oso pozgarria beraz, euskal zinemaren maila Zinemaldiko lehian. Agnieszka Holland zuzendariaren "Franz" filmak ez du asetu, Kafkarengandik urrun geratu delako; ezta, guztiz, Yutaro Seki eta Kentaro Hirase japoniarren "SAI" ere.
Zinemako profesionalek bat egin dute Gazako genozidioaren aurkako manifestazioarekin, Donostian
350etik gora aktorek (Itziar Atienza, kasu), zuzendarik, ekoizlek eta zinemagintzako hainbat langilek dei egin dute Israel Gazan egiten ari den genozidioaren kontrako manifestaziora joateko. Donostian egingo da, asteazkenean, eta 18:30ean abiatuko da, Victoria Eugenia antzokian, The Voice of Hind Rajab filmaren proiekzioa baliatuta. Israelek Gazan eraildako 6 urteko neskaren istorioa kontatzen du pelikulak.
Asier Altuna: "'Karmele'rekin barruko istorio bat kontatu behar nuen"
EITBren partaidetzarekin, Asier Altuna zuzendariak Karmele Urrestiren bizitza ekarri du Zinemaldiko Sail Ofizialera, Kirmen Uriberen eleberrian oinarrituta. Jone Laspiur eta Eneko Sagardoy ditu antzezle lanean. Horiekin guztiekin hitz egin dugu.
"'Los domingos'ek tolerantziaren hauskortasunaz hitz egiten du"
Alauda Ruiz de Azua eta Patricia López Arnaiz "Los domingos" EITBren parte-hartzea duen filmaren zuzendari eta aktorearekin hitz egin dugu, gaur Zinemaldiko Sail Ofizialean aurkeztu dutela eta. Ainara 17 urteko neskatoak klausurako mojen ordena batean sartzeko dituen dudei buruzkoa da filma.
Euskal zinemak gala handia ospatuko du, inoiz baino euskal ekoizpen gehien jaso dituen Zinemaldian
Sara Cozar eta Joseba Apaolaza aktoreek aurkeztuko dute Victoria Eugenia antzokian egingo den gala. Asier Altunak eta Telmo Esnalek Zinemira saria jasoko dute, eta Sara Fantovak EITBren Egile Berriak saria.
EITBk "Euskal Herria Hegan" dokumental saioa aurkeztu du Zinemaldian
EITBren Gala Donostiako Belodromoan egin da lehen aldiz, eta "Euskal Herrian Hegan" dokumental saioa aurrestreinatu da. "Gipuzkoa Hegan" lehen atalean, Gipuzkoako kostaldeko paisaiarik ikusgarrienak izan dira ikusgai pantaila luze-zabalean, Fernando Velazquezek konposatutako doinuek lagunduta.
“Los domingos”: jainkoaz, baina, batez ere, gizakiaz
Alauda Ruiz de Azuak idatzi eta zuzendu duen bigarren film luzea aurkeztu du Zinemaldiko Sail Ofizialean. “Los domingos” gure garaien erradiografia oso askoa da, 17 urteko neskato batek moja bizitzarekin duen liluraren gainean eraikia.
"Maite dut nire herrialdea, baina ez dut ezagutzen"
Angelina Jolie aktoreak Donostiako Zinemaldiaren 73. edizioan parte hartu du, eta bertan Couture filma aurkeztu du.
"Karmele": Pantailan munduak sortzen
Zaloa Ziluaga zuzendari artistikoa eta Imanol Etxeberria setaren arduraduna Karmele filmean (Asier Altuna, 2025) 1936ko gerra eta gerraondoa irudikatzeko lanaren arduradunak izan dira. Filmean urrestitarren etxea denaren atarian, beraiekin hitz egin dugu, Euskal Herrian kostaldeko herri bat, Pariseko kaleak eta Venezuela irudikatzeko erronkaz eta beraien lanaz.