Frankismo garaian desagertutakoak omentzeko kolunbarioa eraikiko dute
Espainiako Gerra Zibilean eta Frankismo garaian identifikatu ezin izan ziren desagertutakoen hezurrekin kolunbarioa eraikiko du Eusko Jaurlaritzak Elgoibarren (Gipuzkoa), izenik gabeko biktima horiek gogoan hartzeko eta omentzeko asmoarekin.
Elgoibar ez dute halabeharrez aukeratu; izan ere, Gipuzkoako herriak “toki garrantzitsua du Gerra Zibilaren historian”. Elgoibarren izan zen borrokarekin tropa frankistak geldiarazi zituzten eta aurreneko Eusko Jaurlaritza osatzeko denbora eman zuen horrek. Jose Antonio Agirre lehendakaria izan zuen lehen Exekutiboak. “Bataila hura gertatu izan ez balitz, Eusko Jaurlaritzarik ez litzateke izango”, ziurtatu du Urkulluk.
Frankismo garaian gertatutakoak argitu eta erreparatzeko, Memoria Historikoaren 2015-16 Programaren 12 proiektuak aurkeztu ditu Iñigo Urkulu lehendakariak. Hain justu, Eusko Jaurlaritzak aurreikusitako proiektuetako bat da kolunbarioa.
Horrez gain, frankismoaren biktimak aitortzeko ziurtagiri ofiziala sortuko du Jaurlaritzak, eta biktimari berari edo haren senideei helaraziko die. Desagertutakoak identifikatzeko eta bilatzeko plana ere ideiatu nahi du Iñigo Urkullu buru duen gobernuak.
Bestalde, Gerra Zibilean eta Frankismo garaian "memoria historikoaren alorrean garrantzitsuak izan ziren lekuak" atzeman nahi ditu Jaurlaritzak, "Euskadiko ondare historiko material" bihurtzeko asmoarekin.
Ekitaldi bat, urtero
Egitasmoak 500.000 euroko aurrekontu bat izango du. Frankismoren biktimak gogorarazteko ekitaldi instituzional bat urtero antolatzea planteatzen du planak. Era berean, urtero omenaldi eta oroimenerako egutegi bat osatzea proposatzen du.
Bestalde, ikur frankistak kentzen jarraitzeko konpromisoa hartu du Exekutiboak planean. Testuingurutik aldatzeko tokitik aldatzea, Bilboko alkate frankisten irudiekin egin bezala, edo kentzea planteatzen du egitasmoak.
Gerra Zibileko eta frankismoko krimenak jazartzeko demanda judizialei babesa emateko konpromisoa barneratzen du planak. Zentzu horretan, Argentinan aurkeztutako kereilari babesa eman dio lehendakariak. Erregimeneko 20 bat kargudun ohi inputatu zituzten iragan astean.
Gobernuaren helegitea
Poliziak egindako abusuen biktimak laguntzeko dekretua hizpide izan du Urkulluk. Carlos Urquijo Espainiako Gobernuaren ordezkariak helegitea aurkeztea “oso larritzat” jo du lehendakariak.
Urkulluk azaldu duenez, Mariano Rajoy Gobernuko presidenteari helegitea atzera botatzeko eskatu dio pertsonalki, baina momentuz ez du erantzunik jaso.
Zure interesekoa izan daiteke
Erorien Monumentua eraisteko eskatu dute berriz ere Iruñean
Elkarte memorialistak kalera atera dira berriro larunbat honetan, Erorien Monumentua eraistea eskatzeko, eta PSNk, EH Bilduk eta Geroa Baik adostutako proiektua atzera botatzea eskatzeko.
Ertzaintzaren pilotakada bat jaso ostean hil zen Rosa Zarraren omenezko plaka jarri du Donostiako Udalak
Orain arte, 37 plaka jarri ditu Udalak, "terrorismoaren eta motibazio politikoko indarkeriaren biktima izan zirenei espazio publikoan ikusgarritasuna emateko".
Aurrekontuak adosteko proposamen "errealistak eta bideragarriak" eskatu dituzte EAJk eta PSE-EEk, "eredu aldaketarik gabe"
Datorren astean hasiko dira hurrengo urterako Euskadiko aurrekontuak negoziatzen. EH Bilduk eta Sumarrek "koherentzia" eskatu diete Eusko Jaurlaritzako bazkideei, "ezin delako guztiekin aldi berean negoziatu", eta PPk "hobekuntzak" proposatu ditu, batez ere, Osasunean eta Segurtasunean.
Istiluak Lasarte-Orian Voxen presentziaren aurkako protesta batean
Ertzaintzak segurtasun hesia jarri du Voxen mahaiaren inguruan, eta bertan bildutako antifaxisten aurka oldartu da. Lasarte-Oriako PSE-EE, EH Bildu, EAJ eta Elkarrekin Podemos alderdiek ere gaitzetsi dute Vox bertaratu izana.
Espainiako Gobernuak 2027ra arte lanean jarraituko duela ziurtatu du Sanchezek
Brasilen Nazio Batuen Erakundeak klimaren inguruan deitutako COP30 goi-bilera hasi aurretik agintariek izandako bileran parte hartu ostean emandako prentsaurrekoan, Pedro Sanchezek esan du Junts "oso serio" hartzen dutela, baina legegintzaldia amaitzearen aldeko apustua egin du, "ahaleginak merezi duelako"; izan ere, "Espainia azken 45 urteetako unerik onenetako bat igarotzen ari da". Sanchezen arabera, Gobernuak 2026rako aurrekontu-proiektua aurkeztuko du, baina, kontu berriak onartu zein onartu ez, "Espainiak aurrera egiten jarraituko du, eta Gobernuak bere bide-orriarekin jarraituko du 2027an legegintzaldi hau amaitu arte".
Jaurlaritzaren arabera, EAEko erakunde publikoen % 35ek ez dute euskarazko akreditazio-maila "benetan" betetzen
Eusko Jaurlaritzako lehen lehendakariorde eta Kultura eta Hizkuntza Politikako sailburu Ibone Bengoetxeak jakinarazi duenez, EAEko erakundeen % 35ean "ez da benetan egiaztatu" euskarazko hizkuntza-egiaztapenaren indizea. PPk "gaztelania hiztunen diskriminazioa" salatu arren, popularrak "ez daude batere kezkatuta" % 35 horrekin, eta horrek argi islatzen du PP nolakoa den, Bengoetxearen iritzian.
Euskadik eta Kanariek aldi baterako lan baimenak eskatu dituzte migratzaileentzat
Bakarrik dauden migratzaile adingabeen egoerak "nahiko trabatuta" jarraitzen duela adierazi du Kanarietako Gobernuko presidenteak, eta lurraldeen arteko lankidetza defendatu du.
Ertzaintza tiro errazeko poliziatzat azaltzea egotzi dio Estebanek Otegiri, eta segurtasun forora joateko eskatu dio
EBBko presidenteak deitoratu egin du EH Bilduko buruak euskal polizia autonomikoarekiko "gorrotoa" eragitea "arrazoi politikoengatik", eta segurtasun ereduari buruz eztabaidatzeko eskatu dio lehendakariak bultzatutako foroan.
Lehendakariak esan du ezker abertzalea sistemara hurbildu dela baina euskal gizartearekin oraindik zor etiko izugarria duela
Amaia Martinez VOXeko legebiltzarkideak "ezker erradikalak euskal politika munduan gero eta protagonismo gehiago" izatearen gainean galdetu dio lehendakariari. Pradalesek esan dio ezker abertzalea erakunde sistemara etorri dela azkenean, nahiz eta oraindik euskal gizartearekin zor etiko izugarria duen, eta PSE-EErekin duen koalizio gobernua defendatu du.
Sabino Arana Fundazioak omenaldia egin die nazismoak deportatutako EAJko militanteei
Bilboko egoitzan egin duten ekitaldian, plaka bat jarri dute nazien esku egondako, gutxienez, 13 kide jeltzaleen omenez.