Erregeak konstituzio ordena bermatzea agindu du, elkarrizketa aipatu gabe
Kataluniako egoera “larriaren” aurrean, “Estatuko botere legitimoek konstituzio ordena, zuzenbide Estatua eta Kataluniako autogobernua” bermatu behar dutela ohartarazi du Espainiako erregeak.
Kataluniako “agintariak” Konstituzioa eta Estatutua betetzen ari ez direla ziurtatu du gaur Felipe VI.a Espainiako erregeak. Estatuburuaren hitzetan, Generalitatearen jarrera “arduragabea” eta “desleialtasun onartezina” da.
Zarzuela jauregian grabatutako mezuan, Kataluniako goi-kargudunen jarrera gaitzetsi du erregeak, erreferenduma egin eta bi egun geroago.
“Buruzagi horiek, argi eta garbi, demokraziatik eta zuzenbidetik at kokatu dira”, azpimarratu du agintariak.
Guardia Zibilaren eta Poliziaren kargetan zauritu zituzten pertsonak ez ditu aipatu, eta ez du Espainiako Gobernuaren eta Generalitatearen arteko elkarrizketarik eskatu.
Aitzitik, erregeak esan du Kataluniako agintariek “Zuzenbide Estatuaren printzipio demokratikoak urratu” dituela eta Kataluniako gizartearen “bizikidetza hondatu” duela. “Gaur Kataluniako gizartea zatituta dago eta herritarrak aurrez aurre jarri dituzte”, erantsi du.
“Espainiarrak batzen gaituen elkartasun sentimendua gutxietsi dute agintari horiek eta beren jokabide arduragabearen ondorioz Kataluniaren eta Espainiaren egonkortasun ekonomikoa ere arriskuan jar dezakete”, ohartarazi du.
“Kataluniako erakunde historikoez jabetzeko ahalegin onartezina egin dute, zuzenbideaz eta demokraziaz kanpo”, erantsi du.
Amaitzeko, katalanei eta espainiarrei mezu bana igorri nahi izan die erregeak.
“Espainiak hamarkadak daramatza Estatu demokratiko bat izaten bide konstituzionalak eskaintzen ditu pertsona guztiek beren ideiak legea errespetatuta defenda ditzaten”, esan die Kataluniako herritarrei.
Espainiarrei, berriz, lasaitasunerako mezua igorri die. “Une zailak dira, baina gaindituko ditugu. Oso una konplexuak izaten ari dira, baina aurrera egingo dugu, gure herrialdearengan sinesten dugulako eta garenaz harro gaudelako”, azpimarratu.
Erreakzio politikoak
Iñigo Urkullu lehendakariari "harrigarria" iruditu zaio Felipe VI.aren hitzaldia eta "etsipena eta kezka" ere adierazi du.
"Harrigarria iruditu zait Felipe VI. Jaunaren hitzaldia. Ulertezina. Nire etsipena, kezka eta atsekabea areagotu egin dira", adierazi du sare sozialetan zabaldutako mezua baten bidez.
Andoni Ortuzar EAJren presidenteak "etsipen handia" adierazi du erregearen hitzaldiagatik eta, baieztatu duenez, Felipe VI.ak hitz egin ostean, "Katalunia apur bat urrunago dago".
Ortuzarren esanetan, Estatu espainiarraren agintariek "Kataluniako benetako arazoa ikusi nahi gabe" jarraitzen dute. Felipe VI.ak "ez du hitzik ez mezurik ere izan euren etorkizuna erabaki nahi duten katalanentzat".
Maddalen Iriarte EH Bilduren legebiltzarkideak Radio Euskadin adierazi duenez, "erregea legetik kanpo kokatu da. Konstituzioak arbitroaren zeregina ematen dio, ez alde batena". Gainera, erantsi duenaren arabera, "Felipe VI.ak gerra-kutsua hartu du. Herri katalanaren aurka ekiteko askatasuna eman dio Gobernuari".
Arnaldo Otegi EH Bilduko koordinatzaile nagusiaren hitzetan, "Felipe VI-ak erregimenaren oinordeko leiala dela argi utzi digu. Atado y bien atado".
Pablo Casado PPren Komunikazio idazkariordeak positibotzat jo du erregearen adierazpena eta gainerako alderdiei "erantzukizun eta adiskidetasun" mezuarekin bat egitea eskatu die.
Koroa "adiskidetasun, elkarbizitza, legaltasun, eta Espainiaren jarraitasun historikoaren berma izan da" berriz, adierazi du PPren egoitza nagusian.
PSOEren iritzian, erregeak Estatuburu izanda dagokion hitzaldia egin du, espainiarrak lasaitu ditu eta Espainiaren batasuna mantendu egingo duela bermatu die, baina faltan sentitu du elkarrizketarako deia ez egitea.
Podemosen arabera, erregeak Kataluniako gatazkaren "konponbidearen parte izateko aukera galdu du", bere hitzaldiarekin "Espainia ulertzeko gaitasun eza" erakutsi du, bai ordea, PPrekin duen konpromisoa, baina ez demokraziarekin, Espainiarekin eta Kataluniarekin", alderdiko zuzendaritzak Europa Pressi azaldu diotenez.
"5 milioi espainiar baino gehiago ordezkatzen dituen alderdi baten buru izanda, zera esaten diot bozkatua izan ez den erregeari: ez gure izenean", baieztatu du Pablo Iglesias Podemoseko buruak, Twitterren argitaratutako mezu batean.
Albert Rivera Ciudadanosen presidenteak ere erregearen hitzaldia txalotu du, "espainiar guztien batasuna bermatzeko" esku hartu behar den honetan.
"Espainiak itxaropena eta lidergoa behar du. Erregeak aurre egin du denon partez", idatzi du alderdi laranjaren buruak Twitterren.
Albiste gehiago politika
Autobus batek Nafarroa eta Gipuzkoa zeharkatuko ditu, Mikel Zabalzaren oroimenez
Gazte nafarra hilik agertu zen Bidasoa ibaian 1985ean, Guardia Zibilak atxilotu eta 20 egunera.
Israeli arma enbargoa ezartzea onartu du Espainiako Gobernuak
Edonola ere, errege dekretuak klausula bat aurreikusten du, eta, horren arabera, salbuespen kasuetan eta Estatuaren interesaren eta interes orokorraren izenean, Ministroen Kontseiluak Israelekin merkataritza harremanak baimendu ahalko ditu.
Goiak Donostiako autobus geltokiko kafetegia lekuz aldatzea proposatu du, itxarongunea handitzeko
Donostiako alkatearen arabera, "garai batean aurreikusi zen gaur egun instalazio hori erabiltzen duten autobus askok, Gasteiz eta Bilbo jatorri-helmuga dutenek, desagertuko zirela 'euskal Y' abiadura handiko trenaren zerbitzua martxan jartzean", baina "asko atzeratzen" ari da. "Ez dakigu zein urtetan erabili ahal izango dugun abiadura handiko trena", deitoratu du.
Eusko Jaurlaritzak adierazi du Txiki eta Otaegi biktimak direla, eta eskatu du urteurrena ez dezatela instrumentalizatu
"'Txiki' eta Otaegi gobernu frankistak fusilatu zituen, biktimak dira, eta giza eskubideen urraketa onartezina jaso zuten, baina urteurren hau ezin da instrumentalizazio gisa erabili", adierazi du Maria Ubarretxena Eusko Jaurlaritzaren bozeramailea gobernu bilareraren osteko prentsaurrekoan.
Jon Goikolea, Arkautiko akademiako zuzendari berria
Goikolea Juan Mari Atutxaren eskuineko eskua izan zen Segurtasun sailburu izan zen urteetan. Miren Dobaranek abuztuan utzi zuen kargua, Amaya Angulo zuzendariordearekin batera. Biek urtebete eskas egin zuten postuan.
"Txiki eta Otaegi ez ziren heroiak ezta martiriak izan": Fernando Buesa Fundazioak eta Covitek fusilamenduen urteurrenean ETA goratzea salatu dute
Bi elkarteek, halaber, ohar bateratu bidez, erakunde publiko, lokal, autonomiko eta estatuko guztiei eskatu diete "pertsona horien omenezko ekitaldiak ez sustatzeko eta ez babesteko".
Pirinio Atlantikoetako Prefeturak Ipar Euskal Herriko lau udal auzitara eraman ditu, Palestinako bandera zabaltzeagatik
Funtzio publikoak jokatu behar duen neutraltasunaz ez jardutea leporatzen die Urruña, Ozaze, Izura eta Itsasuko udalei. Ipar Euskal Herriko beste lau herriko etxek ere zabaldu dute Palestinako bandera, eta ikusteko dago Prefeturak horien aurkako auzibidea hasten duen ala ez.
Imanol Pradales lehendakariak jarrera "irmoagoa eta batuagoa" eskatu dio Europar Batasunari Gazako sarraskiaren aurrean
Gazako sarraskiaren aurrean, Europak “jarrera irmoagoa eta batuagoa” behar duela esan du gaur goizean Imanol Pradales lehendakariak, Europar Batasunak Espainian dituen enbaxadoreei egindako harreran. Tartean, Alemania, Italia, eta Herbehereetako enbaxadoreak zeuden, Palestinako estatua aitortu ez dutenak. Lehendakariak dioenez, jarrera irmoagoa ez izateak “sinesgarritasuna kentzen dio” Europar Batasunari.
Ipar Euskal Herriko hamar bat herrik Palestinako bandera eskegi dute, debekuaren gainetik
Pirinio-Atlantikoko prefekturak Palestinako bandera udaletxetik kentzera behartu zion Mauleko udalari, Frantziako Errepublikako printzipioak urratzen zituela argudiatuz. Debeku horren aurrean, Ipar Euskal Herriko hamar bat herrik bandera eskegi dute elkartasunez. Horien artean daude, Urruña, Itsasu, Izura, eta Baigorri.
Arabako Aldundiak biozientzien sektorerako pizgarri fiskalak aztertuko ditu
Proposamen hori ikus-entzunezkoen industriarako indarrean dauden pizgarri fiskalen antzekoa da, eta produkzio-kostuaren gaineko kenkariak jasotzen ditu, besteak beste.