Gaur osatuko da Parlamentua, auzipetuek bozkatu ahalko duten argitu barik
Gaur osatuko dute XII. Legealdiko Kataluniako Parlamentua. Osoko bilkura 11:00etan hasiko da, eta legealdi berria zalantza handi batekin abiatuko da: zortzi diputatu subiranista auzipetuek (hiru espetxean daude eta bost Belgikan) botoa beste norbaiten esku utzi ahal izango ote dute?
Urriaren 27tik, Kataluniako Parlamentuak Errepublika aldarrikatu eta Espainiako Gobernuak Konstituzioaren 155. artikulua aplikatu zuenetik, egingo den lehen osoko bilkura izango da: Espainiako Gobernuak Kataluniako Gobernua kargugabetu, Parlamentua desegin eta Kataluniako erakundeetako agintea bere gain hartu zuen adierazpen hori egin ondoren.
Harrezkero, 12 buruzagi subiranista espetxetik pasatu dira, eta lauk bertan jarraitzen dute; bitartean, Kataluniako Gobernu kargugabetuaren bost kide Belgikan daude, hauteskunde berriak egin dituzte Katalunian, eta, aurrenekoz, Ciudadanos izan da alderdi bozkatuena.
Nahiz eta Arrimadasek garaipena lortu (36 diputatu), independentistek gehiengoari eutsi diote Ganberan; izan ere, JuntsxCatek (34), ERCk (32) eta CUPek (4) 70 eserleku eskuratu zituzten. Gainerako 65 diputatuak ez dira independentistak izango: Ciudadanos (36), PSC (17), CatComú-Podem (8) eta PP (4).
Ganberako legelarien erreparoak
Legealdiko lehen polemika Ganbera osatu baino lehen piztu da: zortzi diputatu auzipetuek euren botoa ordezkari baten esku uzteko eskubiderik ez dutela ohartarazi dute Parlamentuko legelariek, horretarako Ganberako araudiaren baldintzak betetzen ez dituztela iritzita.
Azken hitza, baina, Adineko Mahaiak du, horien esanetan. Mahaia diputatu zaharrenak eta bi gazteenek osatuko dute (ERCkoak dira hirurak): Ernest Maragall, Ruth Ribas eta Gerard Gomez del Moral.
Diputatu auzipetuek botoa emateko aukera badute, independentistek 70 ordezkari izango dituzte (gehiengoa, beraz) Ganberako presidentea arazorik gabe erabakitzeko; bozkatzerik ez badute, berriz, independentistek gehiengoa izango dute (62), baina ez absolutua (135 eserleku daude Kataluniako Parlamentuan), bloke ez independentistak baino hiru ordezkari gutxiago izango baititu.
Nahiz eta independentismoa gutxiengoa izan, Parlamentuko presidentea subiranista izango da seguruenik; izan ere, Ciudadanosek, PSCk, CatComú-Podemek eta PPk ez dute hautagai alternatiborik adostu.
Aurreneko erabaki garrantzitsua
Adineko Mahaiak auzipetuen botoa eskuordetzea babestuz gero, legealdi berriko lehen gatazka izango dute Estatuarekin: Mariano Rajoy Espainiako Gobernuko presidenteak iragarri duenez, Belgikako diputatuek bozkatzen badute, Auzitegi Konstituzionalean helegitea aurkeztuko dute, eta espetxean daudenek gauza bera eginez gero, auzia aztertuko dute.
Parlamentuko presidentea Roger Torrent (38 urte), Sarria de Ter Gironako udalerriko alkatea, izatea proposatu du ERCk. Gainera, seguruenik Alba Verges (ERC), Jose Maria Espejo-Saavedra (ERC), Joan Garcia (Cs), David Perez (PSC) eta JuntsxCateko bi ordezkarik osatuko dute Mahaia.
Nola bozkatuko dute?
Parlamentuko presidentea hautatzeko, diputatuek hautagaiaren izena boto-txartel batean idatzi eta ontzi batean sartuko dute. Lehen bozketan gehiengo absolutua lortzen duenak irabaziko du; inork lortzen ez badu, beste bozketa bat egingo dute, lehen itzulian boto gehien lortu dituzten bi hautagaietako bat hautatzeko. Boto gehien lortzen duena izendatuko dute presidente.
Era berean, Mahaiko gainerako sei kideak aukeratuko dituzte: bi presidenteorde eta lau idazkari. Ezustekorik izan ezean, independentistek gehiengo absolutua izango dute berriro Mahaian, zazpi kideetako lau subiranistak izango baitira.
Bederatzigarren presidentea
Demokrazia berrezarri zenetik Kataluniako Parlamentuko bederatzigarren presidentea izango da, hauen ondorengoa: Heribert Barrera (1980-1984), Miquel Coll i Alentorn (1984-1988), Joaquim Xicoy (1988-1995), Joan Reventos (1995-1999), Joan Rigol (1999-2003), Ernest Benach (2003-2010), Nuria de Gispert (2010-2015) eta Carme Forcadell (2015-2018).
Parlamentuko presidentea izendatu ostean, Mahaiko presidentearen txanda izango da, Ganberako diputatuen aurrean legealdiko lehen diskurtsoa emateko. Aurreko agintaldian, Carme Forcadellek "Gora Kataluniako Errepublika!" batekin amaitu zuen.
Hurrengo pausoa
Lehen tramitea egin eta gero, Parlamentuko presidente berriak bilera-sorta egingo du talde politiko guztiekin, eta hamar egun baliodun izango ditu Generalitateko presidentea izendatzeko lehen saioa deitzeko.
Ganberako legelarien iritziaren aurka, JuntsxCatek eta ERCk Carles Puigdemont inbestitzea adostu dute, nahiz eta presidente kargugabetua Belgikan egon. Presidentegaia Parlamentuan egotea "ezinbestekoa" dela adierazi dute legelariek.
Albiste gehiago politika
Autobus batek Nafarroa eta Gipuzkoa zeharkatuko ditu, Mikel Zabalzaren oroimenez
Gazte nafarra hilik agertu zen Bidasoa ibaian 1985ean, Guardia Zibilak atxilotu eta 20 egunera.
Israeli arma enbargoa ezartzea onartu du Espainiako Gobernuak
Edonola ere, errege dekretuak klausula bat aurreikusten du, eta, horren arabera, salbuespen kasuetan eta Estatuaren interesaren eta interes orokorraren izenean, Ministroen Kontseiluak Israelekin merkataritza harremanak baimendu ahalko ditu.
Goiak Donostiako autobus geltokiko kafetegia lekuz aldatzea proposatu du, itxarongunea handitzeko
Donostiako alkatearen arabera, "garai batean aurreikusi zen gaur egun instalazio hori erabiltzen duten autobus askok, Gasteiz eta Bilbo jatorri-helmuga dutenek, desagertuko zirela 'euskal Y' abiadura handiko trenaren zerbitzua martxan jartzean", baina "asko atzeratzen" ari da. "Ez dakigu zein urtetan erabili ahal izango dugun abiadura handiko trena", deitoratu du.
Eusko Jaurlaritzak adierazi du Txiki eta Otaegi biktimak direla, eta eskatu du urteurrena ez dezatela instrumentalizatu
"'Txiki' eta Otaegi gobernu frankistak fusilatu zituen, biktimak dira, eta giza eskubideen urraketa onartezina jaso zuten, baina urteurren hau ezin da instrumentalizazio gisa erabili", adierazi du Maria Ubarretxena Eusko Jaurlaritzaren bozeramailea gobernu bilareraren osteko prentsaurrekoan.
Jon Goikolea, Arkautiko akademiako zuzendari berria
Goikolea Juan Mari Atutxaren eskuineko eskua izan zen Segurtasun sailburu izan zen urteetan. Miren Dobaranek abuztuan utzi zuen kargua, Amaya Angulo zuzendariordearekin batera. Biek urtebete eskas egin zuten postuan.
"Txiki eta Otaegi ez ziren heroiak ezta martiriak izan": Fernando Buesa Fundazioak eta Covitek fusilamenduen urteurrenean ETA goratzea salatu dute
Bi elkarteek, halaber, ohar bateratu bidez, erakunde publiko, lokal, autonomiko eta estatuko guztiei eskatu diete "pertsona horien omenezko ekitaldiak ez sustatzeko eta ez babesteko".
Pirinio Atlantikoetako Prefeturak Ipar Euskal Herriko lau udal auzitara eraman ditu, Palestinako bandera zabaltzeagatik
Funtzio publikoak jokatu behar duen neutraltasunaz ez jardutea leporatzen die Urruña, Ozaze, Izura eta Itsasuko udalei. Ipar Euskal Herriko beste lau herriko etxek ere zabaldu dute Palestinako bandera, eta ikusteko dago Prefeturak horien aurkako auzibidea hasten duen ala ez.
Imanol Pradales lehendakariak jarrera "irmoagoa eta batuagoa" eskatu dio Europar Batasunari Gazako sarraskiaren aurrean
Gazako sarraskiaren aurrean, Europak “jarrera irmoagoa eta batuagoa” behar duela esan du gaur goizean Imanol Pradales lehendakariak, Europar Batasunak Espainian dituen enbaxadoreei egindako harreran. Tartean, Alemania, Italia, eta Herbehereetako enbaxadoreak zeuden, Palestinako estatua aitortu ez dutenak. Lehendakariak dioenez, jarrera irmoagoa ez izateak “sinesgarritasuna kentzen dio” Europar Batasunari.
Ipar Euskal Herriko hamar bat herrik Palestinako bandera eskegi dute, debekuaren gainetik
Pirinio-Atlantikoko prefekturak Palestinako bandera udaletxetik kentzera behartu zion Mauleko udalari, Frantziako Errepublikako printzipioak urratzen zituela argudiatuz. Debeku horren aurrean, Ipar Euskal Herriko hamar bat herrik bandera eskegi dute elkartasunez. Horien artean daude, Urruña, Itsasu, Izura, eta Baigorri.
Arabako Aldundiak biozientzien sektorerako pizgarri fiskalak aztertuko ditu
Proposamen hori ikus-entzunezkoen industriarako indarrean dauden pizgarri fiskalen antzekoa da, eta produkzio-kostuaren gaineko kenkariak jasotzen ditu, besteak beste.