Giza kate historikoa, erabakitzeko eskubidearen alde
175.000 pertsonak baino gehiagok hartu dute parte igande honetan Gure Esku Dagoren giza katean, antolatzaileen arabera. Donostian hasi eta Gasteizen amaitu da, Bilbotik pasatu ostean.
Ekitaldiaren antolatzaileek larunbat honetan iragarri zutenez, Euskal Autonomia Erkidegoko hiriburuak lotzeko behar zituzten 100.000 pertsonak izena ematea lortu zuten. Alderdietako eta sindikatuetako buruzagiek ere parte hartu dute. Mikel Urdangarin abeslariak ere babesa adierazi dio gaurko ekitaldiari Gasteizen.
Mobilizazioa Eusko Legebiltzarraren parean amaitu da; Bakartxo Tejeria bertako presidentea ere han izan da, babesa adierazteko; EAJko eta EH Bilduko alderdietako hainbat kargu eta parlamentari ere izan dira.
201,9 kilometroko ibilbidean Kataluniari babesa emateko hainbat gune izan dira, ANC, Omnium Cultural, ERC eta CUPeko kideek hartu dute parte. Hala, Kataluniatik jasotako 600 zapi hori saldu dituzte bost euroan eta bildutako dirua Kataluniako elkartasun kutxara bideratu dute. Altsasuko gazteei ere babesa erakutsi diete.
Pentsiodunei ere keinua egin diete, udaletxe pareetan. EHko Emakumeen Mundu Martxak ere tokia izan du mobilizazioan, 2., 124. eta 201. kilometroetan.
Tejeriaz gain, autodeterminazio eskubidearen aldeko deiari Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako hainbat alkatek erakutsi diote babesa, guztiak EAJkoak. Juan Jose Ibarretxe eta Carlos Garaikoetxea ere bertan izan dira. Iñigo Urkullu lehendakaria joan ez den arren, ekimena txalotu eta zoriondu gu, aurreikuspenak bete dituztelako.
Prozesua
11:00ak aldera hasi dira katea osatzen Donostiako Bouleverden, eta Paulo Muñoa izan da kateko lehen pertsona.
Lehen kilometroan Gabriel Rufian ERCko kidea kidea izan da. Politikari kataluniarraren iritziz, "oso positiboa" Euskal Herriko eta Kataluniako "burujabetzerako eta autodeterminaziorako" prozesuek "loturak egiteko eta elkarlanean aritzeko" puntuak aurkitzea.
Arnaldo Otegi EH Bilduko koordinatzaile nagusiak Elgoibarren egin du bat gaurko giza katearekin. Twitter bidez adierazi duenez, "ekimen honek mezu bat bidali dio Europar Batasunari, eta Espainiako zein Frantziako Gobernuei", "bere etorkizuna erabaki nahi duen gehiengo soziala daukan herri bat dela" esateko.
Joseba Egibar EAJren GBBko buruak Donostian eman dio babesa giza kateari. "Pausoz pauso, eskutik helduta, autoestimu ariketa egiten ari gara", adierazi du:
Bilbo erdigunean, Andoni Ortuzar EAJko presidentea ez ezik, Itxaso Atutxa eta Juan Mari Aburto jeltzaleak izan dira, beste hainbat ordezkari politikoz gain.
Bizkaiko hiriburuko Moyua plazan, berriz, Kataluniako ordezkari ugari bildu dira. Zapi horiak eraman dituzte, espetxeak eta herbestean dauden politikari kataluniarrei babesa adierazteko.
ANCko Elisenda Paluziez gain, Ignasi Termnes (Ómnium), Mireia Bayona (CUP) eta Aurora Madaula (Junts Per Catalunya) egon dira giza katean.
Manifestua
Jone Amonarriz Gure Esku Dagoko bozeramaileak irakurri du euskaraz ekitaldi amaierako oharra Gasteizko Legebiltzarraren aurrean. Haren esanetan, "ziklo berri baten hasiera irudikatzen ari gara gaur Euskal Herrian. Bizikidetzaren, burujabetzaren eta erabakiaren aro berria. Gaur milaka eta milaka herritarrok inoiz baino argiago erakutsi dugu elkarrekin, herri honen etorkizun politikoa erabaki nahi dugula. Erabakitzeko beharra daukagula".
"Giza katean eskuz esku batu ditugu herritarron erabakitzeko arrazoiak, eta Eusko Legebiltzarraren atarira ekarri dugu Herritarron Ituna. Hilabeteetan herriz herri egindako lanketa parte-hartzaile eta zabalaren emaitza da erabakitzeko 2019 arrazoien bilduma da", gaineratu du.
Amonarreizek azaldutakoaren arabera, "elkarlan esparruak zabaldu eta sakontzeari ekingo dio Gure Esku Dagok, herri honetako eragile sozial, politiko eta kulturalekin eta gure erakundeekin batera egin nahi dugulako erabakirako bidea".
"Gaur jauzi handi bat" egin dela nabarmendu du. "Erakutsi dugu gero eta gehiago garela herri burujabe bat nahi dugun herritar ahaldunduak. Herritarrok lanean jarraituko dugu, determinazio osoz, nahi dugun etorkizuna erabaki arte. Jende zoriontsua, herri libre batean bizi arte. Ez diogu beldurrik askatasunari. Bidean gara. Erabakiko dugu. Gure esku dago!", amaitu du.
Ondorengo deialdiak
Datorren azaroaren 18an, Gure Esku Dagok estatus politikoaren inguruko galdeketa antolatu du Donostian. Euskal Herriko hiriburuetako lehena izango da halako ekimen bat egiten. Donostia Galdeketa plataformako kideek jakinarazi zutenez, kontsultak EH Bildu, EAJ, Podemos eta ELA zein LAB sindikatuen babesa du. Horrez gain, Donostiako kultura eta kirol arloko zenbait ordezkarik ere erakutsi dute bat egiteko asmoa.
Egun berean, Irunen ere herri galdeketa egingo dute, ondorengo galderarekin: "Irundar gisa, zein etorkizun politiko nahi duzu gure herriarentzat?".
Albiste gehiago politika
Autobus batek Nafarroa eta Gipuzkoa zeharkatuko ditu, Mikel Zabalzaren oroimenez
Gazte nafarra hilik agertu zen Bidasoa ibaian 1985ean, Guardia Zibilak atxilotu eta 20 egunera.
Israeli arma enbargoa ezartzea onartu du Espainiako Gobernuak
Edonola ere, errege dekretuak klausula bat aurreikusten du, eta, horren arabera, salbuespen kasuetan eta Estatuaren interesaren eta interes orokorraren izenean, Ministroen Kontseiluak Israelekin merkataritza harremanak baimendu ahalko ditu.
Goiak Donostiako autobus geltokiko kafetegia lekuz aldatzea proposatu du, itxarongunea handitzeko
Donostiako alkatearen arabera, "garai batean aurreikusi zen gaur egun instalazio hori erabiltzen duten autobus askok, Gasteiz eta Bilbo jatorri-helmuga dutenek, desagertuko zirela 'euskal Y' abiadura handiko trenaren zerbitzua martxan jartzean", baina "asko atzeratzen" ari da. "Ez dakigu zein urtetan erabili ahal izango dugun abiadura handiko trena", deitoratu du.
Eusko Jaurlaritzak adierazi du Txiki eta Otaegi biktimak direla, eta eskatu du urteurrena ez dezatela instrumentalizatu
"'Txiki' eta Otaegi gobernu frankistak fusilatu zituen, biktimak dira, eta giza eskubideen urraketa onartezina jaso zuten, baina urteurren hau ezin da instrumentalizazio gisa erabili", adierazi du Maria Ubarretxena Eusko Jaurlaritzaren bozeramailea gobernu bilareraren osteko prentsaurrekoan.
Jon Goikolea, Arkautiko akademiako zuzendari berria
Goikolea Juan Mari Atutxaren eskuineko eskua izan zen Segurtasun sailburu izan zen urteetan. Miren Dobaranek abuztuan utzi zuen kargua, Amaya Angulo zuzendariordearekin batera. Biek urtebete eskas egin zuten postuan.
"Txiki eta Otaegi ez ziren heroiak ezta martiriak izan": Fernando Buesa Fundazioak eta Covitek fusilamenduen urteurrenean ETA goratzea salatu dute
Bi elkarteek, halaber, ohar bateratu bidez, erakunde publiko, lokal, autonomiko eta estatuko guztiei eskatu diete "pertsona horien omenezko ekitaldiak ez sustatzeko eta ez babesteko".
Pirinio Atlantikoetako Prefeturak Ipar Euskal Herriko lau udal auzitara eraman ditu, Palestinako bandera zabaltzeagatik
Funtzio publikoak jokatu behar duen neutraltasunaz ez jardutea leporatzen die Urruña, Ozaze, Izura eta Itsasuko udalei. Ipar Euskal Herriko beste lau herriko etxek ere zabaldu dute Palestinako bandera, eta ikusteko dago Prefeturak horien aurkako auzibidea hasten duen ala ez.
Imanol Pradales lehendakariak jarrera "irmoagoa eta batuagoa" eskatu dio Europar Batasunari Gazako sarraskiaren aurrean
Gazako sarraskiaren aurrean, Europak “jarrera irmoagoa eta batuagoa” behar duela esan du gaur goizean Imanol Pradales lehendakariak, Europar Batasunak Espainian dituen enbaxadoreei egindako harreran. Tartean, Alemania, Italia, eta Herbehereetako enbaxadoreak zeuden, Palestinako estatua aitortu ez dutenak. Lehendakariak dioenez, jarrera irmoagoa ez izateak “sinesgarritasuna kentzen dio” Europar Batasunari.
Ipar Euskal Herriko hamar bat herrik Palestinako bandera eskegi dute, debekuaren gainetik
Pirinio-Atlantikoko prefekturak Palestinako bandera udaletxetik kentzera behartu zion Mauleko udalari, Frantziako Errepublikako printzipioak urratzen zituela argudiatuz. Debeku horren aurrean, Ipar Euskal Herriko hamar bat herrik bandera eskegi dute elkartasunez. Horien artean daude, Urruña, Itsasu, Izura, eta Baigorri.
Arabako Aldundiak biozientzien sektorerako pizgarri fiskalak aztertuko ditu
Proposamen hori ikus-entzunezkoen industriarako indarrean dauden pizgarri fiskalen antzekoa da, eta produkzio-kostuaren gaineko kenkariak jasotzen ditu, besteak beste.