Frantziako hauteskundeak: nor da nor Eliseorako lehian?
2022ko apirilaren 10ean, frantziarrak hautetsontzietara deituta daude, datozen bost urteetan nork gobernatuko dituen erabakitzeko. Bi itzuliko sistema dute, kontsentsuko hautagaiei mesede egiten diena, eta, printzipioz, Emmanuel Macron egungo presidentea da faboritoa.
Jarraian, kanpainaurreko protagonista nagusiak aztertuko ditugu, hauteskundeak egiteko bi hilabete falta direnean:
Emmanuel Macron
Macron 2017an sartu zen politikaren lehen lerroan, zentroko mugimendu liberal berri batekin. Frantziako Konstituzioak elkarren segidako bi agintaldi baimentzen ditu presidentearentzat; beraz, Macronek beste bost urtez errepikatzeko eskubidea dauka. Faborito azaldu da zundaketa guztietan, eta lehen itzulirako boto-asmoaren arabera, botoen % 20tik gora jasoko dituen hautagai bakarra da.
Valérie Pecresse
Pecressek Frantziako eskuin klasikoa ordezkatzen du, Jacques Chiracen eta Nicolas Sarkozyren mugimenduen oinordeko. Polemiken ondorioz François Fillonen eskutik 2017an bigarren itzulitik kanpo geratu ziren Errepublikarren burua da. Bigarren ageri da boto-asmoan, eta, gorenera iristekotan, lehen emakumea litzateke Frantziako Presidentetzan.
Marine Le Pen
Jean Marie Le Penen alaba eta oinordeko politikoa da presidente izateko beste hautagaietako bat. Oraingoan, Le Pen bere irudia moderatzen ahalegindu da, neurri handi batean Zemmour aurkeztuta eskuin muturreko benetako hautagai gisa. Halere, Pecressen ezusteko sarrerarekin topatu da, eta jada ez dauka hain ziurtatuta 2021eko zundaketek aurreikusten zuten bigarren itzulirako pasea.
Éric Zemmour
Zemmour ultraeskuineko ideiengatik egin zen ezagun hedabideen aurrean, eta Reconquista proiektu politikoarekin eman die forma orain ideia horiei. Gorakada azkarra izan zuen inkestetan, baina azken asteotan laugarren posturaino jaitsi da.
Hautagaitza aurkezteko bideoan esan zuen Frantzia "salbatu" egingo duela migrazioak, segurtasunik ezak eta LGTBI kolektiboaren eskubideen aldarrikapek eragin dituzten erronken aurrean. Bere adierazpen polemikoek epaitegietara eraman dute, eta arrazakeria sustatzeagatik zigortu zuten urtarrilean.
Jean-Luc Mélenchon
Jean-Luc Mélenchon, Frantzia Intsumisoko liderrak ezkerrik borrokalariena ordezkatu du azken hamarkadan, bere burua Alderdi Sozialistaren ustezko zentrismoaren aurreko alternatiba gisa azalduta. Inkesten arabera, duela bost urte lortutako botoen erdiak eskuratuko ditu. Datorren hitzordua azken aukera izan liteke 70 urteko hautagai honentzat.
Yannick Jadot
Yannick Jadot eurodiputatuak Europa Ekologia-Berdeak ordezkatzen ditu, Frantziako ekologismoaren bandera politikoa. Melenchon du aurkari nagusi, ezkerraren hautagai nagusia, baina ez batak ez besteak ez omen dute botoen % 10 baino gehiago eskuratuko.
Christiane Taubira
Christiane Taubirak urtarrilaren erdialdera berretsi zuen bere hautagaitza, hilabeteetako espekulazioen ostean. Justizia ministro ohiak gainerako taldeek lekua hartuta zutenean egin zuen sarrera, ezkerrari plataforma independente batetik bultzada berria emateko asmoz.
Anne Hidalgo
Alderdi Sozialistak urrian izendatu zuen Hidalgo hautagai, Parisen bi garaipen izan ostean. Ezkerreko beste hautagaiei elkarrekin plataforma bat osatzeko proposatu die, baina ez du arrakastarik izan. Edonola ere, hiriburuko alkateak ez du amore emango, datozen bi hilabeteetan gerta daitekeenaren esperoan.
Albiste gehiago politika
Fiskal nagusiak "erabat" ukatu zuen Ayusoren mutil-laguna inplikatzen duen mezua prentsara filtratu izana
Lau eta sei urte arteko kartzela-zigor eskaerari egin beharko dio aurre azaroan Alvaro Garcia Ortiz Estatuko fiskal nagusiak. Madrilgo presidentearen mutil-lagunak, berriz, lekuko gisa deklaratuko du.
Pasaiako portuaren inguruko polemika eta transferentziak eztabaidagai, "Parlamento en las ondas" saioan
EAJk eta PSE-EEk Eusko Jaurlaritzaren indarra nabarmendu dute, EH Bilduk barne krisia ikusten du, eta PPk eta PSE-EEk transferentzien erabileran jarri dute azpimarra.
Nafarroak arlo soziala indartu du Aurrekontuen aurreproiektuan, 6.741 milioi eurora igota
Aurreproiektuak PSNk, Geroa Baik eta Zurekin Nafarroa taldeak osatzen duten gobernu-akordioari erantzuten dio, baina EH Bilduren babesa beharko dute behin betiko proiektua onartzeko.
Osakidetzak asistentziarako 22 anbulantzia eta esku-hartze azkarreko 5 ibilgailu erosiko ditu
EH Bilduk Eusko Legebiltzarreko kontrol saioan egindako galdera bati erantzunez iragarri du lizitazio hori Alberto Martinez Osasun sailburuak. Urte amaierarako aurreikusita dago, eta 10,9 milioi euro bideratuko dira horretarako.
Imanol Pradales: "Egonkortasuna bermatzea da nire eginkizuna, harremanak onak dira gobernuaren baitan"
Eneko Anduezak EAJren zuzendaritzarekin duen harremana lehen bezain ona ez dela esan ondoren, lehendakariari gobernukideen arteko harremanaz galdetu diote. Pradalesek esan du gobernuak ondo funtzionatzen duela. "Hori da gizarte honek espero duena", eta egonkortasuna mantentzea bere "ardura" dela gaineratu du.
Pradalesek eta Chivitek sinatutako lankidetza protokolo berriak mugikortasunari, trafikoari eta kulturari lotutako berrikuntzak dakartza
Protokolo berriak osasuna, industria eraldaketa, kultura eta euskara ditu ardatz. Guztira, 42 lankidetza arlo biltzen ditu, aurreko akordioak baino 13 gehiago.
Melgosak dio Bernedoko kanpamentuko arduradunek legea urratu zutela, jarduerak "modu klandestinoan" antolatuta
Bernedoko kanpamentuan gertatutakoaren eta ustezko delituen erantzukizuna antolatzaileei leporatu die Nerea Melgosa Eusko Jaurlaritzako Ongizate, Gazteria eta Erronka Demografikorako sailburuak; izan ere, jarduera horiek "modu klandestinoan" antolatu zituzten. "Dena dela, errugabetasun-presuntzioa gorde behar da, epaiketa paralelorik gabe", gaineratu du.
EH Bilduk eta BNGk bilera egin dute Bilbon, egungo egoera politikoa aztertzeko
EH Bilduko eta BNGko ordezkariek bilera egin dute gaur goizean Bilbon, koalizio abertzalearen egoitzan, egungo egoera politikoa eta nazioarteko egoera aztertzeko.
Berriozabal: "Hau ez da EAJren eta PSE-EEren arteko harreman arazo bat, Anduezak EAJrekin hartu duen jarrera baino ez da"
Eneko Anduezaren adierazpenak gorabehera, EAJren eta PSE-EEren arteko harremana ona dela nabarmendu du Jone Berriozabal EAJren Araba Buru Batzarreko presidenteak.
Pradalesek eta Chivitek lankidetza protokolo berria berrituko dute ostiral honetan osasun, industria, kultura eta euskara arloetan
Akordioa 2021ean sinatutakoa ordezkatuko du, eta Gasteizen sinatuko da, bi gobernuek elkarrekin egingo duten ekitaldi batean, 29 eremu estrategikotan lankidetza zabaltzeko asmoz.