Balorazio batzordeak polizia indarkeriaren 66 biktima aitortu ditu, eta lana arintzeko erreforma bat eskatu du
Giza eskubideen urraketaren biktima gisa aitortzeko eskaerak aintzat hartzen dituen balorazio batzordeak polizia-abusuen legea erreformatzea eskatu du. Hain zuzen ere, epeak, baliabideak eta kalte-ordainak aldatzeko proposatu du, besteak beste; hori egin ezean, bere lana "arriskuan" dagoela ohartarazi du.
Eskaera hori astelehen honetan helarazi diete Eusko Legebiltzarreko taldeei Juana Balmaseda batzordeko presidenteak eta Jon Landa organo horretako bozeramailekideak, agerraldi batean. 2022ko uztailetik 2023ko ekainera bitartean aztertutako eskaerak jasotzen dituen hirugarren txostena aurkeztu dute ekitaldi horretan.
Dokumentu horren bidez, 66 pertsona aitortu dituzte 1978 eta 1999 urteen artean izandako giza eskubideen urraketen biktimatzat, horien artean Jose Ignacio Zabala, Jose Antonio Lasa ETAko kidearekin batera GALek bahitu, torturatu eta hildako erakunde armatuko kidea; hala ere, Lasaren kasua ez da oraindik aztertu, epez kanpo egon baita.
66 biktimetatik, Zabalaz gain ("bahitua, bortxaz desagertua eta torturatua izan zen"), 49k tratu txarrak edo torturak jasan zituzten polizia-egoitzetan; 7 Poliziaren eta eskuin muturreko taldeen bala-tiroen ondorioz hil ziren; beste bat eskuin muturreko talde bateko kideen kolpeen ondorioz hil zen, bortxatua izan ondoren; lauk bala-zauriak jasan zituzten; eta beste bat gomazko pilotekin zauritu zuten.
Gainera, beste hiru biktima larri zauritu ziren ostikaden edo bestelako kolpeen ondorioz.
Balmasedak eta Landak hirugarren txosten horretan jasotako emaitzak azaldu dituzte, eta euren lana hobetu eta arintzeko proposamenak jarri dituzte mahai gainean, ebazpen-erritmoa "geldoa" dela egiaztatu ondoren. Gainera, lan-bolumenak gora egiten jarraituko duela aurreikusi dute.
Landak azaldu duenez, 2030era arte luza daiteke behar hori, biktimen kalterako, eta polizia-gehiegikerien legearen erreforma eskatu du hori bizkortu ahal izateko, epeak luzatu eta errekurtsoak areagotze aldera.
"Baliabide gehiago behar dira atzerapenik egon ez dadin, batzordea ez baita gai eskaera guztiak garaiz eta behar bezala ebazteko. Eraginkortasun-arazo bat dago, legea taxututa dagoen bezala. Epeek arazo bat sor dezakete lan-erritmoekin. Lege erreformarik gabe eta bitarteko egokirik gabe, gure lana arriskuan jar daiteke", ohartarazi du Landak.
Erreforma horretan, biktimentzako kalte-ordainak handitzeko aukera berrikustea ere aurreikusi beharko litzatekeela ondorioztatu dute, ez bakarrik zenbatekoari dagokionez, ezpada kalte-ordainak jaso ditzaketen biktimen nolakotasunari dagokienez ere; torturen eta tratu txarren biktimak aipatu ditu, adibide gisa.
Torturen biktimei kalte-ordainak ematea
Horretarako, batzordeak arauaren 9. artikulua berrikustea eskatu du, honako hau jasotzen baitu: "Tratu txar larriak zein iraunkorrak ez diren lesioak jasan dituzten pertsonek ez dute konpentsazio ekonomikorik jasoko, nahiz eta lege honek aurreikusten dituen gainerako ondorioetarako biktima-deklarazioa jasotzeko eskubidea izango duten".
Batzordeak txostenak paperean eta formatu digitalean argitaratzeko ere eskatu du, ahalik eta erakunde eta eragile gehienengana irits daitezen, "biktima horien errealitateak ezkutuan jarrai ez dezan". Kolektibo hori aintzatesteko ekitaldi instituzional bat egiteaz gain, nazioarteko mintegi bat egitea ere proposatu du, batzorde horren existentzia eta lan egiteko modua ezagutarazteko.
Azkenik, Balmasedak batzordeari jakinarazi dio beharrezkoa dela euren lana babesten jarraitzea, hauteskunde aurreko garai honetan ere.
Alderdien babesa
Alderdietatik, parte hartu duten guztiek babesa eman diote batzordearen lanari, eta euren proposamenak aztertzeko konpromisoa hartu dute.
Iñigo Iturratek (EAJ) bere lan "serio eta sakona" babestu du, eta Miren Gallastegui sozialistak bere "independentzia eta zorroztasuna" goraipatu ditu.
Julen Arzuaga EH Bilduko legebiltzarkideak aitortu du datorren legegintzaldian ekin beharko zaiola beharrezko lege erreformari. Bestalde, Iñigo Martinez (Elkarrekin Podemos-IU) bat etorri da batzordeari baliabide gehiago emateko beharrarekin.
Zure interesekoa izan daiteke
Hauteskundeak dituzte igande honetan Extremaduran, lehen aldiz aurreratuta
890.985 herritarrek dute boto eskubidea: 556.424, Badajozen eta 334.561, Caceresen. Inkesta guztien arabera, PPk irabaziko ditu bozak, baina ez du gehiengo osorik lortuko eta PSOEk zartakoa jasoko du. Voxek eta Unidasek, aldiz, gora egingo dute, betiere inkesten arabera.
Ernaik eskuin-muturraren igoeraren aurka antolatzeko deia egin die gazteei
Bilbon egindako mobilizazioan, gazte erakundeak ideia erreakzionarioak eta euskararen aurkako erasoak salatu ditu. Itsas Kapitaintzaren aurrean, Espainiako bandera bat erre eta Bilbo euskalduna, antifaxista eta feminista aldarrikatu du. Era berean, ELAk eta LABek martxorako deitu duten greba orokorrarekin bat egin du, eta independentzia helburu dutela antolatzeko deia egin die gazteei.
Alderdiak mokoka berriro, Mancisidor arartekoaren izendapena eta PP-EH Bildu liskarra tarteko
Javier De Andres EAEko PPko buruzagiak aitortu duenez, "akaso exterminio hitza erabiltzea ez zen egokiena izan". Dena dela, EH Bildu "anomalia politiko bat" dela esan du PPk. Koalizio abertzaleak EAJren eta PSE-EEren "ekidistantzia" salatu du.
PSE-EEk dio EH Bilduk behin betiko aldendu behar duela ezker abertzaleko gazte batzuek egindako ekintzetatik
Urteko balantzea egin du Jose Ignacio Asensiok, eta pozik agertu da PSE-EEk Gipuzkoako Aldundian eta Jaurlaritzan egindako lanarekin eta lortutakoarekin. Hala ere, arduratua ere badagoela dio: azkenaldian ezker abertzalearen gazteek izandako jarrera aurpegiratu dio EH Bilduri, eta horrekin amaitzeko eskatu dio.
EH Bilduk politikan dauden ate birakariak salatu ditu
EH Bilduren ustez, aste honetan ikusitakoa ez da inolaz ere politika eredugarria. PPrekin izandako talkaz gain, Ararteko berriaren aukeraketa eta ate birakarien gaia jarri dituzte adibide gisa. Nerea Kortajarenak esan du horrela ez direla euskal herritarrak ordezkatzen.
Javier De Andresek onartu du "agian" ez zirela "oso egokiak" izan EH Bilduri esandako hitzak
Santiago Lopez Alderdi Popularreko legebiltzarkideak Radio Euskadiko Parlamento de las Ondas saioan parte hartu du, eta, besteak beste, ostegunean Legebiltzarrean izandako polemika izan du hizpide.
Txomin Letamendi, frankismoan torturen ondorioz hildako gudaria, omendu dute ostiral honetan Ondarroan
Gogora Institutuak frankismoaren biktimatzat aitortu berri du; izan ere, Letamendi, orain 75 urte hil zuen polizia frankistak, Madrilen, torturatua. EAJko kide eta frankismoaren kontrako erresistentziaren ikur izan zen. Haren gorpua berreskuratu ondoren, Artxandan zabaldu zituzten bere errautsak.
Sanchez: "Oso albiste ona da, herritarrengan eragina duten gaiak sustatzeko estrategia indartzen du eta"
Espainiako Gobernuko presidenteak balioan jarri du lehendakariak Makroeskualde Atlantikoa abian jartzeko egindako lana, sinergiak sustatuko baititu parte hartzen duten eskualdeen artean, hala nola azpiegiturak, konektibitatea edota komunikazioak hobetzeko.
Otegi, "harrituta" EAJren eta PSE-EEren isiltasunaren aurrean, PPk "benetako asmoak" erakutsi ostean
Koalizio abertzalearen idazkari nagusiak adierazi du harrituta jarraitzen duela "24 orduren ostean, EAJ edo PSE-EE bezalako indarren isiltasunarekin". Bere arabera, hemen "ez dago arazo bat EH Bilduren eta PPren artean: bloke atzerakoia da Euskal Herriarekin arazo bat duena".
Arabako Batzar Nagusiek 2026ko aurrekontuen proiektua onartu dute, EAJren, PSEren eta Elkarrekin Podemos-IUren botoekin
Datorren urterako aurrekontuak onartu egin dira Elkarrekin Podemos-IUren babesaren ostean, osoko zuzenketa kendu eta Foru Gobernuarekin akordio batera iritsi baitzen, Arabako egoitza pribatuen inguruan ados jarri ondoren.