Euskadik 1.400 milioi jasoko ditu Kupoaren atzerapenak tarteko
Negoziazio luze baten ondoren, Kupoaren inguruko ituna itxi dute Eusko Jaurlaritzak eta Espainiako Gobernuak. Atzean geratu da, horrenbestez, azken hamar urteotako "finantza ziurgabetasuna". Izan ere, bi gobernuek Kupoaren kalkuluari buruz zituzten desadostasunak gainditu dituzte: Euskadik 1.400 milioi euro jasoko ditu 2007-2016 epeari zegokion Kupoaren atzerapenengatik.
Azken 10 urteetako kitapena adosteaz gain, 2017ko behin-behineko Kupoa ezarri dute bi gobernuek: 956 milioi. Kopuru hori izango da 2017-2021 epeari dagokion zenbatekoa kalkulatzeko oinarria.
Akordioa bart sinatu dute Cristobal Montoro Ogasun ministroak eta Pedro Azpiazu Ogasun eta Ekonomia sailburuak Madrilen, eta azken honek agerraldia egin du eguerdian xehetasunak emateko.
Azken urteetan ez atzera ez aurrera egon da negoziazioa. Bi bosturtekoen likidazioa adostu ezinda ibili dira aldeak, eta aurten 2017-2021 epeari dagokion legea ere hitzartu behar zuten. Akordioarekin "finantza ziurgabetasuna amaitu" dela azpimarratu du sailburuak. "Bi gobernuen arteko harremanak normaldu eta arautu ditugu, eta egonkortasun finantzarioko epea dugu aurretik", erantsi du.
Aurten, 956 milioi
Azken 10 urteotako kitapena zehazteaz gain, 2017ko behin-behineko Kupoa 1.300 milioi euroan ezarri dute bi aldeek. Kopuru horri enplegu politika aktiboen zenbatekoa kenduta, 956 milioi ordaindu beharko dizkio Eusko Jaurlaritzak Espainiako Gobernuari.
Bi gobernuetako Ogasun arduradunek sinatutako testua Kontzertu Ekonomikoaren Batzorde Mistoak onartu beharko du orain. Batzordea maiatzeko bigarren hamabostaldian bilduko da, Azpiazuk aurreratu duenez.
Itunari esker, 2007-2015 ekitaldietako Kupo likidoak "homogeneizatu", 2007ko oinarrizko Kupoaren finantza-konpentsazioak zehaztu eta 2016ko behin-behineko konpentsazioak ezarri dituzte.
Kitapenaren ondorioz, 1.248 milioi euro ordaindu beharko dizkio Espainiako Gobernuak Euskadiri.
Halaber, enplegu politika aktiboen kostua ere zehaztu dute bi aldeek, 2011-2015 epealdiari dagokion kitapena eta 2016 eta 2017 urteetarako behin-behineko balorazioa, alegia. Kitapena 152 milioikoa da, eta behin-behineko balorazioa, 344 milioikoa.
“Poztasun handia”
Jaurlaritzak eta Espainiako Gobernuak Kupoaren inguruan lortu duten akordioa “oso pozgarria” dela adierazi du asteazken honetan Pedro Azpiazu Ogasun eta Ekonomia sailburuak. Bere esanetan, horri buruzko kalkuluaren inguruan zituzten desadostasunak alde batera uztea lortu dute. Era berean, Iñigo Urkulluren Gobernuak trukean ez duela inolako lagapenik egingo ziurtatu du. Hala, hamar urteko desadostasunen ostean bi aldeek Kupoaren kalkulua zehaztea lortu dutela nabarmendu du.
Bost urteren buruan, Espainiako Gobernuak 1.400 milioi euro itzuliko dizkio Euskadiri (2007-2016 epeari zegozkionak). Aurten % 10a jasoko du Eusko Jaurlaritzak, 2018an % 15a, 2019an % 20a, hurrengo urtean % 25a eta 2021ean % 30a. Gauzak horrela aurten 140 milioi euro gutxiago ordaindu behar izango ditu Iñigo Urkulluren Gobernuak: Guztira 816 milioi euro.
Azpiazuren esanetan, 956 milioi euroko behin-behineko Kupoa 2017-2021 epeko legearen oinarri izango da. Kontzertu Ekonomikoaren Batzorde Mistoak bi aldeek lortutako akordioa onartu behar du orain. Jarraian, Espainiako Gorteetan oniritzia eman beharko diote bost urteko iraupena izango duen itun horri.
Espainiako Gobernuak eta Iñigo Urkulluren Gobernuak sinatutako akordio horretan, Mercedes Benz enpresan egingo diren aldaketek zerga-ordainketan ekarriko dituen ondorioak aztertzeko lan-talde baten sorrera aurreikusten da.
Desadostasunak Kupoa kalkulatzeko metodologian
Kupoa, Estatuak EAEri transferitu ez dizkion eskuduntzak direla eta Euskadik ordaintzen duen dirua (Defentsa, atzerriko enbaxadak eta azpiegitura jakin batzuk, besteak beste), hamabost urteko aldizkakotasunarekin kalkulatzen dute.
Hamar urte igaro dira azken akordioa itxi zutenetik, eta Kupoa kalkulatzeko metodologian sortu diren desadostasunak direla eta orain arte ez dute beste akordiorik lortu. Hala, 2007tik gaurkotu gabe egon da Euskadik Espainiako Gobernuari eman beharreko dirua.
Eusko Jaurlaritzaren arabera, 2011tik gehiegizko 1.600 milioi euro ordaindu behar izan ditu Euskadik, eta Kupoa 850 milioi eurokoa izan behar zela azpimarratu zuen. Espainiako Aurrekontu Orokorren proiektuak Euskadik 2017an Kupoan 1.202 milioi euro ordaintzea aurreikusi zuen.
Albiste gehiago ekonomia
Azkoitiko Juaristi eta Aitek enpresetako langileek bizi duten "egoera jasanezina" salatu dute
Orain urtebete inguru lehertu zen lan-gatazkaren berri emateko, agerraldia egin dute bi enpresetako langileek. Uste dute zuzendaritzak "ezkutuko itxiera plan bat" duela. 130 lanpostu eta hainbat familia "arriskuan" daudela salatu dute.
Lodosako Karey Solanok konkurtsoa egingo du, eta lantegia itxi eta 36 beharginak kaleratuko ditu
Langile gehienak oso aspaldi hasi ziren lanean, eta batez beste 50 urtetik gorakoak dira. CCOOk salatu du oraindik ez dutela abuztuko nomina jaso.
Ostiralean sei hilabete beteko dira Gasteizko lorezainek grebari ekin ziotenetik, eta manifestazioa deitu dute egun horretarako
Gaur goizean Gasteizen egindako prentsaurreko batean, Enviser enpresako langileek "borrokarekin jarraitzeko" asmoa agertu dute, "soldata duinak lortu arte". Gainera, langileak akordiorako prest agertu dira, baina hori lortzeko "Gasteizko Udalaren benetako inplikazioa" beharrezkoa dela uste dute.
Zeintzuk dira BBVAren eskaintza berriaren gakoak?
Josu Ferreiro EHUko irakasleak Radio Euskadin egin duen elkarrizketa batean adierazi duenez, erakundeak Kataluniako bankuko akziodunen zati handi batek eskatzen zuenera egokitu du bere proposamena, lehen eskaintzari uko egin baitzioten, nahikoa ez zelakoan. Ferreirok zehaztu duenez, BBVAk ez du eskudirutan ordainduko, akzio propioetan baizik, eta horrek abantaila fiskala dakarkie akziodunei, zergak gutxiago ordaintzea dakarrelako. Mugimendu horrekin, Carlos Torres Vila buru duen bankuak Sabadellen akzioen merkatuko balioa berdindu du, eta horrek opak aurrera egiteko aukerak areagotu ditu, nahiz eta BBVAri berari kostu handiagoa ekarri. Hobekuntza berri bat egon litekeen galdetuta, ekonomialariak uste du zaila dela: "BBVAk argudiatu zuen Sabadellen akzioak gainbaloratuta zeudela. Orain, alde hori desagertu egin da. Beste eskaintza bat baztertu beharko litzateke, hau izango litzateke azkena", adierazi du. Elkarrizketa Boulevard saioan entzun daiteke, GUAUn, 02:50: 00etatik aurrera (jatorrizkoa, gaztelaniaz).
2026an jarriko da martxan Petronorren eta OCO Technologyren agregakin sintetikoen planta, Bilboko Portuan
Proiektua 2024an hasi zen eraikitzen, eta Europa kontinentalean agregakin sintetikoak fabrikatuko dituen lehen lantegi industriala izango da. Agregakin horiek CO2 gasa harrapatzen dute, bai ekoizpen prozesuan zehar, baita horien bizitza baliagarrian ere.

BBVAk % 10 igo du Sabadell bankua eskuratzeko eskaintza
Carlos Torres BBVAren presidenteak azpimarratu duenez, hobekuntza eginda "aparteko eskaintza" jarri dute Banco Sabadellen akziodunen esku, "balorazio eta prezio historikoarekin, eta bi bankuen batasunarekin sortutako aukera apartan parte hartzeko aukerarekin". Sabadellek, bere aldetik, erantzun du azken eskaintza "jatorrizkoa baino okerragoa" dela.
Maderas de Llodio, greba mugagabean
Langileen batzordeak salatu du enpresak produkzioaren % 40 beste lantegi batzuetara eramateko asmoa duela, eta deslokalizazioak Laudioko eta eskualdeko "lantegiaren etorkizuna arriskuan jartzen" duela.
Multiverse Computingek % 30 handituko du bere lantaldea Donostian
Software kuantikoan eta adimen artifizialean espezializatutako enpresa donostiarrak datorren urtean 60 pertsona kontratatzea aurreikusten du. 4 langile zituztela abiatu zuten konpainia 2019an, eta 260 izango dira laster.
Pentsiodunak Euskadiko hiriburuetan manifestatu dira gutxieneko pentsioak LGSarekin parekatzea eskatzeko
Ehunka pertsonak bat egin dute Gasteizen eta Donostian Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak deitutako manifestazioekin; hain zuzen ere, osteguneko Legebiltzarreko bozketan presioa egiteko, gutxieneko pentsioak Lanbide arteko Gutxieneko Soldatarekin (LGS) parekatzea eskatzeko.
Petronorreko enpresa batzordeak enpresaren egoera "tamalgarria" salatu du, eta "presio neurriekin" mehatxu egin du
Plantillako ordezkariek adierazi dute ez direla bete zuzendaritzarekin lortutako akordioak, eta nabarmendu dute "tamalgarria" dela Muskizko findegiko instalazioen egoera.