Eusko Jaurlaritzak 13.250 milioi bideratuko ditu 2024ra arte ekonomia suspertzeko
Iñigo Urkullu lehendakariak Euskadiko ekonomia eta gizartea berreraikitzeko "Berpiztu" programaren oinarriak aurkeztu ditu astearte honetan. Guztira, 13.250 milioi euroko inbertsioa egingo du Eusko Jaurlaritzak datozen lau urteetan, ekonomia suspertu, enplegua berreskuratu eta lanpostu berriak sortze aldera.
Lehendakariak azpimarratu duenez, hauek dira datozen lau urteetan lortu nahi dituen helburu nagusiak: 135.000 lanpostu berreskuratzea, 6.000 enpresa eta mikroenpresa berri sortzen laguntzea, ikerketa eta garapeneko 1.000 proiektu berri bultzatzea, industria arloko 10.000 enpresa laguntzea, industria eta zerbitzuen sektoreko 4.000 enpresaren balio erantsia handitzea, elikagaien sektoreko 100 enpresaren balio erantsia handitzea eta merkataritza eta ostalaritzako 1.400 enpresaren balio erantsia handitzea.
EAJren eta PSE-EEren arteko gobernu-akordioan jasotako ekimena da, eta "premiaz" jarduteko eta berriro martxan jartzeko beharrari erantzuten dio.
Eusko Jaurlaritzak "Berpiztu" programa foru aldundiekin eta EUDELekin partekatuko du, eta geroago eragile ekonomiko eta sozialekin. Behin ekarpenak jasota, urriaren amaieran Gobernu Kontseiluan onartzea espero du Urkulluren Gobernuak.
Euskadik iraganean beste krisi batzuk jasan dituela gogorarazi du, hala nola 2008ko munduko finantza-krisia. Orduko hartan, Euskadi altxatu eta "indartsuago" irten zela azpimarratu du Urkulluk. Orain, ondorio ekonomiko larriak eragin dituen mundu mailako osasun-krisi honetan, programa hau Euskadi "berriro martxan jartzeko beharrezko tresna" dela uste du lehendakariak.
Galdutako enplegua berreskuratzea
COVID-19aren pandemiaren krisian, egoera "oso larria" zenean, "ahalik eta lanpostu gehien" mantentzeko eta galdutako lanpostu guztiak berreskuratzeko konpromisoa hartu zuela adierazi du Urkulluk.
Une honetan, osasun-krisiak aurrekaririk gabeko krisi ekonomikoa eragin du, barne-produktu gordinean beherakada handiak izan baitira. Enpleguan ere eragin handia izan du, batez ere aldi baterako enplegu errregulazioan zeuden milaka langilerengan.
Lehendakariaren ustez, pandemia trantsizio globaleko une erabakigarri batean gertatu da, eta, beraz, "hamarkada oso bat markatuko duen ziklo-aldaketa baten aurrean gaude". Hori dela eta, hiru trantsizioetara egokitzeko eta erresilientzia lortzeko beharra azpimarratu du, Euskadi "digitalago, berdeago eta inklusiboago" baten alde egiteko.
Indarguneak
Lehendakariak azaldu du ez dela hutsetik abiatzen, Euskadik "indargune eta aktibo propioak dituelako ekonomiaren eta enpleguaren suspertze horri berme osoz aurre egiteko". "Kontzertu Ekonomiko bat dugu, zerga-bilketaren beherakada konpentsatzeko zorpetzeko gaitasuna eta finantza-autonomia", esan du.
Halaber, gogora ekarri du Euskal Autonomia Erkidegoak esperientzia duela eta aurreko krisiak gainditzea lortu zuela. "Lankidetza publiko-pribatuko eta lan instituzional partekatuko historia luzea duen herrialdea gara. Industria onbideratu, lehiakor eta berritzaile baten aktiboa dugu, zientzia-, teknologia- eta berrikuntza-sare indartsu batekin", gaineratu du.
Bi ekintza-ardatz
Lehentasuna emango diete sei lan-arlori: inbertsio publikoari; ikerketa eta eraldaketa digitalari; industria aurreratuari eta nazioartekotzeari; trantsizio energetikoari eta ingurumen-trantsizioari; elikagaien industriari, eta kultura- eta sormen-industria eta -zerbitzuei.
Bigarren fokua enplegua sortzea da; horrela, enpleguan eragin zuzena izango duten programak sustatuko dituzte. Hitzarmenean, lehentasuna emango zaie sei lan-arlori: ekintzailetza, mikroekintzailetza eta enpresa berriak; lan-prestakuntza eta prestakuntza duala; tokiko eta eskualdeko enplegu-planak; obrak birgaitzea eta birgaitze- planak; lan-eskaintza publikoak, eta gazteen enplegua sustatzeko plana.
Gainera, Gobernuak enpleguaren kalitatea hobetzeko programak eta pizgarriak bultzatzeko konpromisoa hartzen du, besteak beste, soldata-arrakala eta prekarietatea murriztera bideratutakoak, kontratu mugagabeak sustako baitituzte. Gizarte Segurantzaren babesa areagotzea eta istripu-tasa murriztea ere planteatzen dute, bai eta lanaren ikuskaritza sendotzea, lana eta familia bateragarri egitea sustatzea, gizarte-elkarrizketaren eta lan-harremanen esparrua sendotzea eta partaidetza-eredu inklusibo berri bat sustatzea ere.
Albiste gehiago ekonomia
EHNE sindikatuak salatu du Nafarroako Gobernuak urratu egin duela suteei aurre egiteko hitzartutako protokoloa
Nafarroako Gobernuak suteak saihesteko lehen sektoreko hainbat jarduerei ezarri dien murrizketa-sortak hautsak harrotu ditu. Hala, EHNE laborarien sindikatuak protesta egin du astearte honetan, salatzeko Barne Departamentuak urratu egin duela hitzartua zuten suteen kontrako protokoloa.
Trumpen muga-zergek 400 milioi inguruko eragina izango lukete Euskadin, eta 73 milioi ingurukoa, Nafarroan
Bi lurraldeek dituzten esportazio-kopuruak direla eta, merkataritza-gerrak hainbat ondorio utziko lituzke Hego Euskal Herrian. Sektore kaltetuenak automobilgintza, makina-erremintagintza, altzairugintza eta ardogintza dira.
Udan egiten dira dendetako lapurreten % 26, eta ardoa, hestekiak eta aurpegiko kremak lapurtzen dira gehien-gehien
Jan-edatekoak daude Nielsenek egindako Estatu mailako rankingaren buruan. Horien atzetik zaintza pertsonalerako produktuak daude.
Debekatu egin dituzte zenbait nekazaritzako lan Nafarroan, sua dela eta
Nafarroako lurralde osoan debekatuta egongo da lurzoru urbanizaezinean nekazaritzako, basogintzako eta beste edozein motatako jarduerak egitea, baldin eta sua, makinak edo ekipoak erabiltzen badituzte eta horien funtzionamenduak baso-suteak eragin baditzake leherketen, txinparten edo deskarga elektrikoen bidez.

Etxebizitzen salerosketa-kopurua % 29 igo zen ekainean Euskadin
2.314 da eragiketen zenbatekoa. Interes-tasek behera egin dute, eta horrek finantzaketa merkatzea eragin du.
Euskadiko etxebizitza berrien prezioa, maximo historikoetan: 3.450 euro metro koadroko
Nafarroa aurretik (% 6,4) dago etxebizitza berrien prezioaren urtebeteko igoerari erreparatuta. Hiriburuei banan-banan begiratuta, batez besteko preziorik altuena Donostian dago, gero, Bilbon, eta azkenik, Gasteizen.
Iazko datuekin alderatuta, 3.074 langabe gutxiago zenbatu dira Euskadin uztailean, eta 78.743 kontratu sinatu dira
Ekainean baino 1.600 langabe gehiago daude, 104.991 guztira. Nafarroan duela urtebete baino 801 langabe gutxiago zenbatu dira, eta Espainiako Estatuan, oro har, 1.357 langabe gutxiago daude, eta 21.865.503 kotizatzailera iritsi dira. Kotizatzaile-kopuruaren gaineko datua maximo historikoa da.
Kutxabank, Espainiako bankurik kaudimendunena Europako Banku Zentralaren arabera
Erakundeak aise gainditzen du Europako batezbestekoa erresistentzia-testetan, eta Espainiako finantza-sektoreko kapital- eta palanka-adierazle nagusien buru da.
Ardo-ekoizleek AEBko muga-zergen eragin handiaz ohartarazi dute: "Ardoa % 50 garestituko da"
Mariasun Saenz de Samaniegok (Ostatu) Europako ardoaren garestitzeaz ohartarazi du, eta merkatu berriak bilatzeko deia egin du, Estatu Batuetan salmentak galduko direlako.
BBVAk 5.447 milioi euro irabazi ditu ekainera arte, % 9,1 gehiago, Espainian eta Mexikon izandako negozioari esker
Entitateak merkatuaren aurreikuspenak gainditzeaz gain, datozen urteetarako aurreikuspenak hobetu ditu, Sabadell erosteko eskaintza publikoaren harpidetza irekitzeko atzerako kontaketa bete-betean murgilduta dagoela. Hala ere, erakundeak ez du baieztatzen abiaraziko dutenik eta atzera egiteko aukera zabalik uzten du.