Adineko pertsonak ekonomiaren erdigunean jartzeko plan bat abiatu du Gipuzkoak
Gipuzkoako Foru Aldundiak, Adinberri zahartze osasuntsuaren estrategiaren baitan, "silver economy" delakoa bultzatzeko plan bat garatuko du, bost espezializazio nitxotan oinarrituta: zerbitzu sozio-sanitarioak eta arreta-ereduak, etxearen egokitzapena eta laguntza teknikoak, turismoa, ingurune lagunkoiak eta teknologia gaitzaile digitalak.
Estrategia horrek ikuspegi soziala eta ekonomikoa bateratuko ditu, horrela, alde batetik, adinekoen bizi kalitatea eta arreta hobetzeko, eta, bestetik, enpresa proiektu berrien sorrera eta hazkundea bultzatzeko.
Hala azaldu du gaur goizean Jabier Larrañaga Sustapen Ekonomiko, Turismo eta Landa Inguruneko diputatuak, Rakel San Sebastian Adinberriko zuzendariarekin batera, 'Silver economy' estrategia lurraldean garatzeko ikerketaren aurkezpenean. Azpimarratu dutenez, merkatu horrek BPGren % 5,5 (1.472 milioi) eta enpleguaren % 9,2 (31.885 lanpostu) ematen dizkio Gipuzkoako ekonomiari, eta 2025ean BPGren % 32 izatea eta Europar Batasuneko enpleguaren % 38 sortzea espero dute.
Nitxo horiek identifikatzeko, Adinberrik azken urtean bultzatutako ikerketa bat hartu da oinarri, eta inkesta eta elkarrizketa sakonak egin zaizkien 188 eragilek baino gehiagok esku hartu dute. Gainera, alderaketa bat egin da Estatuan eta nazioartean garrantzitsuak diren erakundeekin, hala nola Silver Valleyrekin (Frantzia), Acciórekin (Katalunia) edo UK Research and Innovationekin (Erresuma Batua).
Larrañagaren esanetan, estrategia horrek "ikuspegi soziala bateratuko du, adinekoen bizi-kalitatea eta arreta hobetuz, eta ekonomikoa, hazkundea eta enpresa-proiektu berrien sorrera bultzatuz.
Azterketak ondorioztatu duenez, "bost nitxo horiek baldintza guztiak betetzen dituzte lurraldearentzat aukera-gune bat izateko: masa kritikoa, 'Silver' kolektiboaren beharrekiko lerrokatzea, enpresen interesa, eta Gipuzkoan eremu horiei lotutako berrikuntza- eta ezagutza-gaitasunak izatea".
Bost merkatu-nitxo
Lehen nitxoa, zerbitzu sozio-sanitarioena eta arreta ereduena, pertsonarengan oinarritutako arreta eredutik abiatuko da, eta arreta berezia jarriko du telemedikuntzan eta telelaguntza aurreratuan, alde batetik, eta estimulazio kognitiboan, bestetik. Afagi, Oroi edo Cita Alzheimer erakundeek, besteak beste, abian jarrita dituzte dagoeneko zenbait programa estimulazio kognitiboaren alorrean.
Bigarrena, etxea egokitzeari eta laguntza teknikoei buruzkoa da, eta etxebizitza irisgarrien diseinuan zein desgaitasuna edo mendekotasuna duten pertsonek etxean bizitzen jarraitzeko eta beren autonomia pertsonala bermatzeko produktuetan oinarritzen da. Joera hori areagotu egin da pandemiaren ondorioz, eta horrek etxeko arreta zerbitzuen eskaria handitzea eta egoitzetako eredua egokitzea ekarri du.
Turismoari dagokionez, helburua Gipuzkoa "Europa hegoaldean lehen mailako helmuga senior gisa finkatzea da; izan ere, talde horrek joera du jendetza handirik ez dagoen garaietan bidaiatzeko eta tenperaturak ez dira muturrekoak, eta hainbat faktore baloratzen ditu, hala nola zerbitzuaren kalitatea, garraio ona eta paisaia-aniztasuna, lurraldeko turismo-eskaintzarekin bat datozenak".
Era berean, ingurune lagunkoien nitxoak Gipuzkoak adinekoen egunerokoan eragin positiboa izango duten espazio eta ingurune publikoak sortzeko duen gaitasuna indartu nahi du, hiri eta landa eremuak barne hartuta. Helburu hori bat dator Osasunaren Mundu Erakundearen Hiri Lagunkoiren Programarekin. Udalerri askok bat egin du programa horrekin, eta abian dira dagoeneko ekimen garrantzitsuak, horien artean, Donostia Lagunkoia programa.
Azken honek, zeharka, bosgarren nitxoa izango du oinarri, hots, teknologia gaitzaileak. Gipuzkoa ondo kokatuta dago esparru honetan, hala nola adimen artifizialean, obotikan edo errealitate birtualean, eta horiek etxean, espazio publikoetan, osasun-gailuetan edo telelaguntzakoetan edo zaintzaileen lan inguruneetan dituen aplikazioetan, besteak beste.
“’Silver economy’ delakoa bizi dugun eraldaketa digitalerako palanka gehigarri bihurtu nahi dugu”, nabarmendu du Larrañagak, eta lurraldean eremu hori indartzeko "zerbitzuen ekonomiak" duen garrantzia ere azpimarratu du. Esparru estrategiko horri erantzungo dion Jarduera Plan laster jarriko dela martxan gaineratu du.
Zure interesekoa izan daiteke
Gobernantza Sailak 167,5 milioi bideratuko ditu 2026an Administrazioa arinagoa izan dadin
Gainera, Ubarretxena sailburuak iragarri duenez, Eusko Jaurlaritzak 2023, 2024 eta 2025eko Lan Eskaintza Publikoak batuko ditu, eta guztira 1.700 plaza aterako ditu Administrazio Orokorrean, baina ez da deialdi bakarra egingo, eskalen arabera deituko dira.
Eusko Jaurlaritzak 8 ikuskatzaile gehiago kontratatuko ditu etxebizitza turistikoen gaineko kontrola areagotzeko
Javier Hurtado Turismo, Merkataritza eta Kontsumoko sailburuak bere sailari dagokion datorren urteko aurrekontu-proiektua aurkeztu du Eusko Legebiltzarrean. Guztira, 56,5 milioi euroko aurrekontua izango du, aurten baino % 2 gutxiago.
Mikel Jauregi: "Hidrogeno berdeak menpekotasuna galtzea ekarriko digu"
Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasuneko sailburuak "Egun On" saioan adierazi duenez, "garai batean Errusiarekiko genuen menpekotasuna amaitu da, baina, orain, Ipar Amerikarekiko menpekotasuna sortzen ari gara". "Egin dezagun europar energia bat", gaineratu du sailburuak
Bruselak Lisboa eta Paris arteko AHTrako epeak azkartu ditu, eta Eusko Jaurlaritza proiektuaren bultzadarekin bat dator
Imanol Pradales lehendakaria Apostolos Tzitzikostas Europako Garraio komisarioarekin bildu zen urtarrilean, eta orain Abiadura Handiko Trena Iparraldera eta Frantziara bultzatzeko hartutako konpromisoak aurrera doazela egiaztatu du.
Mugikortasun Sailak 581,7 milioi izango ditu "trenbidea garraiobide gisa bultzatzeko"
Trenbide-azpiegiturak eraiki eta hobetzeko erabiliko da inbertsioaren zati handi bat. Era berean, Bat, Barik eta Mugi txartelen interoperabilitatea burutu nahi da, eta 12 urtera arteko garraioaren doakotasuna egiturazkotzat ezarri.
Juan Ignacio Perez Iglesias: "Kezkatuta eta triste nago"
Eusko Jaurlaritzako Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza sailburu Juan Ignacio Perez Iglesiasek adierazi duenez, "behar beste" hitz egiteko prest dago, baina EHUn gauza handiak egiteko aukera paregabea galtzen ari dela uste du.
Euskal kofradiek Kofradia Basque Seafood sortu dute, baxurako arrantza modernizatzeko
Bizkaiko eta Gipuzkoako federazioek, Hazilur sozietate publikoarekin batera, Kofradia Basque Seafood enpresa eratu dute, Ondarroan. Nobedade nagusien artean, laugarren eta bosgarren gamako produktuen lerro bat garatuko du konpainiak, arraina xerratu, ontziratu eta kozinatzeko moduan elaboratzeko.
Eusko Jaurlaritzak inoizko partidarik handiena bideratuko du 2026an etxebizitza sustatzeko: 596 milioiko inbertsioa, 3.669 etxebizitza egiteko
Etxebizitza eta Hiri Agenda Sailak 2026rako kontuak aurkeztu ditu, aurreko urtean baino % 14 altuagoak. Denis Itxaso sailburuak iragarri du 1.700 etxebizitza babestu baino gehiago eraikiko direla, eta Visesa baliabide propio gisa onartuko dutela.
3.346 milioiko aurrekontua aurkeztu du Hezkuntza Sailak, langileen arlora eta inklusio-programetara bideratutakoa nabarmenduz
Begoña Pedrosak "funtsezko zerbitzu publikoak indartzea" bilatzen duten kontuak aurkeztu ditu Eusko Legebiltzarrean, "herritarren benetako arazoetan arreta jarriz".
Imanol Pradales: "EHUk ez du inoiz hainbeste baliabide izan"
Lehendakariak adierazi du EHUren aurrekontua % 6,9 handituko dela 2026an. Horrez gainera, 2025ean % 5,2ko igoera izan duela esan du eta, beraz, bi urteren buruan ohiko aurrekontua % 12 handitu dela azpimarratu du.