Lan istriputzat hartzeko eskatuko du ESK-k Azpeitian bere buruaz beste egin zuen langile baten heriotza
ESK-k epaitegira joko du Azpeitian, lanean ari zen enpresan bertan, bere buruaz beste egin zuen langilearen heriotza argitzeko; lan arloko ekintza judizialak abiaraziko ditu ESK-k, lan istriputzat jo dezaten. Langileak pairatzen zituen lan baldintzak azken erabaki horretarako "erabakigarriak" izan zirela ziurtatu dute.
Fatima del Castillo ESK-ko abokatua, Imanol Agirre eta Eneko Ibarguren Azpeitiko Elkar-ekin taldeko kideak, Iratxe Esnaola ESKko bozeramailea eta Silvia Castillo, hildako gaztearen ama, prentsaurrekoan izan dira astearte honetan, sindikatuak Donostian duen egoitzan, kasuaren nondik norakoak azaltzeko.
2021eko uztailaren 30ean hil zen Azpeitian duela hiru urtetik bizi zen Luis Enrique Soriano, dominikar jatorriko 20 urteko gaztea; 2018ko azarotik lanean ari zen tailerrean bertan topatu zuten hilik.
Del Castillok azaldu duenez, sindikatuak "ziurtasuna" du enpresak huts egin zuela hainbat arlotan; hala azaldu du Ibargurenek ere.
Elkar-ekinek familiaren testigantza jaso zuen Soriano hil eta egun gutxira, eta esan dutenez, senitartekoek azaldu zieten gazteak "kontratu bidez zegozkionak baino ordu gehiago lan egiten zituela" eta 12 ordu jarraian ere egiten zituela, "baita larunbatetan eta igande askotan ere".
Ez hori bakarrik, izan ere, "ez zuen oporrik hartzerik izan, edo ez behintzat zegozkion guztiak", eta "gauez eta bakarrik lan egitera behartu zuten, covidak jota bajan zegoenean ere". Halaber, enpresariak 300 euro kendu zizkion Sorianori, pieza bat gaizki atera zitzaiolako.
Elkar-ekinek eta ESK-k diotenez, gazteak behin baino gehiagotan adierazi zion bere ingurukoei "ezin zuela gehiago", lanean bizi zuen egoerarekin.
Abokatuak azaldu duenez, gazteak "ez zuen aurrekari psikiatriko edo psikologikorik" eta "gertuko ingurukoekin harreman ona zuen". Hala ere, uztailaren 30eko 21:30ak aldera "lantokian bertan bere biziarekin amaitzea" erabaki zuen, Azpeitiako 1 zenbakiko epaitegian irekitako aurretiazko eginbideen atestatuaren arabera. 21:30ean, lanean egon behar ez zuen ordu batean, lanaldia, berez, 17:30ean amaitzen zitziolako.
Laneko giroa, erabakigarria
Zigor ikuspegitik "argi dago suizidioa izan dela, baina oraindik ez dituzte aurretiazko izapideak itxi", azaldu du Castillok.
Bestalde, Iratxe Esnaola ESK-ko bozeramaileak azpimarratu du ez duela "zalantzarik" heriotza "lan istripua" dela, izan ere, "gertaera lantokian bertan gertatzeaz gain, lan-giroa faktore erabakigarria izan zen gertatu zena gertatzeko".
Del Castillok adierazi duenez, Osalanekin eta Gipuzkoako Lan Ikuskaritzarekin harremanetan daude; txostenak idazten ari dira haiek, "beharrezko ikerketak egin ostean". Gainera, sindikatuak esan du bide legaletik joko duela, "froga zantzu nahikoak" daudela uste duelako.
Esnaolak gogorarazi duenez, lan istripuak % 19 hazi dira EAEn, baina Eusko Jaurlaritzak "ez du inolako asmorik prebentzioa lehen mailako gai bihurtzeko".
Azaldu duenez, "ehunka langile daude gaizki ordainduta", aldi baterako erregulazio txostenpean, "jazarpen eta larderia egoerak pairatzen" eta ordaintzen ez zaizkien aparteko orduak egiten. Gainera, egoera horiek larriagotu egiten dira emakumeen eta langile gazteenen kasuan, eta "gainera, Luis Enriqueren kasuan bezala, pertsona migratuak edo arrazializatuak badira, hori guztia esponentzialki biderkatzen da".
Albiste gehiago ekonomia
Udan egiten dira dendetako lapurreten % 26, eta ardoa, hestekiak eta aurpegiko kremak lapurtzen dira gehien-gehien
Jan-edatekoak daude Nielsenek egindako Estatu mailako rankingaren buruan. Horien atzetik zaintza pertsonalerako produktuak daude.
Debekatu egin dituzte zenbait nekazaritzako lan Nafarroan, sua dela eta
Nafarroako lurralde osoan debekatuta egongo da lurzoru urbanizaezinean nekazaritzako, basogintzako eta beste edozein motatako jarduerak egitea, baldin eta sua, makinak edo ekipoak erabiltzen badituzte eta horien funtzionamenduak baso-suteak eragin baditzake leherketen, txinparten edo deskarga elektrikoen bidez.
Etxebizitzen salerosketa-kopurua % 29 igo zen ekainean Euskadin
2.314 da eragiketen zenbatekoa. Interes-tasek behera egin dute, eta horrek finantzaketa merkatzea eragin du.
Euskadiko etxebizitza berrien prezioa, maximo historikoetan: 3.450 euro metro koadroko
Nafarroa aurretik (% 6,4) dago etxebizitza berrien prezioaren urtebeteko igoerari erreparatuta. Hiriburuei banan-banan begiratuta, batez besteko preziorik altuena Donostian dago, gero, Bilbon, eta azkenik, Gasteizen.
Iazko datuekin alderatuta, 3.074 langabe gutxiago zenbatu dira Euskadin uztailean, eta 78.743 kontratu sinatu dira
Ekainean baino 1.600 langabe gehiago daude, 104.991 guztira. Nafarroan duela urtebete baino 801 langabe gutxiago zenbatu dira, eta Espainiako Estatuan, oro har, 1.357 langabe gutxiago daude, eta 21.865.503 kotizatzailera iritsi dira. Kotizatzaile-kopuruaren gaineko datua maximo historikoa da.
Kutxabank, Espainiako bankurik kaudimendunena Europako Banku Zentralaren arabera
Erakundeak aise gainditzen du Europako batezbestekoa erresistentzia-testetan, eta Espainiako finantza-sektoreko kapital- eta palanka-adierazle nagusien buru da.
Ardo-ekoizleek AEBko muga-zergen eragin handiaz ohartarazi dute: "Ardoa % 50 garestituko da"
Mariasun Saenz de Samaniegok (Ostatu) Europako ardoaren garestitzeaz ohartarazi du, eta merkatu berriak bilatzeko deia egin du, Estatu Batuetan salmentak galduko direlako.
BBVAk 5.447 milioi euro irabazi ditu ekainera arte, % 9,1 gehiago, Espainian eta Mexikon izandako negozioari esker
Entitateak merkatuaren aurreikuspenak gainditzeaz gain, datozen urteetarako aurreikuspenak hobetu ditu, Sabadell erosteko eskaintza publikoaren harpidetza irekitzeko atzerako kontaketa bete-betean murgilduta dagoela. Hala ere, erakundeak ez du baieztatzen abiaraziko dutenik eta atzera egiteko aukera zabalik uzten du.
Bruselak baieztatu du ardoak AEBn % 15eko muga-zerga izango duela ostiraletik aurrera
Arabako Errioxarentzat, Ameriketako Estatu Batuak oso garrantzitsuak dira, bigarren merkatua baita bolumenari dagokionez eta lehena balioari dagokionez. Horregatik, Amaia Barredo Nekazaritza sailburuak "bide diplomatikoa eta negoziazioa azken minutura arte agortzea" eskatu du, ardoa salbuespena izan dadin.
ArcelorMittalen mozkinak % 80 handitu dira mundu mailan, 2.268 milioi euroraino
Sestaon, Basaurin, Legution, Agurainen, Olaberrian, Bergaran, Berriobeitin, Legasan eta Lesakan fabrikak dituen taldeak 2025eko bigarren hiruhilekoari dagokion txostena argitaratu du.