Ekonomia zirkularra, begi kolpe batean azalduta
Ficoba erakustazokak (Irun, Gipuzkoa) Basque Circular Summit kongresua hartu du hiru egunez. Ekonomia zirkularra hizpide, 600 aditu eta EAEko sektore ezberdinetako ordezkariak bildu dira egunotan, eredu horrek duen garrantziaz jakitun. Baina, zer da ekonomia zirkularra? Modu bisualean, grafikoen bidez, eta adibide praktikoen sorta bildu dugu, argitze aldera.
Ekonomia zirkularrak natura du inspirazio iturri: naturan ez dago hondakinik, bizidun batentzat soberakina dena beste batentzat baliabidea delako, bestela esanda, ezer ez dago soberan, dena eraldatzen da.
Zirkulartasun horri kontrajarriz, egun indarrean dagoen ekonomia eredu lineala dago. Horren arabera, Lurrean modu mugatuan dauden baliabide naturalak erabiltzen dira produktuak egiteko; behin erabilita, ordea, hondakin bihurtzen dira. Ikerketa batzuen arabera, berriztagarria ez den eta naturatik ateratzen dugunaren % 80-90 ez da inoiz produktu bihurtzen, eta produktu bilakatzen denaren % 60-80 hondakin bihurtzen da erabilera bakarrarekin eta batez beste sei hilabete igarota.
Ekonomia linealaren grafikoa
Ifrentzuan, ekonomia zirkularrak eredua goitik behera aldatzea proposatzen du, prozesua zikliko bihurtuta. Hainbat estrategia burutu behar dira: gaur egun ditugun material eta produktuak birpentsatu, murriztu, berrerabili, konpondu, berritu, birziklatu —ekonomia zirkularraren 7 'erre'ak deitu zazkie— behar dira sortutako hondakinak ia zero izan daitezen eta ahalik eta gehien berrerabili dadin. Hori horrela, produktuei bizitza luzatu edo beste bizitza bat eman ahal zaie.
Gezurra badirudi ere, herritarrok badugu egunerokoan ekonomia zirkularra aplikatzeko modua. Hona nola aplikatu ekonomia zirkularra 10 adibide praktikorekin.
Are gehiago, herritarrak ez ezik enpresak ere ekonomia zirkularraren bidea urratzen hasiak dira. Horren erakusle Ficoban, "Zirkularrak" izeneko erakusketan (hau ere Basque Circular Summit horren barruan), azaroaren 27ra arte erakusgai dauden 175 ekodiseinatutako produktuak. Ander Elgorriaga Ihobeko ekoberrikuntzako arduradunak bitxienak izan daitezkeen bost zertan diren azaldu digu:
Zure interesekoa izan daiteke
Kamioilariek protesta egin dute Iruñean, "Bidesariei ez" lelopean
Ehun kamioilari baino gehiago bildu dira protestan larunbat honetan Iruñean. Garraiolari nafarrak bidesariak "inposatzearen aurka" agertu dira, eta hauek eskatu dituzte: "bidezko fiskalitatea, azpiegituretan hobekuntzak, belaunaldien arteko erreleboa eta garraiolarien duintasun profesionala bermatuko duten neurri eraginkorrak".
Talgo % 9,7 igo da burtsan Sidenorrek konpainiaren % 30 erosi ondoren
Talgoren kotizazioa ordubete inguru egon da etenda ostiraleko saioan, konpainiak Balore Merkatuaren Batzorde Nazionalari Sidenorrek akzio-pakete hori erosi duela jakinarazi aurretik.
Sidenorren arabera, Talgok "etorkizuneko proiektu sendo batekin" ekin ahalko dio etapa berriari
Mikel Jauregi Eusko Jaurlaritzako Industria sailburuaren esanetan, euskal partzuergoak Talgoren % 29,76 erosteko sinatutako akordioa "mugarri oso garrantzitsua" da urtea amaitu aurretik operazioa gauzatu ahal izateko. EAJk euskal industriaren aldeko apustuaren erakusgarri gisa ospatu du operazioa; EH Bilduk, berriz, albiste ontzat jo du, nahiz eta izen aldaketa eskatuko duen eta beheranzko joera hartua duen euskal ekonomiarentzat lagungarria izatea espero du.
Talgo eta Sidenor, euskal industriaren bi erraldoi
Lehenengoa erreferentea da tren-sektorean; bigarrena, berriz, liderra da siderurgian.
Sidenor buru duen partzuergoak Talgoren % 29,76ren erosketa itxi du 156 milioiren truke
Balore Merkatuaren Batzorde Nazionalak (CNMV) behin-behinean eten du Talgoren kotizazioa, Sidenorrek gidatutako partzuergoak Pegasorekin sinatutako akzioen salerosketa-kontratua sinatu ondoren. Eragiketak otsailean lortutako aurreakordioa berretsi du, eta erosketaren azken faseari ekin dio.
Bizkaiko hegoaldeko trenbide-saihesbidearen obrak urtea amaitu baino lehen hasiko dira
Eusko Jaurlaritzako Mugikortasun Jasangarriaren sailburu Susana Garcia Chuecak azaldu duenez, obrak amaitutakoan merkantzia-trenek ez dute Santurtzi, Portugalete, Sestao eta Barakaldo zeharkatu beharko. "Aldiriko trenek bakarrik zirkulatuko dute, iberiar zabalera baitute trenbide horiek", gaineratu du.
Angula-arrantza denboraldia hastear, Bizkaiko eta Gipuzkoako arrantzaleak lehorrean
Eusko Jaurlaritzak bertan behera utzi du aurtengo angularen arrantza-kanpaina, espeziea galtzear dagoela argudiatuta. Hala, urtebetean, gutxienez, ezingo da angularik harrapatu Bizkaiko eta Gipuzkoako ibaietan. Euskadiko Anguleroen Elkarteak salatu du Europa osoan arrantzatuko dutela angula, Euskal Autonomia Erkidegoan izan ezik.
“Ipar Euskal Herrian, Asturiasen, Kantabrian… Europa osoan ari dira angula arrantzatzen, EAEn izan ezik”
Angula denboraldia hastear den honetan, Gipuzkoako eta Bizkaiko arrantzaleek ezin izango dute angula arrantzatu, Jaurlaritzaren debekua dela eta. Unai Eizagirre Anguleroen Elkartearen lehendakariak onartu du angularen egoera ez dela ona, baina kritikatu du debekua Euskal Autonomia Erkidegoan soilik ezarri dela, eta, bien bitartean, Asturiasen, Galizian... angula arrantzatzen ari direla. Eurak soluzioaren parte direla nabarmendu dute, eta, Frantziako eredua jarri dute mahai gainean.
Gobernantza Sailak 167,5 milioi bideratuko ditu 2026an Administrazioa arinagoa izan dadin
Gainera, Ubarretxena sailburuak iragarri duenez, Eusko Jaurlaritzak 2023, 2024 eta 2025eko Lan Eskaintza Publikoak batuko ditu, eta guztira 1.700 plaza aterako ditu Administrazio Orokorrean, baina ez da deialdi bakarra egingo, eskalen arabera deituko dira.
Eusko Jaurlaritzak 8 ikuskatzaile gehiago kontratatuko ditu etxebizitza turistikoen gaineko kontrola areagotzeko
Javier Hurtado Turismo, Merkataritza eta Kontsumoko sailburuak bere sailari dagokion datorren urteko aurrekontu-proiektua aurkeztu du Eusko Legebiltzarrean. Guztira, 56,5 milioi euroko aurrekontua izango du, aurten baino % 2 gutxiago.