LUR-1, aurreneko euskal satelitea, espazioratu du Falcon 9 koheteak
AVS (Added Value Solutions) Arabako konpainiak orbitan jarri du LUR-1, Euskal Herrian osorik diseinatu eta garatu den lehen satelitea, enpresak Miñaoko Teknologia Parkean dituen instalazioetan egindakoa. Kohetea 20:56an abiatu da azkenean.
Cristina Ortega AVSko Espazioko zuzendariak Radio Euskadin egindako elkarrizketan azaldu duenez, espazioratu eta ordubete eta 20 minutura espero dute satelitearen lehen seinalea jasotzea.
Gasteiztik operazio guztia monitorizatuko dute satelitearen datuak maiztasun jakin batekin jasotzen dituzten antena batzuei esker.
Ortegaren esanetan, satelite horrek Kopernikok baino zehaztasun handiagoa du, eta neurketa zehatzagoak eta "orain arte egin ezin izan diren ikerketak" erraztuko ditu.
Mugarria hiru urteko lan zientifiko eta teknologikoaren emaitza da, eta 8 milioi euroko inbertsioa izan du. "Jauzi kualitatibo aparta da AVSrentzat", esan du konpainiak ohar baten bidez.
Elon Musk enpresaburuaren Space X konpainiaren Falcon 9 kohetean espazioratu dute satelitea. Ameriketako Estatu Batuetako Indar Espazialak Vandenbergen (Kalifornia) duen basetik jaurti dute kohetea.
Jaurti eta minutu batzuetara, kohetea eta satelitea banandu dira, eta Lurraren gainazaletik 515 kilometro inguruko distantziara orbitatzen ari da jada.
LUR-1 satelitea 57 kiloko mikrosatelitea da, eta hainbat bandatako antenak (UHF, S eta X), beso zabalgarri bat eta eguzki-panelak ditu. Mila lanegun baino gehiago eta 8 milioi euro inbertitu dira diseinatu eta fabrikatzeko prozesuan, horien % 40 funts publikoen bidez bildutakoak.
Sateliteak segundoko 7 kilometroko abiaduran orbitatuko du Lurra, eta bost urtez funtzionatuko omen du. Ondoren, bere orbita espazialetik aterako da, atmosferara berriz sartzeko, eta bertan desegingo da.
Bereizmen handiko irudiak eta jasangarritasuna
Teknologia hori guztia Lurraren bereizmen handiko irudiak hartzeko erabiliko dute, nahiz eta hasiera batean misioaren arreta Euskal Herriko geografian jarri, itsasertzaren bilakaera aztertzeko, izurriteen eta ibaien kontrolak aztertzeko eta laboreen banaketa kudeatzeko, besteak beste.
LUR-1 sateliteak MICE gailua darama, Arabako konpainiak ESArentzat (Europako Espazio Agentzia) garatutakoa.
Copernicus programaren satelite guztietan instalatuko dute, desorbitazioa prestatzeko, funtzionatzeari uzten badiote edo balio-bizitzaren amaieran erabiltzeko. Teknologia horrek espazioko zaborra kentzeko aukera erakustea du helburu, espazio jasangarriagoa lortze aldera.
Espazio sektoreak 800 milioi euro inguru sortzen ditu urtero Euskal Autonomia Erkidegoan, 5.000 profesional ingururi ematen die lana, eta EAEko BPGren % 5,7 da.
Albiste gehiago ekonomia

Auzitegiak artxibatu egin ditu 17 medikuren aurkako salaketak, Osakidetzako Lan Eskaintza Publikoko filtrazioengatik
Arabako Auzitegiak artxibatu egin ditu Osasun Zerbitzuaren 2016-2017ko Lan Eskaintza Publikoan ustez egindako filtrazioengatik ikertutako 17 medikuren aurkako salaketak, eta ikertutako 19 lagunetatik 2ren aurka irekita uztea erabaki du.
Jaurlaritza langabezia subsidioen transferentzia bereganatzen saiatuko da asteazken honetan Espainiako Gobernuarekin
Kontribuzio-prestazioen eta langabezia-subsidioaren arloko eskumenak eskualdatzeko akordioa posible izan dadin "nahikoa denbora" eduki izana espero du Autogobernuko sailburuak.
Eusko Jaurlaritzak 2026ko urtarriletik aurrera berrekingo dio telelanari
Langile publikoek astean bi egunetan jardun ahal izango dute lan-modalitate horretan. Gainera, telelanaren bitartez lan egin dezaketen langile guztiei ere aukera hori ematen die dekretuak, betiere zerbitzu publikoa behar bezala ematen dela bermatzen bada.
Euskadik % 40 handitu du bere egungo potentzia elektrikoa, eta 16.000 megawatteko edukiera gaindituko du
Hala, "70.000 langilerentzako lana bermatzen da", eta bultzada esanguratsua dakar enpleguarentzat eta egonkortasun ekonomikoarentzat. Eusko Jaurlaritzak 6.000 megawatteko edukiera gehigarria nahi zuen, 18.000 MWetara iristeko.

Zenbateko potentzia elektrikoa behar du Euskadik?
Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun Sailak 6.000 MW gehiago eskatu ditu bere sarean, helburu industrialak eta deskarbonizazioa betetzeko.
Eusko Jaurlaritzak eta banku-erakundeek gazteentzako lehen etxebizitza eskuratzeko abalen programa jarri dute abian
Kutxabankekin, Laboral Kutxarekin eta Abancarekin ekin zaio programari, oraingoz lankidetza-hitzarmena sinatu dutenekin; baina, zabalik da erakunde gehiagok bat egin ahal izango dutela aurreikusten da. Finantzatu beharreko etxebizitzen erosketa-prezioa ezin izango da 340.000 eurotik gorakoa izan.
Albiste izango dira: Ustelkeriaren aurkako txostena Nafarroan, sare elektrikoari buruzko bilera Madrilen eta Venezuelako ontzi bati erasoa
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Euskal gehiengo sindikalak pentsiodunen mobilizazioarekin bat egin du Herri Ekimen Legegilea izapidetzea eskatzeko
ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde ere mobilizatuko dira irailaren 20an EAJri eta PSE-EEri beren jarrera "zuzentzeko" eta gutxieneko pentsioa gutxieneko soldatarekin parekatzeko ekimena izapidetzea eskatzeko.

Euskadiko inbertsio elektrikoa aztertzeko bilera izan du Jauregik Espainiako Energia idazkariarekin
Joan Groizard Energiaren Estatu idazkariarekin batzartu da Jauregi, 2025-2030 aldirako elektrizitatea garraiatzeko sarea planifikatzeko proposamenaren barruan sare elektrikoetan egingo den inbertsioari buruz eta horrek Euskadin izango duen eraginaz mintzatzeko.
Abian da siderurgiako mahai sektoriala, muga-zergen eraginaren diagnosi partekatua egin eta laguntza-bideak aztertzea xede dituela
Mahaiaren lehen bileran, Mikel Jauregi sailburuak sektore siderurgikoarekiko erakundeen konpromisoa nabarmendu du. Azaldu duenez, sektore horrek nazioarteko merkataritzarekiko esposizio handia du, eta funtsezkoa da Euskadiko egitura esportatzailean, eta Trumpek ezarritako % 50eko muga-zergek sektorearen lehiakortasuna kolokan jarri dute.