ELAk salatu du EAEko aurrekontuek “murrizketak” dakartzatela “osasunean eta hezkuntzan”
Sindikatuaren hitzetan, aurrekontuak “ez dira hedakorrak” eta, “benetako ahalmen ekonomikoa ezagututa”, % 1,3 soilik haziko dira, ez iragarritako % 4,1.
ELAk Eusko Jaurlaritzaren aurrekontu proiektuari buruzko balorazioa aurkeztu du. Argazkia: EFE.
ELA sindikatuak salatu duenez, Eusko Jaurlaritzak aurkeztutako 2026rako aurrekontu proiektuak "murrizketak ditu osasunean eta hezkuntzan". Sindikatuaren aburuz, "ez dira hedakorrak”, eta % 1,3 soilik haziko dira, nahiz eta Jaurlaritzak "% 4,1eko igoera iragarri".
Horixe da sindikatuaren Azterketa Bulegoak egin duen EAEko 2026ko aurrekontu proposamenaren balorazioa txostenaren ondorio nagusia. Sindikatuak astelehen honetan aurkeztu du azterketa hedabideen aurrean.
Azterlanaren arabera, aurrekontu proiektu arruntaren zenbatekoa 16.378 milioi eurokoa da, baina 2025eko itxiera-aurreikuspena kontuan hartuta (sindikatuaren arabera, 16.034 milioi eurokoa da), "2026rako proiektuak % 2,1eko igoera aurreikusten du".
Horri "zorra ordaintzeko partida (1.146 milioi euro) eta obrak aurreratzeko partida kendu behar zaizkio” sindikatuaren aburuz, eta, beraz, "15.164 milioi euroko aurrekontu operatiboa” izango duela exekutiboak kalkulatu du ELAk. Ondorioz, sindikatuaren ustetan, "Jaurlaritzak %4,1eko igoera iragarri duen arren, aurrekontua %1,3 baino ez da handitu”. Horrenbestez, ELAren arabera, ezin da “aurrekontu hedakorrez hitz egin".
Halaber, 2026ko aurrekontua 2025eko aurreikusitako itxierarekin alderatu du eta “bai osasuneko partida, bai hezkuntzakoa gutxitu egiten” dela ondorioztatu du. "Datuen arabera, 2026an 2025ean baino milioi bat gutxiago inbertituko da osasunean, eta 191 milioi gutxiago hezkuntzan", jakinarazi du.
Puntu horretan, Eusko Jaurlaritzak 2026rako Euskal Finantza Aliantzaren 935 milioiko partida bat sartu duela aipatu du, berritasun gisa, baina ELArentzat "kopuru horrek ez luke aurrekontuan sartuta egon behar, ezohiko zor jaulkipena” delako. Sindikatuaren arabera, "Euskal Aliantza Finantzarioaren funtsaren erabilera interesatua egiten ari dira, aurrekontu proiektu osoaren zenbakiak puztuz".
Etxebizitzari dagokionez, ELAk adierazi du Denis Itxaso sailburuak "propaganda helburuekin zifra-dantza” egin duela. Zehaztu dutenez, “2026rako 482 milioiko aurrekontua aurkeztu dute, baina 2025eko irailera arteko datuek diote aurtengo gastua 496 milioikoa izango dela”. Sindikatuari “harrigarria” egin zaio hori “igoera nabarmen gisa saldu nahi izana”.
Aitor Murgia txostena aurkeztu duen ELAren Ikerketa Kabineteko kidearen ustez, Eusko Jaurlaritzak "aurrekontua urteko propaganda-ekitaldi onenetako bat bezala” erabili du. Baina aipatu du, egunerokoan ikusten dela “zerbitzu publikoen gainbehera edota etxebizitza bat eskuratzeko dauden zailtasunak”.
Azkenik, Murgiak gogorarazi du aurrekontuak, batez ere, zergekin finantzatzen direla eta, beraz, langile klasea dela “zerbitzu publikoei eusten diena". Horri lotuta, azaldu du “EAEko zerga bilketa iaz baino %10 handiagoa” izango dela, eta “20.000 milioi euroko errekorrak” gaindituko direla, baina “sozietate zergatik datozen sarrerak %14 jaitsiko” direla esan du.
Zure interesekoa izan daiteke
Hegazti-gripea dela eta, gauritk aurrera milioi bat oilo baino gehiago konfinatuko dituzte Nafarroan eta Araban
Nafarroako 12 udalerritako eta Arabako 6 udalerritako etxeko hegazti konfinatuta egongo dira gaurtik aurrera, hegaztien gripeak Europan izan duen gorakadaren ondorioz. Nekazaritza Ministerioak lasaitasuna eskatu du, baina zuhur ibili behar dela azpimarratu du, kutsatzeak saihesteko eta birusa hedatzea geldiarazteko.
Etxebizitza sailburuak dio gehiago eraiki behar dela
EITB DATAk ezagutzera emandako datuak aztertu ditugu Denis Itxaso Etxebizitza eta Hiri Agenda sailburuarekin. Dioenez, etxebizitza gehiago eraiki behar da, baina horretarako lurzorua behar da. Epeak murriztea ere helburutzat jarri du sailburuak eta hiruzpalau urtean emaitzak ikusiko direla ziurtatu du.
Azken hamarkadan, nabarmen handitu da hipotekarako eskatzen dugun diru-kopurua: % 30 gehiago
Azken hamarkadan, etxebizitza ordaindu ahal izateko hipoteken zenbatekoak gora egin du Euskadin, Nafarroan eta Espainian. Izan ere, 2024. urtean azken hamarkadako markak hautsi ditugu.
Etxebizitzen eraikuntza gelditu den arren... Salerosketen kopurua zifra historikoetan dago EAEn eta Nafarroan
Euskadi 80ko hamarkadako erritmoan ari da eraikitzen, eta, hala ere, maximo historikoak gainditu ditu etxeen salerosketa-kopuruari dagokionez. Hori lortzeko, batez ere, bigarren eskuko etxebizitzen merkatua ari da mugitzen: saltzen diren etxeen % 85 ez dira berriak.
Nolakoak dira eraikitzen ari diren etxebizitza berriak?
Eraikitzen diren etxebizitzetatik zenbat dira babestuak? Eta, libreak? Zenbat dira ohiko etxeibizitzak? Eta zenbat daude bizilagunik gabe? Galdera horiek eta beste batzuek EITB Dataren azken txostenean dute erantzuna.
Alokairuak gora egin du Hego Euskal Herrian: sei etxetatik batean horrela bizi dira
EITB Dataren arabera, azken hamarkadan, Euskadin, Nafarroan eta Espainian alokairuan bizi diren etxebizitzen ehunekoa sei puntu inguru igo da.
Metro koadroa duela hamar urte baino % 35 garestiagoa da gaur egun Euskadin
Albiste honen barruan aurkituko duzun mapa interaktiboan, nabigatu dezakezu bizi zaren eremu funtzionaleko metro koadroaren prezioa zein den jakiteko: Donostiak jarraitzen du ranking horren buruan, eta ondoren datoz Getxo, Donostialdea eta Mungialdea.
Kamioilariek protesta egin dute Iruñean, "Bidesariei ez" lelopean
Ehun kamioilari baino gehiago bildu dira protestan larunbat honetan Iruñean. Garraiolari nafarrak bidesariak "inposatzearen aurka" agertu dira, eta hauek eskatu dituzte: "bidezko fiskalitatea, azpiegituretan hobekuntzak, belaunaldien arteko erreleboa eta garraiolarien duintasun profesionala bermatuko duten neurri eraginkorrak".
Talgo % 9,7 igo da burtsan Sidenorrek konpainiaren % 30 erosi ondoren
Talgoren kotizazioa ordubete inguru egon da etenda ostiraleko saioan, konpainiak Balore Merkatuaren Batzorde Nazionalari Sidenorrek akzio-pakete hori erosi duela jakinarazi aurretik.