Zientzialariek 'bigarren abisua' eman diote Gizateriari Lurrari egindako kalteagatik
184 herrialdetako 15.000 zientzialarik (Munduko Zientzialarien Aliantzak) azken 25 urteetako bigarren oharra egin diote Gizateriari ingurugiro joera txarrak gizakien ongizatearentzat mehatxu "nabarmena" direlako eta Lurrari "funtsezko" kalte "atzeraezinak" egin dizkiotelako.
"Munduko zientzialarien oharra Gizateriari: Bigarren abisua" da BioScience aldizkarian argitaratutako artikuluari jarri dioten izenburua. Bertan azaldu dutenez, hainbat joera ez dira iraunkorrak, eta hainbat neurri proposatu dituzte horiek iraultzeko.
Zientzialarien ustez, azken 25 urteetan ingurugiroarekin lotutako bederatzi gai daude "Gizateria etorkizuna arriskatzen" ari dela iradokitzen dutenak, nahiz eta salbuespen batzuk izan, tartean ozono geruzaren egonkortasuna.
Zientzialarien arabera, gizakien ongizatearen gainean "mehatxu nabarmena" dago ingurugiroari egindako kalteagatik: klima aldaketa, basoak desagerraraztea, ur geza ez edukitzea, espezieak desagertzea, gizaki kopuruak gora egitea, etab.
Horren aurrean, "Gizateria ez da premiazko neurriak hartzen ari", artikulua sinatu dutenen ustez, duela 25 urte jakinarazitako mehatxuek bere horretan jarraitzen dutela iritzita.
Hori dela eta, zientzialariek 13 lan eremu proposatu dituzte joera txarrak iraultzeko, eta presio publiko korronte bat sortzea galdegin dute.
Itsaso eta lur babesguneak sortzea; legez kanpoko ehiza eta espezie basatien merkataritzaren mugak indartzea; emakumeentzako familia planifikazio eta hezkuntza egitasmoak zabaltzea; landareetan oinarritutako dieta sustatzea; eta energia berriztagarriak eta teknologia "berdeak" zabaltzea dira, besteak beste, proposatutako lan eremuak.
Etorkizuneko arriskuei buruzko bigarren abisua da hau; izan ere, 1992tik okerrera egin omen dute joera gehienek. Orduan, 1.700 zientzialarik, tartean nobel saridunek, "Munduko zientzialarien oharra Gizateriari" sinatu zuten, Kezkatutako Zientzialarien Batasunak argitaratu zuena.
Munduko Zientzialarien Aliantzak orain azpimarratu du gizaki kopuruak % 35 egin duela gora tarte horretan, baina ugaztunen, narrastien, anfibioen, hegaztien eta arrainen kopuruak % 29 egin duela behera.
Albiste gehiago gizartea
Osakidetzak 577 prestakuntza lanpostu eskainiko dizkie mediku eta erizain egoiliarrei, aurreko ikasturtean baino 11 gehiago
Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak esan du aurten ere ahalik eta lanpostu gehien eskaini dituela Lehen Mailako Arretari lotutako kategorietan. Zehazki, Familia eta Komunitate Medikuntzan 115 dira, Familia eta Komunitate Erizaintzan 37, eta Pediatrian 30.
Erraldoien Konpartsak, Andre Maria Zuriaren Kofradiak eta hiru Urrezko Zeledonek txupinazoa botako dute Gasteizen
Horrela, Joseba Perea, Blanca Aguillo, Joseba Fiestras, Satur Garcia eta Begoña Divar izango dira txupinazoa jaurtitzeko arduradunak, Gasteizko Udaleko PPren bozeramaileak iragarri duenez.
Milaka iruindar kalera irten diran San Fermin omentzeko, jaietako egun handian
Milaka pertsonak zuzenean ikusi nahi izan dute San Ferminen prozesio tradizionala. Santua San Lorenzo elizatik atera denetik ibilbidea amaitu arte, txaloak ez dira isildu Iruñeko kaleetan.
Uztailaren 8ko entzierroa, zuzenean
Sanferminetako uztailaren 8ko entzierroa bertatik bertara Orainen, 07:40etik aurrera.
Nafarroako Gurutze Gorriak omenaldi hunkigarria egin dio Jose Aldabari
Sanferminetako entzierroetako osasun-dispositiboan egindako informazio-lanagatik ezaguna, lankideek omenaldia egin diote entzierroa hasi baino lehen. Jose Aldaba urtarrilaren 31n hil zen, 58 urte zituela.
Hizkera inklusiboa erabiltzeak ekidin egiten du munduari maskulinotik begiratzea, ikerketa baten arabera
Laura Vela-Plo, Marina Ortega-Andres eta Marta De Pedis ikertzaileek osatutako taldeak “erresistentzia” ugari hauteman eta baliogabe utzi dituzte hizkera inklusiboa ez erabiltzeko zabaldutako “aitzakiak”.
Astigarragako tren geltokia eraikitzeko lanak 2025eko amaieran edo 2026ko hasieran abiatuko dira
Proiektua aurrera eramateko lan-hitzarmena sinatu ostean, alkateak esan du egun “pozgarria” dela herriarentzat, “Gipuzkoarekin lotuko duen” garraioa izango duelako.
Uztailaren 7ko entzierroa, iruditan
Cadizko ganadutegiko zezenek egin dute 2025eko sanferminetako lehen entzierroa. Animaliek eta entzierrozaleek eroriko ugari izan dituzte, aurreko orduetan euriak bustitako zoladura gainera erori direlako.
31 urteko gizon bat atxilotu dute Trebiñun, hiru adingaberi sexu-erasoa egitea leporatuta
Gutxienez bi hilabetez 12 eta 16 urte arteko biktimengana hurbildu zen gizona, opariak eta jolasak eskainiz. Espetxean sartu dute dagoeneko.
A-15 errepidea ohiko martxan dabil; baretu dira Andoain parean izandako istripuaren ondorioz sortutako ilarak
Ezbeharra 10:00ak aldera gertatu da, eta ez da inor zauritu. Hala ere, errei bat itxi dute eta auto-ilarak sortu dira Iruñerako noranzkoan.