Zergatik ikusten da Ilargia egunean zehar?
Ilargia sinplea da begi bistan, baina kuriosoa da oso, fenomenoz beterik dagoelako. Besteak beste, zergatik ikusten da satelitea zeruan egunez edota zergatik aldatzen da horren distira hilabetez hilabete. Esteban Esteban astronomoa Radio Euskadiko “La Mecánica del caracol” programan egon da horrelako bitxikeriez hitz egiteko.
Ilargia horren fasearen arabera ikusten da egunean zehar. “Ilgora dagoenean arratsalde osoan ikus daiteke; ilbehera dagoenean,berriz, egunsentian”, azaldu du Esteban Esteban Durangoko Astronomia Ikasgelako arduradun eta Astronomia Heziketarako Elkarteko presidenteak. Ilbehera dagoenean, gauerdian ateratzen da eta goizez eta eguerdian ikus daiteke. Ilargi berria, aldiz, ikusezina da gauez, baina ez egunez, Eguzkitik hurbil dagoelako eta bere alde ilunena Lurrera begira dagoelako.
Urtarrilean eta abuztuan, neguan eta udan, ere desberdin antzematen da. Sateliteak zeruan egiten duen ibilbideak sortzeko eta sartzeko puntuek eragina dute, baita Ilargiaren faseak ere. Izan ere, Ilargiak Eguzkiaren bide bera egiten du. Ilargi betea dagoenean, izarrak sei hilabete lehenago egin zuen bidea egiten du. Neguan, esaterako, Eguzkiak sei hilabete lehenago egin zuen ibilbide bera egiten du. “Eguzkia oso altu dago udan, gehiago irauten du eta zerumugaren lerroaren gainetik dago”. Ilargia distiratsuago eta altuago egongo da, eta luzaroan egongo da ikusgai.
Ilgora dagoenean, Eguzkiak hurrengo urtaroan izango duen tokia hartzen du. Udaberria bada, Eguzkiak udan izango duen tokian egongo da. Aurrekoan bezala gertatuko da; Ilargia distiratsu eta altu egongo da, eta denbora gehiago iraungo du zeruan. Azkenik, ilbeheran aurreko urtaroko posizioa hartzen du. Udaberrian, esaterako, Eguzkiak neguan egiten duen ibilbidea egiten du; hots, baxu egongo da eta ibilbide txikiagoa izango du.
Satelitea irteteko eta sartzeko puntuak ere aldatzen dira, eta Eguzkiaren ibilbideari jarraitzen dio, urtaroaren eta Ilargiaren fasearen arabera. Ekinokzioak ekialdetik atera eta mendebaldetik sartzen dira. Solstizioetan, aldiz, irteera puntua iparralderantz edo hegoalderantz mugitzen da.
Ilargiari teleskopio bidez begiratuz gero, gauza bitxiak ikus daitezke, batean eta bestean. Horregatik, Estebanek “banalerroa” nabarmentzen du, argiztatuta eta ilun dauden aldeen arteko muga. Horren esanetan, “eremu ikusgarria” da eta “ikuskizun berezi bat” dago egunero bertan: forma arraroak, itzal luzeak eta, bi hilean behin, Ilargiko X-a.
Zure interesekoa izan daiteke
Ikusmin handia EITBren Bilboko egoitzan, Olentzero eta Mari Domingi agurtzeko eta azken gutunak emateko
Haurren gutunak jasotzen eta haiekin argazkiak egiten izan dira biak ostiral arratsaldean, Bilboko kaleetan zehar egingo duten kalejiraren aurretik. Abenduaren 23an izango da hori, eta zuzenean jarraitu ahal izango da streaming bidez eitb.eus-en, 18:30etik aurrera, Anabel Arrizaren eta Aritz Mendiolaren kontakizunarekin. Emanaldia asteazken arratsaldean emitituko da ETB1en.
Migrazioa delinkuentziarekin eta zerbitzu-abusuarekin lotzen dutenen kopurua jaitsi da
Ikuspegi Immigrazioaren Euskal Behatokiak egindako azterlan baten arabera, euskal herritarren % 10ek baino gutxiagok aipatzen du immigrazioa herrialdeko arazo nagusietako gisa, eta % 2,7k baino ez dio modu pertsonalean eragiten diola.
Gipuzkoako Auzitegiak absolbitu egin ditu haurra hiltzen saiatzeagatik akusatu zituzten gurasoak
Gipuzkoako Probintzia Auzitegiak absolbitu egin ditu gurasoak, haurra hiltzen saiatzeagatik akusatu ostean; ondorioztatu du ezin izan dela frogatu, neskatoaren lesioek jatorri traumatikoa zutenik edo kolpe baten ondorio zirenik.
3I/ATLAS kometa Lurrera ahalik eta gehien hurbildu da, eta ezustekorik gabe urruntzen ari da
Zientzialari errusiarrek baztertu egin dituzte, berriro ere, estralurtarren ustezko ontzi bat zela zioten teoriak.
Etxebizitzak gero eta gehiago kezkatzen du euskal gizartea, eta Osakidetzarekiko eta Ertzaintzarekiko konfiantza hobetzen ari da
Etxebizitza eskuratzea da euskal gizartearen arazo nagusia, azken Deustobarometroaren arabera; bitartean, osasunaren, segurtasunaren eta migrazioaren inguruko kezkak behera egin du, eta zerbitzu publikoekiko konfiantza berreskuratu da.
Guardia Zibilak erietxera eraman ditu Beloradotik joandakoekin Urduñan bizi ziren mojetako bost, osasun-baldintza kaxkarretan zeudelakoan
Ostegun honetan Santa Klarako monastegitik 87 eta 101 urte arteko bost moja atera dituzte eta Basurtuko erietxera eraman dituzte azterketa egitera, epailearen aginduz. Guardia Zibilak jakitera eman duenez, emakumeak osasun-baldintza txarretan bizi zirela egiaztatu ahala izan dute. Adierazpen horiek gezurtatzeko helburuz, etxeko mojetako batek sareetan zabaldu ditu eraikin barruko irudiak.
Fiskalak erretiratu egin ditu Zestoako akusatu nagusiaren aurkako akusazio guztiak, eta gainerako bostentzat isuna eskatu du
Salatzailearen bikotekide ohiaren deklarazioa entzun ostean, fiskalak frogatutzat jo du gizonarekiko beldur gaindiezina izan zuela eta zigor eskaerak aldatu ditu. Absoluzioa eskatu du akusatu nagusiarentzat eta gainerakoentzat, berriz, espetxe zigorra beharrean isunak eskatu ditu hertsatze delituagatik.
Moto gidari bat zauritu da Donostian, GI-20an hainbat ibilgailuren artean izandako istripuan
08:00ak aurretik izan da ezbeharra eta errepidea itxita gelditu da momentuan, auto ilara luzeak eraginez. Geroxeago zabaldu ahal izan dute erreietako bat.
Gabonak, inoiz baino garestiago: trikimailuak eta alternatibak, gure menua merkatzeko
Arkumea, bisigua, turroia, ostrak, anana... Gabonetan pairatzen dugun prezioen gorakadaren ondorioz, produktu batzuk gure mahain izatea ia ezinezkoa izaten da. Baina ez etsi, alternatiba goxoak egon badaude gure Gabonetako menua hain garestia ez izateko.
Elkartasun uholde bati esker, EITB Maratoiak 361.665 euro batu ditu zahartze osasuntsuaren aldeko ikerketarako
Beste urte batez, ehunka pertsonak eta erakundek euren onena eman dute zahartze osasungarria ikertzeko dirua biltzeko. Guztira, egun osoan zehar, EITB Maratoiak 361.665 euro batzea lortu du, eta kopuru horrek hazten jarraituko du datozen egunetako dohaintzei esker.