Igande goizaldea izango da Leoniden izar-euria ikusteko momentu aproposena
Leoniden izar-euria asteburu honetan ikusi ahalko da bereziki. Urtero azaroaren 14tik 30era dago ikusgai, baina momenturik gorena igande goizaldean izango da (larunbat gauerdian hasita), Espainiako Astronomia-Behatokiak iragarri duenez.
Hala ere, aurtengo baldintzak ez dira egokienak, momentu horretan ilgora izango delako.
Izar-euri hau apala izaten da, —10-20 meteoro orduko—. Aurten, ordea, 20tik gora meteoro orduko aktibitatea aurreikusten da.
Nondik datoz izar iheskor hauek?
Leoniden meteoroak 55P/Tempel-Tuttle kometaren zatiak dira. 1865ean aurkitu zuten, eta 33,2 urtekoa da bere orbitaren periodoa. Urtero bezala azaro erdialdean, kometa honetako puska asko dituen eraztun bat zeharkatzen du Lurrak. Eguzkitik hurbil igarotzen denean askatzen zaizkio zatiak kometari. Meteoroide horietako bat Lurraren atmosferarekin kontaktuan sartzean, airearen eraginez lurruntzen da, meteoro edo izar iheskor izenarekin ezagutzen den dirdira sortuz.
Izar-euri baten meteoro guztiek, zeruan ikustean, iturburu edo jatorri bera daukatela ematen du, eta kokapen hori erabiltzen da izendatzeko. Kasu honetan, Leonidek Leoko konstelazioan dute jatorria.
33 urtero, Leonidek "meteoro ekaitza izugarriak" sortzen dituzte, milaka meteoro orduko frekuentziara ere helduta. Hori geratzen da 55P/Tempel-Tuttle kometa bere orbitaren periheliotik igarotzen delako. Horrela gertatu zen 1833an, 1866an, 1966an, 1999an eta 2001ean. Bereziki gogoratzen da 1833ko azaroaren 13ko ekaitza, Estatu Batuetako mendebaldeko kostan.
Nola ikusi
Fenomeno astronomiko hau ikusteko beharrezkoa da zerua ilun egotea, eta onena oztopo gutxi dituen leku batetik begiratzea da, ikuspegia murrizten dituzten tresna optikorik erabili gabe.
Albiste gehiago gizartea
Gipuzkoako alkateek soka berari eutsi diote, "Ipuscua" hitzaren milurtekoan
Txistu eta danbolinaren erritmoan dantzatu dira Gipuzkoako 70 bat alkate eta alkateorde. Diputatu nagusia buru, eskutik helduta, jostari aritu dira soka-dantzan. Horrela ospatu dute Gipuzkoako alkateek Tolosan "Ipuscua" hitzaren milurtekoa.
Gizon bat atxilotu dute Bilbon emakume bat itotzen eta labankatzen saiatzeagatik
Eztabaidan ari zirela, gizona emakumea itotzen saiatu da, eta konorterik gabe utzi du. Ondoren, labana bat hartu du sastatzeko, baina pisukide batek eragotzi egin dio.
Dozenaka lagun bildu dira Iruñeko udaletxearen aurrean, "odolik gabeko" sanfermin batzuen aldeko protestan
Bi egun bakarrik falta dira sanferminetako lehen entzierrorako. Hori horrela, dozenaka pertsona bildu dira Iruñeko udaletxearen aurrean, entzierroen amaiera eskatzeko. Bertan, Anima Naturalis eta PETA taldeetako ordezkariek antzezpen artistikoa egin dute, 11:00etan. Kontzentrazio baketsua izan den arren, oinezko batek iraindu egin ditu bertan bildutakoak.
Sanferminetako izaera herrikoia sendotu nahi izan dutela dio Joseba Asiron Iruñeko alkateak
Sanferminak abiatuko dituen txupinazoaren bezperan, prestatu dituzten aurtengo "jai herrikoi, irisgarri eta inklusiboei" buruz mintzatu da Joseba Asiron Iruñeko alkatea. Tasa turistikoa eta zezenketen gainean ere argi hitz egin du.
Renfek 8.000 autobus baino gehiago programatuko ditu uztailaren 25etik irailaren 21era, Gipuzkoan, obrengatik
Konpainiak ohar batean adierazi duenez, lan horien ondorioz, uztailaren 25etik irailaren 21era bitartean eten egin behar da tren zerbitzua aldirietako zerbitzuaren tarte jakin batzuetan eta distantzia ertain eta luzeko ibilbideetan.
Behin-behineko espetxealdia 71 urteko gizon batentzat, neska adingabe bati sexu-erasoa egiteagatik
Uztailaren 1ean, adingabe batek Ertzaintzan jarritako salaketa baten ondorioz, jakin zen 2024. urtearen amaieratik salatzailea adineko gizon batekin sexu-harremanak izatera behartu zuela hirugarren batek, diru-truke.
Luizi handi batek Panticosako (Huesca) bainuetxera doan errepidea moztu du
A-2606 errepidea itxi duen luizi handia ostegunean gertatu zen, ekaitz gogor bat izan ondoren. 300 pertsona inguru geratu dira Panticosako bainuetxean harrapatuta. Langileak lanean ari dira errepidea asteburu honetan bertan ireki ahal izateko.
Arrasaten sute batean zauritutako gizona hil egin da
Sutea ostegunean jazo zen, etxebizitza-bloke bateko sotoetan. 41 urteko gizona Gurutzetako Ospitalean hil da.
Renfe programa más de 8000 circulaciones de autobuses del 25 de julio al 21 de septiembre en Gipuzkoa por obras
En un comunicado, Renfe ha indicado que estos trabajos obligan a la interrupción del servicio ferroviario entre el 25 de julio y el 21 de septiembre en determinados tramos del servicio de Cercanías y los trayectos de Media y Larga Distancia.
Iruñea goitik behera prestatzen ari da igandean lehertuko den festa hartzeko
Bisitariak iritsi eta iritsi ari direlarik, lanean jo eta su ari dira hiritar asko eta asko, festan murgiltzerako dena prest egon dadin. Ostalariak, dendariak, ostatuetako langileak, segurtasun langileak, Udal-brigadak... Izan ere, ez da ezer falta jaia lehertzeko.