Bideojokoak eta adingabekoak: erabilera osasungarri baterako aholkuak
Lehenik eta behin etxerako lanak daude, baina gero, gurasoek bideojokoetara seme-alabekin jokatu behar dute, haiekin batera pantailaren aurrean igarotzen duten denbora adostu eta euren lagun birtualak ezagutu.
"Izan partaide, euren mundua ezagutu", laburbiltzen du EFErentzat Jose Maria Morenok, Espainiako Bideojokoen Elkartek (AEVI) zuzendari orokorrak. Espainiar estatuan 9.000 pertsonak egiten dute lan bideojokoen industrian, eta AEVIk erabilera arduratsua bultzatzeko dekalogoa argitaratu du.
The Good Gamer (Jokalari ona) du izena, eta ume, guraso eta hezitzaileei zuzenduta dagoen kanpaina handiago baten parte da. Barakaldoko BECen egiten ari den Fun & Serious Games jaialdian aurkeztu dute.
Gurasoentzako hamar arau dira: lehenengoa, seme-alabekin jokatu, aurrerapenengatik zoriondu. "Ideia zergatik gustatzen zaien eta zer egiten ari diren ulertzea da, arauak egin ahal izateko; agian, konturatuko zara ez daukala zentzurik jokatzeko hamar minutuko muga jartzea partida hogei minutukoa denean. Haiekin jokatu haiek ikusteko badakizula zeri buruz hitz egiten duten", gomendatzen du Morenok.
Ez dira soilik jokoak: "oroimena edo ikusmen espaziala bezalako gaitasunak bultzatzen dituzte, historia irakasten dute… Ustekabeak harrapatze dituzu, tiroak dituzten bideojokoak ez direlako gehien kontsumitzen direnak Espainian". FIFA da, ordea, kontsoletarako gehien saldu dena.
Adin tarte bakoitzeko bideojoko bat hautatu behar da, gutxiengo adinari, Pegi kode delakoari, erreparatu behar zaio. "Hor dakar 18 urtetik gorakoentzat bada, eta zure seme-alabak 14 baditu, ez erosi; edukiari buruzko etiketak ere baditu, indarkeria dagoen, sexua agertzen den…".
Eta denda ofizialetan eta baimendutako plataformetan besterik ez erostea, birusak edota esteka arriskutsuak saihesteko.
"Ordu laurden bat" eskaini behar zaio gurasoentzako kontrol funtzioak berrikusteko. Horien bitartez ordainpeko edukiak deskargatzeari mugak jarri ahal zaizkio, baita gurasoek desegokitzat hartzen dituzten jokoak kontrolatu ere.
Eskola dago beti lehen tokian; beraz, seme-alabei azaldu behar zaie soilik etxerako lanak bukatuta jokatu ahal dutela. Gero, dibertitzeko egunak eta orduak adostu behar dira, baina baita jarrera desegokiak zuzendu eta ikusmena behartzen ez dutela ziurtatzea ere, pantailen argiztapena kontrolatuta.
Beste aholku bat: etxean partidak antolatzea, horrela seme-alaben lagun birtualak ezagutzeko —"agian, zure seme-alaba pertsona bitxi bat zela uste zenuen, eta konturatuko zara inoiz baino gehiago sozializatzen duela", dio Morenok—.
Azkenik, haurrei errealitatea eta fikzioaren artean desberdintzen irakastea eta, bide batez, datu pertsonalak emateari buruz ohartaraztea.
"Bideojokoek abantailak dituzte"
Bideojokoen baloreak aldarrikatzeko proiektu zabalago baten partea da dekalogoa. Izan ere, industria kezkatuta dago mendekotasunen aurkako Estatuaren estrategian sartu dituztelako bideojokoak. "Ez dakit nola bukatu garen hor, drogarekin batera. Arazo bat sortzen digu, guri eta Espainian dauden 16 milioi bideojokalariei. Gehiegizko kontsumoa ez dela komenigarria esaten dugun lehenengoak gara".
Morenok azaltzen duenez, Espainiar estatuan, 16 milioi bideojokalarirekin, egunean 45 minutu jokatzen dira, Erresuma Batuaren erdia eta Frantziar estatuan baino ordu laurden bat gutxiago. "Ez dugu gehiago kontsumitzen, modu osasungarria egiten dugu, eta gainera bideojokoek abantailak dituzte".
Dekalogoaz gain, erabilera osasuntsua sustatzeko webgune bat sortu dute, Twitter eta Facebookeko profiletara lotuta dagoena, eduki eta aholkuekin.
Hurrengo hilabeteetan, AEVIk, administrazioen, prentsaren, medikuen eta hezitzaileen aurrean aurkeztuko du iniziatiba hau, "bideojokoak modurik onenean" kontsumitu daitezen.
Zure interesekoa izan daiteke
BiomaGUNEk ohartarazi du aspartamoa "kaltegarria" izan daitekeela bihotzerako eta garunerako
Aspartamoa pisua galtzen lagun dezakeen edulkoratzaile artifiziala da, baina azukrea baino 200 aldiz gozoagoa da.
Hego Euskal Herrian premiazko txertaketa baimendu dezala eskatu dio Espainiako Gobernuak Europar Batzordeari, dermatosi nodularrari aurre egiteko
Frantziako estatuarekiko mugatik hurbil dauden eskualdeetan txertatu nahi ditu Espainiako Gobernuak abelburu guztiak, hau da, Euskadin, Nafarroan eta Aragoin. Izan ere, azken orduetan foku gehiago agertu dira Frantziako Estatuan, mugatik hurbil, gainera. Neurri horren helburua da gaixotasunaren hedapena eten eta gainerako erkidegoetara ez iristea.
Osakidetzak markak hautsi ditu: 34 transplante egin dituzte azaroan Gurutzetako Ospitalean
Zentroak 25 giltzurrun-transplante eta 9 gibel-transplante egin ditu hilabetean, eta arlo horretan Estatuan eta nazioartean duen lidergoa sendotu du.
Esquadra Mossoek eta Guardia Zibilak IRTA-CReSA laborategiaren egoitza miatu dute, txerri-izurri afrikarra dela eta
Zero gunetik gertu dagoen eraikinean sartu dira gaur goizean, epailearen aginduz. Inguru hori susmopean dago, txerri-izurri afrikarra zabaltzea eragin omen zuen ihesaldi bat ikertzeko.
Mancisidor hautatu dute ararteko, EAJ, PSE-EE eta PPren babesarekin, eta EH Bilduren oposizioarekin
Haren aurrekoak, Manuel Lezertuak, ekainaren 19an formalizatu zuen karguari uko egin ziola, eta, harrezkero, Ines Ibañez de Maeztu izan da jarduneko arartekoa.
Hiru pertsona zauritu dira BI-637 errepidean, Erandion, hiru ibilgailuk eta autobus batek izandako istripuan
Ezbeharra 07:50 aldera gertatu da, eta ezkerreko eta erdiko erreiak itxi behar izan dituzte. Ondorioz, hiru kilometroko auto-ilarak sortu dira.
Bizkaibusen Mugi txartela erabilita ibili ahal izango da aurrerantzean
Horrela, hiru lurraldeetako edozein garraio-txartel (Bat, Barik eta Mugi) erabilita, erabiltzaileek Bizkaibusean ibiltzeko aukera izango dute, ordainketa-sistema integratu eta homogeneo baten bidez.
Albiste izango dira: EITB Maratoia, Talgo Euskadira itzuli da eta 2026rako aurreikuspen ekonomikoa
Gaurkoan Orain-en albiste izango direnen laburpena, bi hitzetan.
Baserritar jantziak, maileguan: “Sarerik ez duten familiak etortzen dira gehienbat”
Orioko Herri Ikastolan baserritar jantziak maileguan uzteko egitasmoa antolatu dute, bigarren urtez jarraian, "piztu eta eragin" ekimenaren baitan. Arropak berrabiltzea du helburu, baita herrian sarerik ez duten familiei laguntzea ere. Abarkak, gonak, zapiak, artilezko galtzerdiak... Denetarik bildu dute, eta egunotan familiak hurbilduko dira behar duten hori jasotzera.
Zestoako kasuari buruz gizarte-zerbitzuek egindako txostena "ez zen zuzena", Arartekoaren teknikari baten arabera
Zestoako sei herritarren aurka atzo abiatutako epaiketaren bigarren saioan deklaratu du Herriaren Defendatzailea erakundeko langileak, defentsaren lekuko gisa.